Cultuur & Europa (27), Volker Hassemer en Bernhard Schneider

Het concept van de Berlin Conference for European cultural policy

Van 26 tot 28 november 2004 zal in de Brandenburgse Poort in Berlijn The Berlin Conference for European cultural policy gehouden worden.

Aan het eind van het gedenkwaardige jaar 2004, toen tien nieuwe landen tot de EU toe traden en een nieuwe regeringsperiode van het Europese Parlement begon, moet deze Conferentie een impuls geven aan het versterken van het culturele element in de Europese politiek. Daarbij gaat het niet primair om de cultuur, maar om Europa.

Ontspanningspolitiek

De boodschap van de conferentie is dat aandacht voor cultuur in het nieuwe Europa noodzakelijk is. Dertig jaar geleden bracht de ontspanningspolitiek een nieuw uitzicht voor Europa met zich mee. Op dit moment is er weer zo’n nieuw uitzicht nodig.

Nu heeft Europa te maken met globalisering, wereldwijd terrorisme en veranderende machts- en invloedsblokken, zoals de Islamitische wereld. Als Europa niet de cultuur centraal stelt, doet dit niet alleen afbreuk aan het Europese eenwordingsproces, maar ook aan de mogelijke rol van Europa in de wereld.

Ons eerste idee voor de conferentie was ook ‘Is de EU een vijand van Europa?’De conferentie wordt gefinancierd door de Duitse Bundeskulturstiftung, maar de verantwoordelijkheid ligt in handen van een werkgroep van privé-initiatiefnemers.

Richard von Weizsäcker

In de Raad van Advies van de conferentie hebben vooraanstaande Europese persoonlijkheden plaats genomen. Van Nederlandse zijde is dat Hedy d’Ancona. De andere raadsleden zijn Jacques Delors, de Britse historicus Timothy Garton Ash, de voormalige Duitse minister van Buitenlandse Zaken Hans-Dietrich Genscher en zijn Poolse collega Bronislaw Geremek.

Voorts de Bulgaarse minister van Europa Meglana Kuneva, de voormalige Roemeense minister van Cultuur en Buitenlandse Zaken Andrei Plesu, Javier Solana en de voormalige Duitse Bondspresident Richard von Weizsäcker.

Van Nederlandse zijde bestaat de wens nauw betrokken te zijn bij de conferentie en de discussies en de resultaten daarvan te gebruiken bij de uitoefening van haar voorzitterschap van Europa. Bovendien wordt de conferentie van Nederlandse zijde ondersteund door de stichting Felix Meritis  die over een groot netwerk op cultureel gebied in Midden – en Oost-Europa beschikt.

Het Europees cultureel beleid staat voor de volgende opgaven:

  1. Cultureel beleid ter profilering van de Europese identiteit. Hoe kunnen de culuren van Midden- en Oost-Europa de identiteit van de EU versterken?

  2. Cultureel beleid ter versterking van de Europese gemeenschap. Europa is pas een maatschappelijke werkelijkheid als het zich voedt uit vele lokale, nationale, regionale sociaal en historisch gegroeide identiteiten. Pas dan is er sprake van een echte politieke eenwording van Europa.

  3. Cultureel beleid over de grenzen van Europa heen. Cultureel beleid moet een instrument worden om de buurlanden van Europa te ontmoeten en nader kennis te maken.

  4. Onderzoek naar de bestanddelen van Europese culturen. Het culturele leven in Europa is decennialang beschadigd door oorlog, confrontatie en deling. Tradities en culturen die in een hoek zijn gedrukt en verwaarloosd zijn, verdienen aandacht en impulsen.

  5. Cultureel beleid als brug tussen verschillende culturen in de wereld. De EU zou de wereldwijde inhoudelijke discussie tussen culturen en religies moeten bevorderen, om angsten en vijandige beeldvorming met meer kennis en productief debat tegemoet te treden.

Cultureel beleid als bijdrage van de rol van Europa in de wereld. Het buitenlands beleid van Europa, en ook het economisch beleid verzwakt zichzelf als het niet de culturele competentie van Europa erbij betrekt.

Methodiek van het Europees cultureel beleid

Het culturele beleid van de EU stelt een publieke ruimte beschikbaar voor culturele discussie; deze moet niet bestuurd, beheerd en geadministreerd gaan worden. Het culturele beleid hoeft de cultuur niet te ‘regelen’. Er dient juist gezorgd te worden voor een opening en beschikbaar maken van Europese culturen. Daarnaast dienen destructieve gevolgen van culturele verschillen te worden tegengegaan.

Continuïteit en spin-off van de conferentie

Een conferentie kan er geen aanspraak op maken de Europese politiek te veranderen. De werkgroep en de Raad van Advies willen ook na de conferentie oog houden op de plaats die cultureel beleid inneemt in de Europese politiek en op de Europese agenda. Zo nodig wordt invloed uitgeoefend, ook door conferenties in de nabije toekomst.

Dr. Volker Hassemer maakt deel uit van de Berlijnse werkgroep. Hij was senator voor cultuur en stadsontwikkeling van Berlijn.

Bernhard Schneider heeft eveneens zitting in de Berlijnse werkgroep.

http://www.asoulforeurope.eu/activities/berlin-conference    

Circa:
Nee

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0