Restauratieproject leidt tot De Ontdekking van Mondriaan

De Mondriaancollectie is de trots van het Gemeentemuseum Den Haag. De bijna 300 schilderijen en werken op papier illustreren Mondriaans gehele ontwikkeling waardoor zijn weg naar de abstractie hier zo prachtig te volgen is.

In de periode 2009-2015 zijn alle schilderijen stuk voor stuk bekeken en zo nodig behandeld door een team van vier restauratoren. Dankzij dit omvangrijke Mondriaan restauratieproject zijn de werken vanaf 3 juni in optimale conditie te bewonderen in de tentoonstelling De ontdekking van Mondriaan.

Boerderij tevoorschijn

Het schilderij Boerderij met bomen (1906) had al jaren het depot van het Gemeentemuseum niet verlaten en het is wel duidelijk waarom. Er was met het blote oog geen boerderij te bekennen. Maar nadat het schilderij in het kader van het Mondriaan restauratieproject is schoongemaakt, kan het resultaat niet verrassender zijn.

Op de voorgrond zien we opeens een grasveld, omheind door een heg en daarachter twee boerderijen en een kerktoren. Het is slechts een van de resultaten van het zes jaar durende Mondriaan restauratieproject.

Systematisch

De wijze waarop de werken van Piet Mondriaan in het verleden werden bewaard en behandeld, liep nogal uiteen. Tijdens controles zagen de restauratoren van het Gemeentemuseum geregeld grote verschillen in de conditie van de schilderijen. Daarom werd in 2008 gestart met het in kaart brengen van de toestand van de werken.

Een jaar later startte het Mondriaan restauratieproject, waarbij álle schilderijen en tekeningen van Piet Mondriaan uit de collectie werden gecontroleerd en zo nodig behandeld. Zo’n systematische en grootschalige aanpak van het oeuvre van een kunstenaar is binnen de nationale en internationale museumwereld uitzonderlijk. 

Kennis delen

Tijdens het project is veel kennis opgedaan over Mondriaans techniek en materiaalgebruik, zijn vermoedelijke intenties, de keuzes die hij maakte tijdens het schilderen, zijn twijfel en zijn genialiteit als kunstenaar. De specialisten vonden voortdurend nieuwe aanknopingspunten voor verder onderzoek, zowel op natuurwetenschappelijk als kunsthistorisch gebied. Het Gemeentemuseum vindt het belangrijk om al deze kennis te delen. In de uitgave Restauratie van een wereldcollectie wordt de lezer in vogelvlucht meegenomen door het Mondriaan restauratieproject (2009-2015). 

De publicatie geeft inzicht in wat de restauratoren zoal tegenkwamen (o.a. verkleurd vernis, opstaande en loszittende verf, schimmels, dode vliegen, scheuren, golvingen in het doek, kromme spieramen, etc.), beschrijft een aantal casestudies, licht toe welke oplossingen de restauratoren vonden voor bepaalde problemen en welke ontdekkingen ze deden over Mondriaans schildertechniek. Zo bleek hij een zoeker en een twijfelaar en experimenteerde hij haar hartenlust.

De publicatie is verkrijgbaar in het Nederlands en Engels.

Afbeeldingen: 1) Piet Mondriaan, boerderij met bomen, 1906, voor restauratie, 2) Boerderij met bomen, na restauratie, 3) Team restauratoren van schilderij van Mondriaan ‘Zee na zonsondergang’ (1909), 4) Vliegje in het schilderij ’Stervende zonnebloemen I’ (1908) 

https://www.gemeentemuseum.nl/
 

Reageren