Yvonne Keuls

Op 5 oktober vindt in Den Haag op het Frederik Hendrikplein de onthulling plaats van het beeld ‘Indische tantes’. De Indische tantes zijn Tante Toetie en tante Pop die figureren in het werk van Yvonne Keuls.

Keuls: ‘Deze twee vrouwen staan voor een grotere groep die ontzettend veel heeft meegemaakt zonder zichzelf daarvoor op de borst te slaan. Hun verhaal is verklonken aan het Indische verleden en aan Den Haag. De tantes hebben hun leven lang heimwee gedeeld en ik heb ze al die tijd gevolgd. Ik zie het als een afsluiting van 350 jaar koloniën.’

Pension Louise

Keuls ontving op haar 80e verjaardag, 17 december 2011, de Cultuurprijs van de stad Den Haag. Deze prijs bestaat uit een bedrag van 25.000 euro, te besteden aan een werkgerelateerd project. Keuls koos voor  een standbeeld van figuren uit haar werk, niet op het Voorhout, maar op het Frederik Hendrikplein. Dit plein heeft voor de schrijfster een bijzondere betekenis. ‘Toen wij uit Indië in Nederland kwamen, zaten we in Pension Louise op het plein. Het beeld komt bij de bloemenwinkel, precies tot waar mijn moeder vanaf de eerste etage kon kijken. Ze stuurde mij erop uit om te zien wat er om de hoek gebeurde.’

Yvonne Keuls behoort sinds de jaren zeventig tot de meest gelezen Nederlandse schrijvers. Vooral haar sociale romans Het verrotte leven van Floortje BloemJan Rap en z’n maat en De moeder van David S. trekken nog altijd veel lezers. Haar Indische achtergrond verwerkte Yvonne Keuls in romans als Indische Tantes en Madame K. Van Indisch Kind tot Haagse dame.

Batavia

Yvonne Bamberg is op 17 december 1931 geboren in Batavia, de hoofdstad van voormalig Nederlands-Indië. Haar moeder is half-Javaans, haar vader is een joodse Nederlander. Het gezin emigreerde in 1938 naar Nederland, waar de familieleden behoorlijk wat aanpassingsproblemen hadden. Vanaf haar huwelijk met koopvaardijofficier Rob Keuls in 1954 voert Yvonne de naam Keuls.

Oorlog

De oorlogsjaren in Nederland waren zwaar. Yvonnes joodse vader zat ondergedoken en kreeg tuberculose. Om zijn familie niet langer tot last te zijn, stapte hij in 1944 vrijwillig uit het leven. Deze en andere oorlogservaringen probeerde Yvonne te verwerken door erover te schrijven. Haar eerste verhaal heette ‘Toen de mannen uit de hemel vielen’. Later zou ze het verhaal Daniël Maandag schrijven (1988), over een zoon en zijn joodse vader tijdens de oorlog, waarin haar eigen Haagse oorlogsherinneringen terugkeren.

Toneel

Na de oorlog bleek dat Yvonne Keuls veel talent heeft voor toneelspelen. Leraren van de middelbare school drongen er daarom bij haar moeder op aan om haar naar de toneelschool te sturen. Die wilde liever dat haar dochter een carrière met perspectief koos en stuurde haar naar de Kweekschool, nu de Pabo. Haar acteertalent wist ze als onderwijzeres ook wel te benutten. Met het schrijven ging ze ondertussen gewoon door en daarbij richtte ze zich ook op toneel. Het duurt heel lang voordat ze iets gepubliceerd of gespeeld kreeg, maar toen de Haagsche Comedie in 1965 haar toneelstuk Kleine muizen opvoerde, was haar naam gemaakt. Yvonne Keuls zou daarna nog veel toneelstukken schrijven, maar ook werk van grote auteurs als Vestdijk en Couperus voor toneel of televisie bewerken.

Jan Rap

Haar doorbraak naar het grote publiek maakte Yvonne Keuls eind jaren zeventig met haar sociale romans. In die jaren was zij zich in gaan zetten voor het Haagse sociaal-maatschappelijk werk. Haar ervaringen met mensen die om de meest uiteenlopende redenen aan lager wal waren geraakt, verwerkte zij in enkele zeer geprezen romans. In 1977 verscheen Jan Rap en zijn maat, waarvan Yvonne Keuls ook zelf de toneelversie verzorgde. In 1989 werd het boek verfilmd. Het gaat over een groepje ontspoorde jongeren waarmee de enigszins wereldvreemde sociale werkers maar geen echt contact weten te krijgen.

David S.

Een boek dat in 1980 zo mogelijk nog meer indruk maakte was De moeder van David S. Het boek gaat vooral over Len, een moeder die haar zoon David ziet wegglijden in zijn drugsverslaving. Keuls beschreef hoe deze moeder probeert om afstand te nemen, maar daar niet werkelijk toe in staat was. Over drugsverslaving publiceerde Yvonne Keuls in 1982 ook Het verrotte leven van Floortje Bloem over een jong heroïnehoertje. Ook dit boek is vooral een pleidooi om verslaafden niet alleen als slachtoffer of als zielig te zien, maar altijd als een volwaardig individu.

Indië

Vanaf eind jaren tachtig publiceerde Yvonne Keuls verschillende romans over haar Indische achtergrond. Het leek alsof zij de tijd rijp achtte voor een onderzoek naar haar eigen wortels. Zij schreef hierover een aantal goed ontvangen boeken zoals Indische tantes (1988) en Madame K. Van Indisch kind tot Haagse dame (2001). Over haar moeder schreef ze het eerbetoon Mevrouw mijn moeder (1999). Haar laatste gepubliceerde grote boek was Benjamins Bruid (2008).

Eerbetoon

Ter ere van haar tachtigste verjaardag is op verschillende manieren een hommage gebracht aan Yvonne Keuls. Het Letterkundig Museum eerde haar met een kleine tentoonstelling en bracht een Schrijversprentenboek over haar uit: Gedragen op de wind. De Gemeente Den Haag kende haar de prestigieuze Cultuurprijs 2012 toe, die Yvonne Keuls 24 mei 2012 in ontvangst nam op de Tong Tong Fair, voorheen de Pasar Malam.

 

 

Functie / titel:
schrijver
Plaats geboorte:
Batavia
Sekse:
Vrouw
Woonplaatsen:
Batavia, Den Haag

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0