Kloosterbrigades voor monnikenwerk gevraagd

Vandaag is het de laatste dag van de Maand van de Geschiedenis. Het was een maand met het thema Vriend & Vijand. Ook werd er weer een geschiedenisboek bekroond, de Nacht van de Geschiedenis werd weer gevierd en vele evenementen vonden plaats.

Maar intussen ging ook een stuk geschiedenis de vuilcontainer in; een groot verlies met een kleine meevaller. In juni 2014 publiceerde het Persmuseum in haar nieuwsbrief Persmus een verhaal over het knipselarchief Matla in Den Haag. Dit bureau, het Haags Persbureau, verzamelde en archiveerde knipsels over zeer uiteenlopende onderwerpen in enveloppen, maar het verzamelde ook gegevens waar een agenda van gemaakt kon worden.

Deze zgn. Matla Agenda was voor redacties van landelijke en regionale dagbladen een wegwijzer voor opkomende onderwerpen. In het klein was het een papieren Google voor de Nederlandse pers met jubilea van instituten en bedrijven, jubilea van de geestelijkheid, emiraten, speelschema’s van orkesten en vastlegging van de feestdagen.

Matla werd een begrip bij redacteuren en na zijn dood werd de zaak voortgezet door de dames Matla, twee medewerkers met een lange staat van dienst.  Tot 1994 toen de dames zich pensioneerden en de zaak werd voor twee ton aan guldens verkocht aan het WIC, het Wegener Informatiecentrum, dat ook de archieven van de Sijthoff Pers en Haagsche Courant beheerde evenals een indrukwekkend Oranje archief.

Maar deze archieven, inclusief het Matla Archief, werden in 2011 overgedaan aan de Media Info Groep in Almere. Alles zou gedigitaliseerd worden, een absolute monsterklus, nog afgezien van het leggen van de vele miljoenen links. En na proefnemingen werd het project gestaakt, mede door een gebrek aan belangstelling uit de markt voor dit soort informatie.

De enveloppen en kaartjes gingen een vuilcontainer in, behalve voor een kleine selectie van het meubilair en van de enveloppen en kaartjes. M.a.w. een archief opgebouwd in 67 jaar werd in een jaar tijd vernietigd. De Media Info Groep kon geen kloosterbrigade vinden om dit archief te digitaliseren en als digitaal cultureel erfgoed te behouden. Doodzonde.

Het artikel in de Persmus trok mijn aandacht. In 1995 werkte ik verschillende keren samen met het WIC en de relatie bleef bestaan. Tussen 2002 en 2004 kreeg ik van het WIC toestemming om met mijn kloosterbrigade een paar jaargangen van de Matla Agenda op proef te digitaliseren. Het was monnikenwerk voor de kloosterbrigade. Maar er werden toch bijna 54.000 items ingevoerd in een databasesysteem.

Daarna zijn de files in de vergetelheid geraakt, maar kwamen naar aanleiding van het artikel in de nieuwsbrief van het Persmuseum weer naar boven. Wel moest eerst nog een probleem met de databaseconversie worden opgelost. Maar sinds 28 oktober zijn de files geconverteerd en leesbaar in Excel. Dit is de inventaris:

1938: 1684 items;
1940-1945: 17.450 items;
1959: 11.136 items;
1960: 10.969 items;

1961: 10.793 items;
1962: 1885 items (niet volledig).

In deze inventaris zitten twee clusters, nl. de Tweede Wereldoorlog met 17.450 items en de overgang van de jaren vijftig naar de jaren zestig (1959, 1960, 1961, gedeeltelijk 1962) met 37.783 items. En het is interessant om deze items te analyseren, m.n. de cluster van de Tweede Wereldoorlog. De agenda heeft een aantal standaard zinnen:

  • is het zoveel jaar geleden dat …;

  • bestaat de Nieuwe Gorinchemse Krant 50 jaar;

  • gaat het emeritaat in van …;

  • wordt te Brussel de jaarlijksche Vrouwenavond gevierd;

  • geeft de Arnhemsche Orkest-vereeniging onder leiding van Hein Jordans te Apeldoorn een volksconcert met als solist Kees Wijnbelt (hobo);

  • vangt de veertig-daagsche vasten aan;

  • hield Hitler 5 jaar gelden zijn befaamde rede in de Kroll-opera;

  • 22 juli 1943 hoopt de Rijkscommissaris dr. Seyss Inquart zijn 51e verjaardag te gedenken.

Het Matla Archief en de Matla Agenda bestaan niet meer. Slechts een weinig meubilair met doosjes vol met enveloppen met knipsels en fiches is al wat tastbaar is en gelukkig ook zo’n 54.000 items. Of er nog iets met de files gaat gebeuren en of zij online komen, dat zal de komende tijd besproken worden met het Persmuseum evt. in combinatie met Haagse geïnteresseerde instanties.

Moraal van dit verhaal

Dit verhaal zou model kunnen staan voor het oprichten van een kloosterbrigade voor monnikenwerk, die met ondersteuning van de overheid en het bedrijfsleven, projecten vergelijkbaar met het Matla Archief en de Matla Agenda zou kunnen realiseren.

Dit artkel verscheen ook op http://toendigitalemedianognieuwwaren.blogspot.nl/

 

c Fotomontage Wired

Tags

Reageren