De botanische revolutie | Centraal Museum Utrecht

De botanische revolutie | Centraal Museum Utrecht

Afgelopen jaar keerden velen van ons zich tot de tuin. De moestuin bleek het ultieme lockdown project. Zelfs de vierkante meter van een balkon bood soelaas. Hier haalden we troost en hoop uit de natuur.  

De tuin als een plek van hoop en weerstand

In deze tijd van klimaatcrisis staat de relatie tussen mens en natuur op scherp. 
Steeds meer kunstenaars richten hun pijlen op de tuin: zij stellen kritische vragen over de manier waarop de natuur wordt bedwongen en uitgebuit. Zij roepen op onze relatie met de natuur radicaal anders vorm te geven. 

Het is tijd voor een botanische revolutie!

Al in de jaren zeventig waarschuwde Tetsumi Kudo voor de desastreuze invloed van de mens op de natuur.

Maar met een grimmig tuintje van plastic afval en afgedankte spullen geeft hij hoop in bange dagen. Kudo ent plastic bloemen en planten op aluminium boomstammen. Enten is een techniek waarbij een plant op de onderstam van een andere plant wordt vastgemaakt. Zo is de plant beter bestand tegen ziektes of moeilijke omstandigheden. omstandigheden.

Henk Wildschut fotografeerde geïmproviseerde tuintjes van mensen die ontworteld raakten en in vluchtelingenkampen terecht kwamen.

Tuinieren en het zien bloeien van planten kan troost bieden in een uitzichtloze situatie 

Elspeth Diederix maakte een bloemportret in de Miracle Garden, haar openbare bloementuin/atelier in Amsterdam. De barokke lichtval maakt deze voorstelling ongrijpbaar. Het lijkt of de natuur gemanipuleerd is, of toch alleen de foto?

Maria Thereza Alves laat ons zien dat ‘typisch Nederlandse’ bloemen en planten hier via koloniale handelsroutes terecht zijn gekomen.

Hoe de plantenkennis van Surinaamse vrouwen werd toegeëigend door westerse wetenschappers, is onderwerp van een werk van Patricia Kaersenhout.

Landschap van glasscherven 

De Zuid-Afrikaanse Lungiswa Gqunta presenteert een gazon als een gevaarlijk landschap van glasscherven. Een -letterlijk- scherp contrast met het idee van de tuin als plek van rust en vermaak. In de townships heeft vrijwel niemand een gazon. Een tuin is er een teken van welvaart en privilege.

De tuin als een microkosmos, als een spiegel van de wereld, komt voort uit een eeuwenlange traditie. In verschillende culturen en religies wordt de tuin geassocieerd met een harmonieus en besloten toevluchtsoord. 

De tuin van Eden 

Denk maar aan de tuin van Eden, die gezien wordt als het eerste paradijs.

De Botanische Revolutie maakt de overeenkomst tussen kunst uit heden en verleden zichtbaar en verklaart de hedendaagse kunstopvatting over tuin en natuur.

Afbeeldingen

1) frontbeeld Centraal Museum, 2) Henk Wildschut, Rooted, Zaatari Camp, Jordan-April-2018, 3) Elspeth Diederix, Miracle2 #01, 2021, 4) Maria Thereza Alves, Seeds of Change: A Ballast Flora Garden, 2021, 5) Lungiswa Gqunta, Lawn 1 (detail) 2016/17, 6) Herman Justus Kruyder, Het Paradijs, 1914

 https://www.centraalmuseum.nl/

Datum:
11 september 2021 / 9 januari 2022

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0