Van zout naor zeut:tachtig jaar afsluiting Zuiderzee

Dit jaar is het tachtig jaar geleden dat de Zuiderzee werd afgesloten. Het zoute water van de Zuiderzee veranderde in het zoete water van het IJsselmeer. Maar de dijk sloot meer af dan de zee alleen: er werd ook een periode in de geschiedenis afgesloten. In de tentoonstelling ‘Van zout naor zeut’ wordt aan de hand van foto’s, filmbeelden en objecten een gegeven van bloei en teloorgang van visserij en opkomst van andere vormen van broodwinning.

Eeuwenlang werd het leven in Bunschoten-Spakenburg bepaald door het water. In Spakenburg woonden veel vissers die de kost verdienden met wat de zee gaf.
De zee bracht ook gevaar. Het werk van de vissers was niet zonder risico en ook op het land waren er vaak (gemiddeld één keer in de vier jaar) overstromingen. De overstroming van 1916 was zo enorm dat er in het overstromingsgebied slachtoffers vielen onder de bevolking. Na deze ramp werd overgegaan tot de uitvoering van een al langer bestaand plan; de afsluiting van de Zuiderzee. In 1932 was de Afsluitdijk een feit en werd de Zuiderzee IJsselmeer. De bouw van de Afsluitdijk was een prestatie van formaat. Het betekende een eind aan de overstromingen maar ook het einde van de bloei van de visserij. Haring en ansjovis verdwijnen uit het zoeter wordende water. De Spakenburgers concentreren zich aanvankelijk op de palingvisserij, maar moeten noodgedwongen ook vaak op zoek naar ander werk.
De overheid tracht de werkgelegenheid te bevorderen. In Bunschoten-Spakenburg wordt nieuwe industrie aangetrokken zoals de Pantolux (schoenfabriek) en de Hollandsche Knoopenfabriek. Ook de vishandel krijgt een impuls.

Vandaag de dag is Bunschoten-Spakenburg geen vissersdorp meer. Het dankt haar bekendheid wel aan het visserijverleden (botterhaven) en de bijzondere klederdracht, die nog steeds door een deel van de oudere generatie wordt gedragen. Vele duizenden toeristen bezoeken jaarlijks dit mooie dorp.Ook is het bekend om de (markt)handel in brood, koek en vis. Meer dan de helft van de vis in Nederland is door Spakenburger handen gegaan en op bijna iedere Nederlandse markt staat wel een Spakenburger bakker.

Het eens zo arme vissersdorp is niet meer. ‘Van zout naor zeut’….

Ter gelegenheid van de Maand van de Geschiedenis lanceert het museum een gloednieuwe kinderspeurtocht rond het thema 'arm en rijk'.