Karl Dönitz

Karl Dönitz was een Duitse admiraal tijdens de Tweede Wereldoorlog en specialist op het gebied van oorlogsvoering met onderzeeboten, of U-boten. Met innoverende tactieken wist hij de Amerikaanse en Britse transporten over de Atlantische Oceaan zeer zware verliezen toe te brengen. Hij  staat tevens bekend als de opvolger van Hitler als rijkspresident van nazi-Duitsland tijdens de laatste dagen van de oorlog.

Na zijn opleiding bij de Keizerlijke Marine van het Duitse Keizerrijk diende hij gedurende de Eerste Wereldoorlog (1914-18) als officier op verschillende onderzeeboten. Tegen het einde van de oorlog was hij kapitein van een eigen U-boot en werd amper een maand voor het einde van de oorlog gevangen genomen door de Britten nadat ze zijn U-boot tot zinken hadden gebracht.

Na zijn terugkeer uit krijgsgevangenschap in 1919 hervatte hij zijn carrière bij de Duitse Marine, alleen nu voor de sterk afgeslankte marine van de Weimar-Republiek. Als gevolg van zijn frustraties over de bepalingen van het verdrag van Versailles na de Duitse nederlaag in 1918 en zijn angst voor het communisme, sloot hij zich aan bij de NSDAP.

Een vooruitziende blik

Gedurende de jaren dertig beklom hij gestaag de carrièreladder binnen de Kriegsmarine en werd in 1939 benoemd tot bevelhebber van de vloot van onderzeeboten. Tijdens de eerste oorlogsjaren wist hij deze onderafdeling van de Kriegsmarine uit te bouwen tot het effectiefste wapen van de Duitse strijdkrachten. Door de U-boten gezamenlijk te laten opereren in zogenaamde Wolfpacks waren de Britse en Amerikaanse schepen een gemakkelijke prooi voor zijn vloot.

Dönitz  toonde met zijn innovaties aan dat de zware slagschepen en kruisers die Duitsland aan het begin van de oorlog had ingezet, achterhaald waren. Deze kostbare schepen waren namelijk van minimale invloed geweest en werden al vroeg in de oorlog door de Geallieerden tot zinken gebracht. Door de successen van de U-boten was Hitler zeer te spreken over de verdiensten van zijn admiraal en benoemde hem in 1943 tot opperbevelhebber van de hele Duitse Kriegsmarine.

Na 1943 bedachten de Geallieerden nieuwe strategieën om de aanvoerlijnen over de Atlantische Oceaan veilig te stellen. Door de transportschepen in konvooien te laten varen met ondersteunende torpedojagers verloren de U-boten veel aan effectiviteit en werden aanzienlijke aantallen door de geallieerden tot zinken gebracht.

De lieveling van Hitler

Niettemin bleef Hitler Dönitz als een van zijn meest geliefde bevelhebbers beschouwen. Nadat Hitler tijdens de laatste weken door zijn meest voorname handlangers werd verraden en verlaten, bleef Dönitz hem als een van de weinigen, tot het einde trouw. Toch had Dönitz niet zien aankomen dat Hitler juist hém zou benoemen als zijn opvolger op 30 april 1945. Dönitz had zich namelijk nooit onder de top van hoge nazi’s geschaard, maar had altijd zijn positie als soldaat benadrukt. Toch aanvaarde hij zijn benoeming en leidde Duitsland tijdens haar laatste stuiptrekkingen aan het einde van de oorlog. Aanvankelijk verklaarde hij de oorlog tegen de Sovjet-Unie te willen voortzetten om het Duitse volk tegen het communisme te beschermen, maar accepteerde uiteindelijk na 8 dagen toch de onvoorwaardelijke capitulatie.

Neurenberg

Aanvankelijk bleef hij nog enkele weken na de capitulatie aan als rijkspresident, maar werd op 23 mei alsnog gearresteerd en in beschuldiging gesteld van misdaden tegen de vrede en het plegen van oorlogsmisdrijven.
Ondanks de duizenden doden die hij als bevelhebber van de Kriegsmarine op zijn geweten had, werd hij door veel geallieerde militairen gerespecteerd en veelal gezien als de soldaat die slechts zijn plicht deed. Zijn veroordeling tot 10 jaar gevangenis tijdens het proces van Neurenberg was dan ook omstreden.

Aan de andere kant kan worden gesteld dat  Dönitz met 10 jaar gevangenis nog relatief goed is weggekomen. Hoewel hij bekend stond als iemand die de Conventie van Genève doorgaans naleefde, was hij ook verantwoordelijk voor het omstreden Lackonia-bevel. Hierin werd het U-boot bemanningen verboden de drenkelingen van getorpedeerde schepen te redden, terwijl dat hiervoor wel de gewoonte was. Zijn koppigheid om de strijd tegen de Russen voort te zetten, zelfs nadat Hitler zijn nederlaag had erkend door zelfmoord te plegen, spreekt ook niet bepaald in zijn voordeel.

 In 1956 werd hij na tien jaar gevangenschap uit de Spandau-gevangenis in Berlijn vrijgelaten en stierf in 1980 op 89- jarige leeftijd.

 

Bijnaam / pseudoniem:
der Löwe ( de Leeuw)
Functie / titel:
admiraal/ opperbevelhebber Kriegsmarine
Sekse:
Man

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0