Paus Adrianus VI – wereldleider uit Utrecht | Museum Catharijneconvent

Paus Adrianus VI – wereldleider uit Utrecht | Museum Catharijneconvent

Wist u dat Nederland een paus uit Utrecht heeft gekend? In 2022 is het 500 jaar geleden dat geheel onverwacht Adrianus naar Rome vertrok als de uitverkoren paus. Een uitgelezen moment om in een speciale presentatie aandacht te geven aan deze historische gebeurtenis. 

Ook viert Utrecht zijn 900 jarig bestaan! De hoogste tijd om het podium te geven aan een grootse Utrechter die nog te weinig bekend geniet: paus Adrianus VI. 

Enige Nederlandse paus 

Adrianus VI is de enige Nederlandse paus ooit. Precies vijfhonderd jaar geleden, in 1522, wordt hij totaal onverwacht verkozen. Adrianus groeit op in Utrecht en maakt carrière in dienst van keizer Karel V. In die tijd beleeft de kerk in West-Europa een grote crisis. Veel kerkleiders zijn corrupt en het Vaticaan is bankroet. Een slechtere tijd om paus te worden, is er niet.

Waar loopt Adrianus tegenaan in het Roomse bolwerk? Ga mee terug naar het jaar 1522-1523 en stap in de voetsporen van de idealist Adrianus.

14 maanden paus 

Belangrijke stukken die te zien zijn, dateren ook daadwerkelijk uit zijn pausschap. We komen op die manier heel dicht bij Adrianus en de problemen die hij moest oplossen. Adrianus is slechts 14 maanden paus, welk verschil heeft hij kunnen maken?

In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd, bleek Adrianus wel degelijk een visionaire en bekwame paus. Met duidelijke ideeën over wat er anders moest en met concrete hervormingsplannen.

Is Adrianus in staat de koers van de kerk te verleggen? Ontmoet onze man in Rome in deze unieke tentoonstelling! 

“Hij was een integere, principiële man, als paus op een moeilijk plek in een moeilijke tijd. De brave, sobere vredestichter Adrianus heeft de kerksplitsing die volgde vergeefs willen voorkomen.”

Indrukwekkende pauselijke bul

Adrianus deed zijn best om het bestuur van de kerk aan te pakken. In 1523 maakte hij zelfs publiekelijk excuses tijdens een bijeenkomst in Neurenberg, waarbij hij erkende dat de uit de hand gelopen situatie de eigen schuld was van de kerk. Op de expositie is een versie van deze tekst te zien. Het bijzondere is dat deze afkomstig is van Maarten Luther, de grote voorman van de hervormingsbeweging. Luther probeerde er later zijn eigen gelijk te bewijzen, pas vijftien jaar na Adrianus' dood .

Op de expositie ligt ook een ander schrijven, dat hij in het eerste jaar van zijn pausschap meteen naar Utrecht stuurde. Met deze indrukwekkende pauselijke bul, waar zijn loden zegel nog aanzit, wilde hij optreden tegen de handel door louche geestelijken in valse aflaten (kwijtscheldingen van zonden). Verder zijn de teksten in te zien van colleges die hij als hoogleraar in Leuven heeft gegeven. 

Lezingen en activiteiten

Deze presentatie leent zich natuurlijk uitstekend voor een uitgebreid randprogramma over paus Adrianus, dat is hier te vinden. Tot het programma behoren onder andere stadswandelingen met Gilde Utrecht en lezingen van onder meer Twan Geurts (auteur van 'De Nederlandse paus'). Ook geeft conservator Christiaan Veldman op 8 en 22 september twee lezingen over de totstandkoming van deze kleine tijdelijke tentoonstelling. 

Afbeeldingen

1) Paus Adrianus VI, Centraal Museum, 2) loden zegel Adrianus, 3) standbeeld Adrianus  

https://www.catharijneconvent.nl/

Datum:
2 juni 2022 / 13 november 2022
Type activiteit:

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0