Wat als….we alle (kleine) stations in Nederland circulair gaan ontwerpen?
Wat als….we alle (kleine) stations in Nederland circulair gaan ontwerpen?
De complexe tijd waarin we het hoofd moeten bieden aan grootschalige problemen vraagt om verandering, om andere manieren van leven, werken en met elkaar omgaan. Bedrijven, overheden en dienstverlenende organisaties zijn op zoek naar nieuwe manieren om uitdagende maatschappelijke vraagstukken op te lossen.
What if Lab, een programma van Dutch Design Foundation (DDF), speelt daarin een verbindende rol. Het brengt organisaties en ontwerpers met hun creatieve denkkracht en inventiviteit succesvol bijeen. Zo staan ProRail, NS en Bureau Spoorbouwmeester aan de vooravond van een grote transitie naar een volledig circulaire bedrijfsvoering in 2050. In het What if Lab ontwikkelden ze samen met vier ontwerp- en architectenbureaus voorstellen voor de actuele vraag: ‘Wat als… we alle (kleine) stations in Nederland circulair gaan ontwerpen?’
Tien ontwerpers en ontwerpstudio’s
Tien ontwerpers en ontwerpstudio’s werden gekozen om deel te nemen aan het What if Lab. Hierin ontwikkelen opdrachtgevers en creatieven samen vindingrijke antwoorden op complexe vraagstukken. Omdat ProRail, NS Stations en Bureau Spoorbouwmeester de voorstellen zo aansprekend vonden, besloten ze in deze onzekere Coronatijd geheel tegen de trend in verder samen te werken met vier in plaats van drie ontwerpers. De eerste concrete uitwerkingen zullen tijdens Dutch Design Week (DDW) van 17-25 oktober 2020 worden getoond.
Natuurlijke alternatieven
Welling Architects legde met bomenrijen, heuvels en bloemen- en kruidenvelden de nadruk op recreatie en een efficiënte routing van reizigers. In het ontworpen Natuurlijke Station vervangt het ‘t traditionele beton, glas en staal door zachte materialen zoals gras, zandpaden en leem. Het station wordt in dit scenario niet meer gebouwd, maar aangelegd als een park. Ook Studio Tjeerd Veenhoven gebruikt geen moeilijk recyclebare materialen als beton, maar kiest voor natuurlijke alternatieven, zoals het oer-Hollandse mosselgranulaat om zitobjecten en plantenbakranden mee te creëren. Scape Agency vermaalt betonnen dwarsliggers om ze te hergebruiken in een nieuw materiaal waarop algen en mossen groeien die CO2 opslaan. En Bygg Architecture & Design betrekt in hun voorstel juist omwonenden en gebruikers van het spoor bij de circulaire transitie van hun omgeving in een tijdelijk Field Lab op de stations.
Een circulaire economie
Deze tot de verbeelding sprekende ontwerpen voor de openbare ruimte bieden oplossingen voor de toekomst: een circulaire economie in 2050. Hierin spelen het spoor en de stations in Nederland een belangrijke rol. ProRail, NS Stations en Bureau Spoorbouwmeester streven naar een 100% afvalvrije bouw door zo min mogelijk (vervuilende) materialen en zoveel mogelijk biobased grondstoffen te gaan gebruiken.
In dat streven vonden ze binnen het What if Lab de verbinding met ontwerpers. De concrete resultaten laten zien dat zij in staat zijn met hun creatieve denkkracht, inventiviteit, experimenteerdrift, en innovatieve ideeën, verder te kijken dan vandaag en morgen. Ontwerpers kunnen organisaties anders laten denken en een waardevolle bijdrage leveren aan de noodzakelijke transitie waar de hedendaagse en toekomstige samenleving om vraagt.
De vier winnende projecten van Welling Architects, Studio Tjeerd Veenhoven, Scape Agency en Bygg Architecture & Design zijn offline en online te zien tijdens Dutch Design Week (DDW) van 17-25 oktober 2020.
