Jongkind & vrienden in Dordrechts Museum

Johan Barthold Jongkind (1819-1891) is een sleutelfiguur in de schilderkunst van de 19deeeuw en pionier van het impressionisme. Hij werd geboren in Nederland, maar woonde het grootste deel van zijn leven in Frankrijk, waar hij bevriend raakte met kunstenaars als Monet, Boudin, Daubigny en Pissarro.

Jongkind schilderde naast stadsgezichten vooral kust- en rivierlandschappen.

Aanzet impressionisme

Zijn rake observaties van de natuur en zijn directe, losse manier van schilderen waren een eye opener voor de Franse kunstenaars. Vanuit de Hollandse, realistische traditie gaf Jongkind de aanzet tot het impressionisme in Frankrijk. Monet zei dat Jongkind hem had leren kijken: ‘Hij zorgde voor de opvoeding van mijn oog’.  Manet noemde hem ‘de vader van het moderne landschap’. Zijn werk was zeer geliefd bij het Franse publiek.

Geregeld keerde Jongkind terug naar Nederland waar hij ijsgezichten, maannachten, de havens van Rotterdam en Dordrecht en het Hollandse polderlandschap schilderde. Jongkind noemde Dordrecht ‘de mooiste stad van Nederland’ en spoorde zijn Franse vrienden aan om ook naar de schilderachtige stad af te reizen.

School van Barbizon

De tentoonstelling in het Dordrechts Museum toont schilderijen van Jongkind en van zijn Franse vrienden zoals Monet, Boudin en Daubigny, uit museale en particuliere verzamelingen in binnen- en buitenland. Een kleine selectie aquarellen laat zijn virtuositeit van zijn vlugge, rake penseelstreek  zien. Veel van de getoonde werken zijn voor het eerst te zien in Nederland.

Zijn vriendschap verbond hem met schilders die wij nu aanduiden als de School van Barbizon, zoals Théodore Rousseau, Troyon en Corot; in de tweede fase van zijn verblijf in Frankrijk was hij van doorslaggevende betekenis voor Boudin en Monet. Zijn unieke talent werd onderkend door Manet en Pissarro, en de postimpressionist Signac schreef een boek over Jongkind in 1927. Hij was een realist, maar zijn realisme kwam niet van Courbet. Zijn ultieme visie was die van een impressionist, maar te onafhankelijk van geest om aan hun exposities deel te nemen. Het moet gezegd: Jongkind is uniek en zijn originaliteit is van blijvende betekenis.

Op de tentoonstelling zijn ook werken van onbekende meesters te zien zoals van A. Cals, een van zijn meest trouwe en beste vrienden.

Gezicht op Dordrecht

Een belangrijk werk van Jongkind kon aan de collectie worden toegevoegd, een schenking van de Stichting Bedrijfsvrienden Dordrechts Museum. De nieuwe aanwinst is een sprankelend gezicht op Jongkinds favoriete Hollandse stad: Dordrecht.

Voorzitter Ben Knüppe van de Bedrijfsvrienden is enthousiast: ‘Dit is een topstuk van Jongkind. Dat het schilderij uitgerekend nu op de veiling kwam, was een geweldige kans: ‘het is een bijzondere aanwinst voor de collectie Dordrecht én voor deze tentoonstelling. Fantastisch dat iedereen er nu en in de toekomst van kan genieten en dat we op deze manier als Bedrijfsvrienden het museum kunnen helpen.’

Frankrijk

Frankrijk oefende in de 19de eeuw een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit op Nederlandse kunstenaars. Schilders als Jongkind, Breitner, Van Dongen, Mondriaan, Maris, Mauve en natuurlijk Van Gogh trokken naar Parijs, naar de Franse kust, naar het kunstenaarsdorp Barbizon en het nabijgelegen woud van Fontainebleau. Zij schilderden stadsgezichten en de natuur, werkten samen met Franse schilders en inspireerden elkaar en andere Nederlandse vakgenoten.

Het resultaat van deze artistieke uitwisseling is vanaf dit najaar in drie Nederlandse musea te zien: In het Van Gogh Museum in Amsterdam ziet u Nederlanders in Parijs, in het Dordrechts Museum Jongkind & vrienden en De Mesdag Collectie in Den Haag Nederlanders in Barbizon.

https://www.dordrechtsmuseum.nl/

Datum:
29 oktober 2017 / 27 mei 2018
Type activiteit:

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0