Omschrijving
Eenlaags HOOFDGEBOUW (A), bestaande uit kantoor- en ontvangstruimte met aan de achterzijde de aangrenzende, evenwijdig aan de langgerekte voorgevel liggende fabriekshal met sheddaken die hierna zal worden besproken. De aan de straat gelegen voorgevel verspringt in hoogte en bezit een rooilijn die door uitbouwen wordt overschreden. De hoofdzakelijk platte daken met mastiek, worden onderbroken door een zadeldak met puntgevel, waarvan de dakvoet overigens aansluit op het platte dak. Boven de ingang bevindt zich een schoorsteen met op gemetselde kolommen rustende dekplaat. De in Groninger rode en grijze baksteen (kruisverband) opgetrokken VOORGEVEL bevat per travee een of drie vensterassen in spaarvelden die boven trapsgewijs worden afgesloten. Het trasraam wordt door een rollaag beëindigd die over de lisenen zich voortzet. De op uitgemetselde lekdorpels (rollaag) rustende ramen bevatten stalen roedeverdelingen en komen in variaties voor van het standaardtype 2x4-ruits (helder kathedraalglas). Soms is de kop van het raam 2x2-ruits als klapraam uitgevoerd; in de middenpartij komen hoofzakelijk ramen voor waarvan de benedenhelft enkelruits betreft.
De ingangspartij in de middenas van de gevel, wordt gekenmerkt door een gesloten borstwering waarin over de volle breedte van vijf assen een breed okerkleurig, zwart afgebiesd tegeltableau met in zwart het opschrift 'N.V. ARK's BESCHUITFABRIEK'. De borstwering wordt afgedekt door gesmoorde gevelpannen. De dubbele enkelruits deuren worden afgesloten door 6x2-ruits glas in lood bovenlichten onder een latei. Het deurkozijn rust op hardstenen neuten en dorpel. Links bevindt zich een bouwsteen: 'DE EERSTE STEEN IS GELEGD/ DOOR M.J.V. ARK/ DIRECTEUR V/D N.V. ARK'S/ BESCHUITFABRIEK/ TE HEERDE/ 11 MEI 1931'. De lagere flanken van het gebouw bestaan aan iedere zijden uit tweemaal drie stalen vensters. Naar de hoeken van de gevel toe komen links een trafo-ruimte en driezijdige erker voor. De ijzeren trafodeur met drie ventilatieroostertjes wordt afgesloten door een rollaag onder zes glazen bouwstenen. De erker telt aan de voorzijde vier en aan de zijkanten één venster maar hier ontbreken de spaarvelden. In de rechter vleugel komt in plaats van de trafo een enkelruits deur voor met 6x2-ruits glas in lood bovenlicht en een raam. De erker aan deze zijde behoort bij de directiekamer. Naar rechts volgen hier drie smalle assen waarvan er een is ingevuld met een deur met drieruits bovenlicht als klapraam uitgevoerd. Vervolgens zes traveeën, waarin drie ramen, een dubbele opgeklampte deur bestaande uit kraalprofieldelen met drieruits bovenlichten onder een betonnen latei. De twee traveeën die dan volgen bevatten drie ramen waarvan er een is dichtgezet. De travee rechts is blind uitgevoerd. Vanaf de erker in de linkervleugel van de gevel komen 11 assen voor. Gescheiden van beide hoeken door drie traveeën komt links en rechts een puntgevel van een haaks gesitueerd zadeldak voor. Links bestaat die uit vijf, elk drie ramen tellend, velden met naar het midden toe opklimmend in hoogte, alleen in de middelste drie hooggeplaatste ramen. De rechter puntgevel (van de meelloods en grondstoffenmagazijn) bevat drie velden die op de middelste na blind zijn uitgevoerd. De hier aanwezige dubbele schuifdeuren (kraalprofieldelen) rusten onder een betonnen latei. De gevels op de hoeken zijn ingevuld door drie traveeën met drie ramen; alleen links komt nog een vierde travee voor (waaraan nieuwbouw grenst) met een roldeur onder een rollaag voor onder het in dit gedeelte hier licht hellende dakvlak.
De RECHTER ZIJGEVEL bezit drie spaarvelden. Ter weerszijden van uit kraalprofieldelen bestaande dubbele opgeklampte, deuren onder een betonnen latei, bevindt zich een vensteras van het standaardtype. de rechter deurvleugel bevat een kleinere deur.
Het INTERIEUR bezit nagenoeg de oorspronkelijke ruimtelijke indeling met behouden paneeldeuren. In de direktiekamer met de erker rechts van de entree, is de houten lambrizering gehandhaafd, het balkenplafond met zwanehals korbelen en marmeren vensterbank.
Waardering
HOOFDGEBOUW, gebouwd in 1931.
- Van architectuurhistorisch belang vanwege het goede en gave voorbeeld van een evenwichtig in ontwerp uitgevoerd hoofdgebouw op een fabriekscomplex. Het gebouw valt op door de uitgestrekte voorgevel met in de middenpartij een fraai keramisch tegeltableau met de naam van de fabriek.
- Van stedenbouwkundig belang vanwege de situering aan de Zwolseweg, die de verbindingsweg vormt van de dorpskern van Heerde naar Wapenveld. Het gebouw vormt onderdeel van een historisch gegroeid fabrieksterrein en speelt daarin een beeldbepalende rol.
- Van cultuurhistorisch belang vanwege zijn bestemming die is verbonden met de sociaal-economische en industriële ontwikkeling.
De N.V. Ark's Beschuitfabriek (Zwolseweg 78) bestaat uit een aaneengesloten laagbouw met aan beide zijden een markante toren met zadeldak. Het rond 1925 gebouwde complex kreeg in 1932 een uitbreiding naar een ontwerp met expressionistische details van W.A. Lensvelt.
