Hans Christian Andersen

Hans Christian Andersen (Odense 1805- Kopenhagen 1875) was een wereldberoemd sprookjesschijver. Net als in zijn sprookje Het lelijke eendje dat uitgroeide tot een mooie zwaan, werd Andersen lange tijd miskend. Met zijn sprookjes werd hij wereldberoemd. Hij schreef ook toneelstukken, gedichten, reisessays en verhalen.

Andersen groeide op in een arme buurt van de stad Odense, destijds een provinciestadje, nu de derde stad van Denemarken. Hij was de enige zoon van een schoenmaker en een wasvrouw die niet kon lezen en schrijven. Zijn vader maakte zelf speelgoed voor de kleine Hans Christian en liet hem naar de schouwburg gaan. Toen Hans Christian 11 jaar oud was, stierf zijn vader.

Zijn fascinatie voor theater bleef. Hij speelde graag met zijn zelf geknutselde minitheater. Ook las hij veel. Hij verslond komedies van Holberg, toneelstukken van Shakespeare en de sprookjes van Duizend-en-een-nacht. Overdag werkte hij als klusjesman. ’s Avonds bezocht hij rijkelui aan huis en vermaakte hen met zang, dans en sketches. 

Naar Kopenhagen

Met veertien jaar reisde hij af naar Kopenhagen. Zijn doel: beroemd worden. Het viel niet mee. Hij werd afgewezen bij de toneelschool en pogingen om als toneelspeler, zanger of balletdanser aan de slag te gaan, liepen op niets uit. Hij schreef een aantal toneelstukken. Rijke Kopenhaagse families, met name Jonas Collins erkenden zijn talent. Ze betaalden zijn middelbare school. Het was een mentale beproeving. Andersen was verlegen en niet zo sociaal vaardig. Met het schoolhoofd, Meisling bij wie hij inwoonde kon hij niet goed opschieten. Op school werd hij gepest. Een universitaire studie maakte hij later niet af.

Op reis

Andersens roem nam een vlucht, enkele jaren na de publicatie van zijn eerste sprookjesbundel in 1935. Hij was een graag geziene gast aan het Deense hof en maakte reizen naar het buitenland. Eerst naar Duitsland en Italië, later doorkruiste hij de rest van Europa.

Uit zijn dagboek weten we dat hij een bezoek bracht aan Amsterdam. Hij logeerde er bij koopman Brandt aan Herengracht 368. Het was het grootste pand van de vier Cromhouthuizen. Hierin zit nu het Bijbels Museum. Andersen zou er ook aan een sprookje hebben gewerkt, maar het is niet bekend welk. In 1855 schreef hij zijn belangrijkste autobiografie Het sprookje van mijn leven.

Beroemd

In 1846 werd Andersen geridderd door de Pruisische koning Friedrich Wilhelm IV. In 1851 ontving hij een eredoctoraat van de universiteit van Kopenhagen. In 1859 kende koning Maximiliaan II van Beieren hem een ereteken toe. Odense gaf Andersen in hetzelfde jaar de sleutel van de stad. In 1869 werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Dannebrog en in 1875 zelfs tot Commandeur in diezelfde orde. Hans Christian Andersen stierf in augustus 1875 en werd begraven in het Assistenskerkhof in Kopenhagen.

Sprookjes

Hij schreef er in totaal 156. De eerste bundel in 1835 waren hervertellingen van bestaande sprookjes. Latere sprookjes bedacht hij zelf. Nieuw was dat hij alledaagse voorwerpen een eigen leven liet leiden en gevoelens gaf, zoals het tinnen soldaatje of de bal of de tol. De taal bedoeld voor kinderen hield hij bewust eenvoudig. Dat leverde hem kritiek en populariteit op. Hij maakte eerst naam in het buitenland, daarna pas in zijn eigen land. De sprookjes hebben vaak een tragisch slot dat toch troostrijk is. Het meisje met de zwavelstokjes vriest dood in de kerstnacht, maar samen met haar grootmoeder vliegt ze ‘in glans en vreugde naar Gods rijk'. In sommige sprookjes vieren ironie en satire hoogtij: De trotse keizer zet hij in zijn blootje en de verwende prinses kust in ruil voor wat speelgoed een varkenshoeder.

Aan zijn sprookjesfiguren voegde hij eigen ervaringen toe. Het lelijke eendje dat wordt verstoten groeit uiteindelijk uit tot een mooie zwaan. Hij bleef tot vlak voor zijn dood in 1875 sprookjes schrijven. Ze werden in meer dan honderd talen vertaald en inspireeerden tal van illustratoren. In Deense archieven dook onlangs zijn eerste sprookje De vetkaars op.

Functie / titel:
schrijver, dichter, toneelschrijver
Sekse:
Man
Persoonscategorie:

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0