Concrete Wilderness op Maasvlakte 2

In de Noordzee, ten westen van de haven van Rotterdam,  verrees vanaf najaar 2008 nieuw land uit het zilte water.  Het was een logische stap in de uitbreiding van de haven. Maar het was ook een echt Nederlands fenomeen: land winnen op het water.

Zo gezien past de aanleg van Maasvlakte 2 in de lange worsteling met het water, van droogmakingen als die van Leeghwater en de IJsselmeerpolders tot de Deltawerken. Op de Maasvlakte 2 verrijst nu de nieuwste generatie terminals. Het is een project met een historische en een culturele dimensie. Het vraagt erom om op de voet gevolgd te worden door beeldend kunstenaars.

Raadselachtig spektakel

Dat gebeurt ook. Een ervan is Marie-José Jongerius. In opdracht van APM terminals volgde zij met haar camera de bouw van een nieuwe containerterminal op de Tweede Maasvlakte. Deze fotografie opdracht is een vervolg op Lunar landscapes, dat in 2012 in het Nederlands Fotomuseum te zien was.

Voor dit project richtte zij haar groot-formaat camera op het nieuwe landschap bij nacht. Stap voor stap en uiterst gedetailleerd legde zij vast wat in het schaarse (kunst)licht zichtbaar werd.  In Concrete Wilderness legt Jongerius de contouren vast van de bouw van de eerste emissievrije containerterminal ter wereld.

Frits Gierstberg schrijft in de inleiding van het fotoboek dat ter gelegenheid van de tentoonstelling Concrete Wilderness verschijnt: ‘De camera van Jongerius is er niet op gericht om de constructies begrijpelijk te maken, noch is zij er op uit om de bouw stap voor stap te documenteren. Eerder gebruikt zij haar technieken om het raadselachtige spektakel van de operatie te vergroten.’

De mens heeft zich weggecijferd

‘Clair obscur en strijklicht worden daarbij subtiel ingezet om vormen te accentueren of de blik te sturen. Zij plaatsts stalen binten van schijnbaar onwerkelijke afmetingen in een gloed van kunstlicht, afgezet tegen het nachtelijk donker. Elders benadrukt zij repeterende geometrische vormen alsof het een minimalistisch kunstwerk van bijvoorbeeld Soll Lewitt betreft.

Rijen lichtmasten staan met wiskundige precisie naast elkaar en verlichten de leegte. Nette hoopjes steenslag liggen klinisch schoongespoten naast glimmende rails. Zelfs het ongeordende is geordend en onder controle. Het ontbreken van mensen wordt onderstreept door het ontbreken van een menselijke maat, de nachtelijke achtergrond vervolmaakt de vervreemding.

In deze beelden lijkt de technologische utopie werkelijkheid geworden. De mens heeft zichzelf weggecijferd, deze wereld is niet meer van hem, maar verheft zich boven hem. Onwereldlijk.’

De Rotterdam

Marie-José Jongerius (De Bilt, 1970) studeerde fotografie aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag en behaalde in 2000 haar master fotografie aan de AKV/st Joost-Avans. Ze werkte met Dana Lixenberg in New York en exposeerde in onder meer de ADC Gallery in New York en het Riverside Museum in Los Angeles.

APM terminals Maasvlakte II en het Nederlands fotomuseum presenteren van 1 tot en met 30 november 2014 de tentoonstelling Concrete Wilderness van de Nederlandse fotograaf Marie-José Jongerius. De foto’s zijn op groot formaat te zien in de indrukwekkende hal van De Rotterdam.

Datum:
1 november 2014 / 30 november 2014

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0