Berkenrode: koepel direct ten zuiden van het toegangshek

Omschrijving onderdeel 10: KOEPEL

Koepel behorende bij het complex historische buitenplaats Berkenrode. Direct ten zuiden naast het toegangshek gelegen 18de-eeuwse koepel. Het gepleisterde gebouwtje telt één bouwlaag en heeft een driezijdige uitbouw, met in elke zijde een zesruits schuifvenster. Daarboven een kroonlijst en een met pannen gedekt schilddak. Tegen de achterzijde bevindt zich een eveneens gepleisterde éénlaagse aanbouw. T.b.v. de straatverbreding is de koepel (XXB) enkele meters naar achteren geplaatst.

Waardering

De koepel is van algemeen belang vanwege:

- zijn decoratieve en functionele betekenis voor de buitenplaats;

- de beeldbepalende ligging in relatie tot het ensemble (hoofdhuis, hek en aanpalende bebouwing) aan de Herenweg.

Berkenrode (Herenweg 133). Dit U-vormige en gepleisterde tweelaagse buitenhuis werd in de 18de eeuw gebouwd en was oorspronkelijk het huis van de buitenplaats Westerduin. Bij de samenvoeging met de buitenplaats Berkenrode in 1797 liet de familie Van Wickevoort Crommelin het huis Westerduin verbouwen en het van oorsprong middeleeuwse huis Berkenrode slopen. De parkaanleg in vroege landschapsstijl kwam na 1797 tot stand. De gepleisterde achtzijdige tuinkoepel (Herenweg 127) dateert uit 1802 (verplaatst 1928) en staat naast een toegangshek met door vazen bekroonde gemetselde pijlers. Een als badhuis bekend staand gecementeerde gebouwtje (bij Herenweg 131) wordt bekroond door 18de-eeuwse borstbeelden van allegorische vrouwenfiguren. Het park bevat verschillende 18de-eeuwse tuinbeelden en een grafteken voor een paard (1858). Een 18de-eeuwse gemetselde boogbrug met siervazen leidt naar het gedeelte van het park waar het oude huis Berkenrode stond. De 18de-eeuwse en later wit gepleisterde dienstgebouwen Herenweg 119-121 (voorm. stallen) en 123-125 behoorden oorspronkelijk ook tot het oude Berkenrode.