Nam June Paik – The Future is Now in Stedelijk Amsterdam
Het Stedelijk Museum Amsterdam presenteert vanaf 14 maart de grote overzichtstentoonstelling The Future is Now van kunstenaar Nam June Paik. Het werk van Paik is multidisciplinair, experimenteel, innovatief, speels en van grote invloed op de generaties na hem.
Hij is een van de grondleggers van de hedendaagse videokunst en ziet al vroeg in wat de impact van massamedia zullen zijn. De tentoonstelling is met 16 zalen het grootste en meest ambitieuze overzicht in jaren.
Fluxus
Nam June Paik (1932-2006) wordt geboren in Zuid-Korea, groeit op in Japan, studeert muziek in Duitsland en neemt deel aan een internationaal netwerk van Fluxus-kunstenaars. Paik introduceert de term ‘elektronische snelweg’ en voorzag daarmee de toekomst van de communicatie in het internettijdperk. Hij legt een relatie tussen kunst en technologie, tussen Oost en West, en reflecteert op de invloed die technologie heeft op de globalisering, en daarmee op ons dagelijks leven.
Videokunst
Het Stedelijk Museum heeft een lange relatie met Nam June Paik. Al in 1977 werd hij geïntroduceerd bij het Nederlandse publiek met een grote solotentoonstelling. Paik neemt ook deel in 1984 aan de tentoonstelling The Luminous Image, een uitgebreid overzicht van hedendaagse videokunst. Het Stedelijk geeft daarmee podium aan dit nieuwe medium en verzamelt als een van de eerste musea werk van videokunstenaars waaronder dat van Paik. Het meest bekende werk van hem in de collectie is TV-Buddha uit 1974. Dit werk bestaat uit een installatie waarbij een 18e-eeuws houten Boeddhabeeld zichzelf ‘bekijkt’ op een modern televisietoestel, en dat typerend is voor de invloed (zen)boeddhisme op Paiks benadering van kunst en technologie.
Zintuigen
Conservator Leontine Coelewij: Het werk van Nam June Paik stimuleert de zintuigen door met beeld en geluid de toeschouwer te prikkelen. Paik is een van de eerste videokunstenaars en onderzoekt al in de jaren zeventig volop de grenzen van de televisie als medium, maar ook als communicatiemiddel dat de wereldbevolking in razendsnel tempo zal verbinden. Met social media en online videoplatforms staan we op dit moment midden in de toekomst van Paik, wat deze tentoonstelling actueler dan ooit maakt.
TV Garden
The Future is Now toont het oeuvre van Paik in al zijn veelzijdigheid waarin verschillende disciplines samenkomen: video, sculptuur, muziek, dans en performance. Zo zal de tentoonstelling twee indrukwekkende, zaalvullende werken bevatten: TV Garden uit 1974-77, waarin natuur en technologie samenkomen in een installatie met tv’s en tientallen planten, en het monumentale sluitstuk van de tentoonstelling Sistine Chapel uit 1993, met 34 projectoren bijeengebracht tot een totaalervaring. Voor dit laatste werk ontving Paik in 1993 de prestigieuze Gouden Leeuw tijdens de Biënnale van Venetië. Ook besteedt de tentoonstelling ruimschoots aandacht aan de vele samenwerkingen met andere kunstenaars zoals componist John Cage, choreograaf Merce Cunningham, celliste Charlotte Moorman en kunstenaar Joseph Beuys.
Interactie
Daarnaast kan de bezoeker zelf enkele werken fysiek beïnvloeden door de interactie ermee aan te gaan. Het activeren van publiek met kunst speelde een belangrijke rol bij de kunstenaar.
De tentoonstelling is wereldwijd op vijf locaties te zien; Tate Modern, Londen, Stedelijk Museum, Amsterdam, Museum of Contemporary Art, Chicago, San Francisco Museum of Modern Art en National Gallery Singapore.
Afbeeldingen
1) Nam June Paik, TV Garden, 1974-1977 (2002). Kunstsammlung Nordrhein-Westfalen, Düsseldorf © Estate of Nam June Paik, 2) Nam June Paik, TV-Buddha, 1974. Collectie Stedelijk Museum Amsterdam. Foto Stedelijk Museum Amsterdam, 3) Nam June Paik installeert TV Buddha in het Stedelijk Museum. Foto: Rene Block, 4) Nam June Paik, Magnet TV, 1965, Whitney Museum of American Art, New York, Purchase, with funds from Dieter Rosenkranz, 86.60 a-b. © The Estate of Nam June Paik, 5) Nam June Paik, Global Groove, 1973, Collectie Stedelijk Museum Amsterdam. Met dank aan Electronic Arts Intermix (EAI), New York en the Estate of Nam June Paik. © The Estate of Nam June Paik, 6) Nam June Paik, Self-Portrait, 2005, San Francisco Museum of Modern Art, Phyllis C. Wattis Fund for Major Accessions. © The Estate of Nam June Paik, 7) Nam June Paik, Hand and Face (uit: 'Rare Performance Documents 1961-1994 Volume 2'), 1961. Met dank aan Electronic Arts Intermix (EAI), New York en the Estate of Nam June Paik. © The Estate of Nam June Paik
