Werner Bischof in vernieuwd Fotomuseum Den Haag

Ik was gisteren voor het eerst in het vernieuwde Fotomuseum Den Haag. Het Fotomuseum en het GEM, het museum voor actuele kunst van vooral jonge kunstenaars, hebben van ruimte gewisseld, waardoor het Fotomuseum qua capaciteit meer dan verdubbeld is en het GEM meer dan gehalveerd.

Er is ook een muurtje gesloopt, zodat het weer net even anders uitziet. Het heeft goed uitgepakt. De hoofdruimte heeft een flinke linker zijruimte erbij. Voortaan kunnen er meer fototentoonstellingen tegelijkertijd worden gehouden. Voor de actuele kunst blijft er genoeg ruimte, als het niet in het GEM past, dan kan het altijd naar het naastgelegen Gemeentemuseum.

Europa, Azië, Zuid- en Noord-Amerika

De openingstentoonstelling gaat over het werk van de Zwitserse Magnumfotograaf Werner Bischof (1916-1954). Hij werkte als fotojournalist voor tijdschriften als Life en Picture Post. In de twee decennia voor zijn vroege dood in 1954 creëerde hij een indrukwekkend en veelzijdig oeuvre. Het Fotomuseum Den Haag greep zijn honderdste geboortejaar aan voor een groot retrospectief.

Met ongeveer 220 vintage foto’s en contactafdrukken, maar ook in persoonlijke brieven en fotoboeken geeft de tentoonstellingen ‘Standpunten’ een overzicht van zijn studiowerk, zijn werk in het Europa net na de Tweede Wereldoorlog, en zijn reizen door Azië, Zuid-Amerika en de Verenigde Staten.

De tentoonstelling is samengesteld door Marco Bischof, de oudste zoon van de fotograaf. Speciaal voor het Nederlandse publiek laat het museum circa dertig jaar nog nooit eerder getoonde foto’s zien die Bischof in de herfst van 1945 in Nederland maakt.

Sociale en politieke onderwerpen

Op het moment dat Bischof in 1936 afstudeert aan de Kunstgewerbeschule in Zürich lijkt hij voorbestemd te zijn om een van de grootsten te worden in de reclamefotografie, een nieuw vakgebied. Ondanks de oorlog weet hij tot in de jaren veertig aan deze ambitie vast te houden. Tegen het einde van de oorlog en na de bevrijding van Europa worden Bischofs ogen geopend voor wat fotografie ook kan betekenen: getuigenissen vastleggen, bewijzen verzamelen en waarheidsvinding plegen.

Hij verliest zijn hart aan de fotojournalistiek en concentreert zich alleen nog maar op sociale en politieke onderwerpen. Tot zijn plotselinge en tragische dood in 1954 (een fataal auto-ongeluk in Peru) is hij nooit meer van zijn pad afgeweken. Hij moest en zou verslag doen van onrecht, van hongersnoden in India tot de dagelijkse gevolgen van oorlog in een afgelegen Vietnamees dorp.

Langs de verwoesting

In november 1945 gaat Werner Bischof vanuit Zürich op weg naar het noorden om de door de oorlog gehavende landen Luxemburg, Nederland, België en Frankrijk te bezoeken. Voor de hulporganisatie Die Schweitzer Spende zal hij de resultaten van de materiele steun die de Zwitsers aan de getroffen landen aanboden in beeld brengen. Voor het maandblad Du maakt hij een fotoreportage die in het voorjaar van 1946 verschijnt onder de titel ‘Europa’.

Tijdens deze reis zijn Bischof en zijn medereiziger Emil Schulthess getuige van ‘vreselijke vernietigingen en onvoorstelbare chaos’ zoals zij het omschrijven, in de steden die zij passeren. Maar het is de combinatie van spelende kinderen tussen de puinhopen, van vernietiging en tekenen van wederopbouw en het leven dat toch doorgaat, die het kunstenaarsoog van Bischof lijkt te treffen.

De tentoonstelling was eerder te zien in München en Lausanne. Speciaal voor de tentoonstelling laat het Fotomuseum Den Haag dertig niet eerder getoonde foto’s van Bischof’s reis door Nederland zien. Er is een publicatie verschenen, ‘Werner Bischof in bevrijd Nederland’, van uitgeverij Lecturis. Eerder verscheen ter gelegenheid van zijn honderdste geboortejaar ‘Werner Bischof, Backstory’, samengesteld door Marco Bischof en Tania Samara Kuhn bij uitgeverij Aperture.

http://www.fotomuseumdenhaag.nl/ 

 

 

Datum:
17 december 2016 / 12 maart 2017
Points of interest:
Type activiteit:

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0