Carlotta Marchand

Carlotta Marchand is in 1918 geboren in Brussel, ze groeide op in Den Haag. Haar ouders (joods) waren afkomstig uit Duitsland. In 1923 kwam het gezin in Den Haag. Vader Marchand had een importzaak in Rotterdam opgezet, maar wilde daar niet wonen.

Carlotta Marchand: ‘In Rotterdam woonde je toen nog niet. Dat deed je niet als je je nogal bijzonder voelde. Dus was de Laan van Nieuw Oost Indië in Den Haag bijzonder geschikt.’ Haagsche Courant (2 mei 1985, interview Lex Dalen Gilhuys).

Ze zat onder meer op de - door haar geliefde - Duitse School in Den Haag en werd daar in de oorlogsjaren op een vernederende wijze van verwijderd. Na een opleiding MO-tekenen op de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten trouwde Marchand met een ‘niet-joodse Nederlander’.

Kolenkist

Na de deportatie in 1942 van haar ouders, zusje en andere familieleden die allen omkwamen, dook zij onder in haar eigen huis. Zij verstopte zich op gezette tijden in een kolenkist met een holle ruimte. Vanwege het bombardement op Bezuidenhout  en een nieuwe zwangerschap  vluchtte Carlotta Marchand naar De Steeg bij Arnhem, waar zij met valse identiteitspapieren bij een zwager onderdook.

In 1948 stierf haar man en was zij weduwe van drie kinderen geworden . Zij woonde weer in Den Haag aan de Bezuidenhoutseweg in Mariahoeve. Nadat zij in 1980 in de Haagsche Courant een artikel publiceerde over de oorlogsjaren, schreef zij op aanraden van Lex Dalen Gilhuys haar herinneringen op, wat in het boek Door het oog van de naald resulteerde. Het boek verscheen in de top-tien van verkochte boeken en beleefde in totaal drie drukken. In Duitsland verscheen het boek bij Orlanda Frauenbuchverlag Berlin onder de titel Wie durch ein Nadelöhr en beleefde daar twee drukken.

In een ruk uitgelezen

Hoewel het boek meer een sober getuige-verslag is dan een literair werk, is het ook in literaire kringen juist om de soberheid en de humor geprezen. Zo schreef Sem Dresden, voormalig voorzitter van de Vereniging van Letterkundigen aan Marchand: ‘Ik wil u nog laten weten dat ik ‘Door het oog van de naald’ in een ruk uitgelezen heb. Ik bewonder de eenvoud waarmee u afschuwelijke ervaringen onder woorden brengt en de manier waarop u kleine gebeurtenissen tot bittere symbolen weet te verwerken.’  

Vanaf 1980 gaf zij lezingen op scholen en in bibliotheken, zowel in Nederland als in Duitsland. In Duitsland was ze bijzonder actief. Ieder jaar ging ze er zes maal voor een periode van twee weken heen om op scholen, universiteiten en kerkelijke instellingen uit haar boek te lezen en in debat te gaan met de toehoorders.

Tournees

De tournees werden onder andere betaald door de Adenauer Stiftung, de Ebert Stiftung en het ministerie van OCW. In het kader van ’50 jaar na de bevrijding’ in 1995 gaf dit ministerie bijdragen voor onder andere de tentoonstelling ‘Rebel mijn hart’ in de Nieuwe Kerk in Amsterdam, het boekenweekgeschenk ‘Serenade’ van Leon de Winter voor alle Nederlandse scholieren (LBO, MBO, MAVO, HAVO en VWO) en Marchand’s lezingentournee.  

Carlotta Marchand sprak zoals zij schreef: humoristisch, helder en niet alleen over haar oorlogservaringen, maar ook over de gevaren van racisme en discriminatie in de actuele tijd. Marchand overleed in 2007.  

Plaats geboorte:
Brussel
Plaats sterven:
Den Haag
Sekse:
Vrouw
Woonplaatsen:
Brussel, Den Haag, De Steeg, Den Haag
Persoonscategorie:

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0