#kerkverhalen: De verdwenen kathedraal van Cuypers
Het fascinerende verhaal van de verdwenen Barbarakathedraal van Pierre Cuypers, met foto’s, schilderijen, beelden, textiel, zilver en persoonlijke getuigenissen
Cuypers en Breda
In Breda groeit rond 1850 het verlangen naar een grote, imponerende kathedraal. De opdracht gaat naar de jonge ambitieuze Limburgse architect Pierre Cuypers. Hij heeft in Roermond net zijn atelier gesticht voor christelijke bouwkunst.
Cuypers maakt het ontwerp voor het gebouw, het interieur en de inrichting in zijn kenmerkende neogotische stijl. Het beeldhouwwerk, textiel, zilver en de andere decoraties voor de kathedraal behoren tot zijn vroegste werk.
Van huiskerk tot kathedraal
De katholieken in Breda raken bij de reformatie in 1637 de Grote Kerk kwijt aan de protestanten. Omdat ze hun diensten niet langer in het openbaar mogen houden, wijken ze uit naar huiskerken in de oude binnenstad. Na de oprichting van het Bisdom Breda in 1853 kan de katholieke gemeenschap zich weer manifesteren. De nieuwe kathedraal vormt het sluitstuk van die ontwikkeling.
In 1865 begint de bouw van de kathedraal achter de Prinsenkade. Vier jaar later is het bouwwerk voltooid. De kerk wordt in 1875 gewijd en kort daarna verheft de paus de Barbarakerk tot kathedraal.
Al snel komen er technische mankementen aan het licht en na verloop van tijd stijgen de onderhouds-
kosten. Wanneer na de Tweede Wereldoorlog ook het rijk gedecoreerde interieur niet langer in de smaak valt, houdt niets de sloop van de kathedraal nog tegen.
Uitzonderlijke objecten
Een groot deel van de objecten wordt gered van de sloop door betrokken Bredanaren en ondergebracht in de collectie van Stichting Bisschoppelijk Museum die nu wordt beheerd door Stedelijk Museum Breda. Hoogtepunten in de tentoonstelling zijn onder andere de verguld zilveren ciborie van Gerard Bartholomeus Brom met voorstellingen van Jezus en de twaalf apostelen, en een kostbare koormantel van zijde en goudlaken met borduurwerk van gouddraad van de Zusters van het Arme Kindje Jezus in Simpelveld.
Ook besteedt de presentatie aandacht aan de symboliek van de objecten, hun achtergrond en verhalen.
Voor velen is de kathedraal een bron van herinneringen, emoties en verhalen. Clemens Merkelbach van Enkhuizen, oud-parochiaan en beeldend kunstenaar, schonk een reeks schilderijen, tekeningen en schetsen van de Barbarakathedraal die maakte voor en tijdens de sloop. Ook zijn de privé plakboeken van kapelaan Pol Dogge te zien. Hij gaf leiding aan het mannenkoor van 1959 tot en met 1968.
https://player.vimeo.com/video/293115870
