Sweelinck, stadsmusicus van Amsterdam, 1621-2021

Sweelinck, stadsmusicus van Amsterdam, 1621-2021

Sweelinck is een constante in mijn leven. Als jonge jongen woonde ik in de Sweelincklaan, ging naar het lyceum in de grote stad op het Sweelinckplein en toen ik ging werken in een andere stad kwam ik voor een aantal jaren terecht op weer een Sweelinckplein. Ondertussen had ik zijn muziek nog nooit gehoord. Maar dat is veranderd. Nu is er een tentoonstelling in het Stadsarchief van Amsterdam.

Componist Jan Pieterszoon Sweelinck was stadsmusicus, leermeester op orgel en klavecimbel en grootmeester van de polyfonie, de meerstemmige muziek. Hij wordt gezien als de grootste componist uit de geschiedenis van Nederland en speelde een centrale rol in het Amsterdamse muziekleven. In oktober van dit jaar is het 400 jaar geleden dat Sweelinck overleed. Het Stadsarchief Amsterdam eert hem met de tentoonstelling Sweelinck, Stadsmusicus van Amsterdam, 1621-2021. Ook vinden vier concerten van het Sweelinck Festival plaats in het Stadsarchief.

Orgelspel in de Oude Kerk 

Hij was al in zijn eigen tijd internationaal beroemd als musicus, leermeester en componist. Zijn bewonderaars kwamen van heinde en verre om naar zijn orgelspel te komen luisteren in de Oude Kerk. Hij was onovertroffen in het improviseren en variëren op een thema. Als leermeester reikte zijn invloed over generaties tot aan Johan Sebastiaan Bach. Sweelinck was een meester in het bedenken van meerstemmige muziek waarbij hij min of meer zelfstandige melodieën wist te verweven in één compositie.

Tentoonstelling

In de tentoonstelling Sweelinck, Stadsmusicus van Amsterdam, 1621-2021 ligt de nadruk op zijn vocale muziek. Er zijn allerlei stukken te bekijken, van waardevolle 17de-eeuwse stemboeken uit Zwitserland tot een recent voltooid portret van Sweelinck door Henk Helmantel. Bijzondere documenten uit het Stadsarchief vertellen over leven en werk van Sweelinck in het Amsterdam van 400 jaar geleden.

Sweelinck-karaoke

Bij de tentoonstelling zal doorlopend een korte film te zien zijn over de beroemde musicus. Zangeres en presentator Giovanca Ostiana neemt de bezoeker mee naar de Oude Kerk en het Concertgebouw. Het Hemony Ensemble heeft speciaal voor deze film een vierstemmige psalm van Sweelinck ingezongen. Als bezoeker kun je zo beter begrijpen hoe Sweelinck op ingenieuze wijze ogenschijnlijk volstrekt verschillende melodieën liet opgaan in één compositie.

Sweelinck Festival

Ter ere van zijn 400ste sterfdag organiseert het Sweelinck Festival van 16 tot en met 24 oktober 2021 een week vol concerten, workshops en andere activiteiten op diverse locaties in Amsterdam. Nationale en internationale musici en ensembles, waaronder Bob van Asperen, het Gesualdo Consort, Doulcé Memoire, Pieter Dirksen en Kathryn Cok brengen Sweelincks muziek ten gehore en laten zich door zijn stukken inspireren. Met het programma verbindt het festival de muziek van toen aan het nu. De iconische muziek van Sweelinck is de basis, het festival geeft nieuwe invalshoeken. Op het festival kunnen bezoekers meezingen en musiceren tijdens verschillende workshops.

Vier concerten vinden plaats in het Stadsarchief, op zaterdag 23 en zondag 24 oktober.

Op zaterdag spelen musici van het Concertgebouworkest in de ochtend; in de middag zingt het Zwitserse EnsembleLamaraviglia. Op de zondag in de ochtend het projectkoor van de Koninklijke Vereniging voor Nederlandse Muziekgeschiedenis, in de middag het Caecilia-Concert.

De kaartverkoop gaat via de website van het Sweelinck Festival

  • Tentoonstelling in de Schatkamer
  • 17 september 2021 – 9 januari 2022
  • Gratis toegang 

Afbeeldingen

1) J.P. Sweelinck, portret door Henk Helmantel, 2021, 2) Begraafinschrijving, 20 oktober 1621. Transcriptie: "den 20 mester Jan Pyetterssen orgelyst van dye Oude Kerck wonende inde Koestraet ende twee uurren geluyt met dye grote klock 20 (gulden), 3) portret van Jan Pietersz Sweelinck, prent Jan Harmensz Muller   

https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/

Datum:
17 september 2021 / 9 januari 2022
Type activiteit:

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0