Rothko in Den Haag

Meer dan veertig jaar na de laatste presentatie in Nederland is er een nieuwe tentoonstelling van de man van de grote kleurvlakken, Rothko. Rothko, een van de grote namen van het Abstract Expressionisme, is vanaf 20 september te zien in het Gemeentemuseum.

Blozend roze, jubelend geel, knallend blauw en somber zwart. Dat zijn de kleuren van Rothko (1903  - 1970). De kleurvelden, opgebouwd uit zinderende verflagen zijn van grote intensiteit en verbeelden universele gevoelens als angst, extase, tragiek en euforie.

Spirituele ervaring

Rothko’s schilderstijl vanaf de jaren vijftig, ook wel classic style genoemd, maakte hem wereldberoemd. De interactie met de bezoeker was voor Rothko van groot belang. Een overweldigende emotionele ervaring, voor zowel de kunstenaar als het publiek was voor hem de sublieme vorm van inspiratie, een aan het religieuze grenzend gevoel.

‘Mensen staan voor mijn schilderijen te huilen, omdat ze dezelfde spirituele ervaring hebben als ik had, toen ik het schilderde. ‘Rothko was niet de eerste abstracte kunstenaar voor wie het spirituele aspect belangrijk was, ook kunstenaars als Mondriaan en Kandinsky zagen hun werk als een geestelijke oefening.  Wel was hij de eerste die de emotie centraal zette, binnen de tot nog toe tamelijk afstandelijke abstracte kunst.

In de tentoonstelling komt de classic style uitgebreid aan bod, maar er wordt ook aandacht besteed aan zijn vroege werk, dat minder vaak wordt getoond, Rothko kwam vanuit een soort van fauvistisch realisme via een eigen vorm van surrealisme terecht bij de volledige abstractie.

Mondriaan

Ook Mondriaan legde een eigen weg naar de abstractie af. Alhoewel Rothko het niet leuk vond dat zijn werken blurry Mondrians genoemd werden, was Mondriaan wel een van zijn inspiratiebronnen. Hij noemde hem zelfs ‘de meest sensuele schilder die ik ken’, daarbij doelend op het kleurgebruik van de Nederlandse kunstenaar. Het gemeentemuseum met zijn grote Mondriaan collectie is dan ook een passende plek voor Rothko.

Mark Rothko werd geboren als Marcus Rothkowitz. Hij was van joods-Russische afkomst. Vanaf zijn tiende groeide hij op in Amerika. Hij leek niet voorbestemd om kunstenaar te worden.  Pas laat en min of meer toevallig kwam hij tot het schilderen. Hij volgde enkele opleidingen, maar zag zichzelf voornamelijk als autodidact.

Henk van Os

De laatste jaren van zijn leven verslechterde zijn gezondheid. Het kleurgebruik werd somberder en donkerder. In 1970 maakte hij een einde aan zijn leven.  

Rothko tentoonstellingen trekken een groot publiek en op veilingen levert zijn werk record bedragen op. De tentoonstelling is alleen in den Haag te zien en zal niet doorreizen.

Bij de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde catalogus met artikelen van onder ander Joost Zwagerman, Franz Kaiser en Harry Cooper. Ook staat er een interview in met kunsthistoricus Henk van Os die Mark Rothko de laatste maanden van zijn leven geregeld in zijn atelier bezocht.

Datum:
20 september 2014 / 1 maart 2015

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0