Casino-Sociëteit Slavante

Horizontal tabs

Beschrijving

Inleiding

SOCIëTEIT Slavante, XIXb, in empire-stijl. Het pand is in gebruik geweest bij de in 1840 opgerichte liberale Maastrichtse Sociëteit Momus. Gesitueerd tegen de oostelijke helling van de St.Pietersberg. De aangebouwde toiletblokken aan de achtergevel zijn uitgesloten van bescherming.

Omschrijving

Vrijstaande buitensociëteit op T-vormige plattegrond, één bouwlaag met mezzanino. Geheel gepleisterde en gestucte optrek op hardstenen plint, in de eerste laag voorzien van imitatievoegen. Gestucte gevellijst, waarboven de gepleisterde mezzanino met kleine kroonlijst.

Symmetrische gevelindeling met vijf traveeën, één vensteras in de zijgevels. Aan de voorgevel een terras onder half houten schilddak, met grijs-zwart hardstenen terrasvloer, steunend op ranke gietijzeren zuilen met kleine kapitelen, geornamenteerde regels en boeiboorden. Het terras is naderhand voorzien van glazen zijwanden.

Houten, zowel rechthoekige als rondboogvormige dubbele deuren met bovenlichten in schelpmotief, decoratieve geleding van de glaspanelen, recente smeedijzeren traliewerken. Houten mezzaninovensters in de vorm van liggende rechthoeken, met decoratieve houten geleding en ijzeren rozetten.

Het hoofdvolume wordt gedekt door een schilddak met Hollandse pannen, bakgoten.

In het INTERIEUR zijn onder meer van belang de houten deurlijsten met lijst en vergulde ornamenten; tegen de achterwand, boven de uitbouw een Frans balkon in hout met vergulde spijlen en consoles. Kooflijst van gestucte consoles, waartussen rosetten. Twee kroonluchters aan plafondrozetten.

Waardering

De Sociëteit Slavante is van cultuurhistorisch belang als zeer bijzondere uitdrukking van een culturele, maatschappelijke en typologische ontwikkeling en heeft als zodanig een aanzienlijke innovatieve waarde. Het pand is uit architectuurhistorisch oogpunt van belang vanwege de bouwstijl, de esthetische kwaliteit, het materiaalgebruik en de ornamentiek. Het casino is van belang vanwege de situering in het landschap, van belang voor het aanzien voor de streek en heeft een historisch-ruimtelijke relatie met de St.Pietersberg.

Verder beschikt het gebouw over er een redelijke architectuurhistorische gaafheid en is er sprake van een importantie in relatie tot de visuele gaafheid van de landschappelijke omgeving. Bovendien is het casino uit typologisch en functioneel opzicht voor Limburg buitengewoon zeldzaam te noemen.

Overige kloosters. Het cisterciënzerinnenklooster van Hocht bij Neerharen (B) stichtte in Maastricht de Refugie van Hocht (Boschstraat 69-71) , die voor het eerst wordt vermeld in 1380. Het complex is later ingrijpend verbouwd en vergroot. De deels nog 17de-eeuwse achtergevel bevat gevelstenen die herinneren aan verbouwingen rond 1590 en in 1652. Na aankoop in 1851 liet Petrus Regout het complex verbouwen tot twaalf woningen voor leidinggevenden van zijn fabriek. Van die verbouw dateert de wit gepleisterde voorgevel in neoclassicistische vormen. De Zusters van het Arme Kind Jezus kochten het complex in 1877 en lieten aan de achterzijde een neogotische kapel (eind 19de eeuw) en een dwarsvleugel met ronde traptoren (circa 1900) bouwen. Op de oostflank van de St.-Pietersberg liggen de resten van het klooster Slavante (bij Slavante 1), dat in 1489 werd gesticht door zogeheten Observanten van de franciscanerorde - de naam Slavante is daarvan een verbastering. Maastrichtse franciscanen betrokken dit sinds 1578 verlaten complex na hun verbanning uit de stad in 1638 tot hun terugkeer naar de binnenstad in 1673. Van het klooster resteren twee wit geschilderde, haakse bouwdelen, waarvan een met een dichtgezette arcade met gedrukte bogen. Op de achterliggende terrassenaanleg met mergelstenen keermuren staat een aan Anthonius van Padua gewijde kleine mergelstenen kapel uit 1681, met gezwenkte topgevel een wapensteen van de families Van Bocholtz en Van Groesbeek. Het klooster van de Zusters van de Voorzienigheid (Veldstraat 20) werd in 1902 ingericht in het voorm. landhuis ‘Opveld’ uit 1774, dat nu de oostvleugel van het complex vormt. Er volgde een uitbreiding aan de straatzijde. Op het binnenterrein verrees rond 1910 een neoromaanse kruisvormige kloosterkapel met voorhal (narthex) naar ontwerp van Th. van Kan. De voorgevel heeft veel decoratief metselwerk en terracotta-decoraties, waaronder een reliëf van O.L. Vrouwe in de geveltop. Het voorm. klooster van de Zusters van het Arme Kind Jezus (Brusselseweg 150), met kweekschool en internaat, kwam in 1932 tot stand in een combinatie van traditionalistische en expressionistische vormen naar ontwerp van A. Swinkels. Midden achter de hoofdvleugel staat de kapel met souterrain en ranke toren met hol gebogen zadeldak. Het voorm. jezuïetenklooster of ‘Canisianum’ (Tongersestraat 53) is een zeer groot complex met verschillende geschakelde bouwdelen langs de Tongersestraat en, haaks daarop, op het achterterrein. De jezuïeten kochten bij hun terugkeer in Maastricht in 1852 de stadsresidentie van burggraaf Vilain XIV van Leuth (B) als klooster. Bij de bouw van het huidige complex in traditionalistische vormen in 1938 werden vrijwel alle restanten van die residentie gesloopt. Behouden bleven alleen de hergebruikte onderdelen van een in- en uitgezwenkte geveltop (oostzijde) en de hardstenen koetspoort in rijke Lodewijk XV-stijl. Eind jaren zestig zijn de jezuïeten Maastricht, St.-Gillishospitaal opnieuw uit Maastricht vertrokken en in 1975 is het Canisianum overgenomen door de universiteit Maastricht.Sociëteiten. De voorm. Groote Sociëteit (Vrijthof 36) , gesticht in 1760 voor burgers en militairen, werd in 1762 gevestigd in een hoekpand, dat enkele jaren daarvoor was gebouwd. De hoge, rijk gedecoreerde neoclassicistische zaal op de begane grond dateert uit 1868, toen de eerste verdieping werd uitgebroken en de verdiepingsramen als schijnvensters werden uitgevoerd. De Groote Sociëteit gebruikte het voorm. klooster Slavante op de helling van de St.-Pietersberg vanaf 1838 als buitensociëteit en liet in 1846 op het hoogste terras het zogeheten Casino Slavante (Slavante 1) bouwen. Dit in 1973 gerestaureerde gepleisterde neoclassicistische eenlaagspand met mezzanino en terrasoverkapping op ranke gietijzeren kolommen werd door stadsarchitect N. Kraft ontworpen. De voorm. sociëteit Momus (Vrijthof 8) kwam in 1883 tot stand naar een eclectische ontwerp van J. Rémont. Opdrachtgever was de in 1840 opgerichte sociëteit en carnavalsvereniging Momus. De gevelbekroning toont een borstbeeld van Momus, de Griekse god van spot en kritiek. Het neobarokke interieur van de grote zaal is ingrijpend verbouwd. Het neogotische sociëteitsgebouw De Stuers (Kruisherengang 12) werd in 1903 gebouwd naar plannen van P.J.H. Cuypers voor de Stichting Emile ridder de Stuers. De gevel is versierd met het familiewapen van De Stuers en een portretbuste van Emile de Stuers.

Adres

Slavante 1
6212 NB Maastricht

Openingstijden

Facilities

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 1