Inleiding
In een traditionele bouwtrant in 1929 naar een ontwerp van de afdeling Openbare Werken te Heerlen gebouwde DIENSTWONING voor de machinist van het waterstation.
Op het terrein waar de dienstwoning is gesitueerd bevinden zich tevens een waterstation en drie pompgebouwen.
Omschrijving
De dienstwoning heeft een in dwarsrichting geplaatste rechthoekige plattegrond, telt een bouwlaag en wordt afgedekt met een zadeldak met rode Hollandse pannen. Een dakkapel.
Het toegepaste bouwmateriaal is baksteen in kruisverband en Kunradersteen.
Rechthoekige houten vensters, rechthoekige houten deur van recentere datum.
Woonhuis met natuurstenen plint en optrek in traditionele baksteenbouw. Metselwerk in kruisverband. Vlechtingen als muurafdekking. Frontgevel met dakoverstek. Linkerdeel frontgevel iets vooruitspringend.
Aan de achtergevel een uitbouw met doorlopend dakdeel met hieraan een aanbouw in een bouwlaag met plat dak.
Bijbouw van een berging in een bouwlaag en met plat houten dak en met plint in Kunradersteen en optrek in baksteen.
Waardering
De dienstwoning is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een typologische ontwikkeling. De dienstwoning is van architectuurhistorische waarde wegens gedeeltelijke toepassing van Kunradersteen als bouwmateriaal. Ensemblewaarde ontleent de dienstwoning aan de situering in een geaccidenteerd terrein in het buitengebied van de gemeente Voerendaal. De dienstwoning is tenslotte van algemeen belang wegens de architectonische gaafheid van het exterieur; in relatie met de visuele gaafheid van de landschappelijke omgeving en wegens de typologische en functionele zeldzaamheid.
Craubeek. Dit gehucht ten oosten van Klimmen bestaat hoofdzakelijk uit boerderijen bij een kruispunt van wegen. De oudste boerderijen dateren uit circa 1700, zoals de L-vormige hoeven Penderskoolhofweg 1 en 3. De eerste is opgetrokken in vakwerk en mergelsteen, de tweede in Kunrader- en mergelsteen met een in baksteen vernieuwde straatvleugel. Craubekerstraat 2 is een gesloten hoeve in Kunradersteen met een mergelstenen trapgevel uit circa 1700. De straatvleugel uit 1729 heeft een poort uit 1841. Van de gesloten hoeve De Bokhof (Kaardenbekerweg 5) is het woongedeelte voorzien van een trapgevel. De aan de buitenzijde in Kunradersteen en aan de binnenplaatszijde in vakwerk opgetrokken boerderij werd gebouwd rond 1700 en in 1777 verbouwd. De grotendeels in baksteen opgetrokken gesloten hoeve Cardenbeek (Kaardenbekerweg 30) is na een brand in 1827 herbouwd. De mergelstenen schuur is gedateerd 1827 (jaartalankers) en de achtergevel met twee topgevels en een poort kwam tot stand in 1828 (sluitsteen). De hoeve wordt al in 1296 vermeld en is tot 1795 eigendom geweest van het stift St. Gerlach. De hoeve Terveurt (Terveurt 4) bestaat uit losse gebouwen rond een open binnenplaats. Het grotendeels bakstenen woongedeelte dateert van 1857, de in Kunradersteen opgetrokken schuur met aangebouwde stal in Kunradersteen en vakwerk dateert van 1809. De gesloten hoeve Steenhof (Kaardenbeekerweg 22) werd in 1926 gebouwd in Kunradersteen met een villa-achtig woonhuisgedeelte. Het waterpompstation (bij Terveurt 1), gebouwd in 1922 naar ontwerp van de afdeling Openbare Werken gemeente Heerlen, bestaat uit een hoofdgebouw en drie kleinere gebouwtjes met bronputten, alle opgetrokken in Kunradersteen. De in 1929 voor de machinist toegevoegde dienstwoning ‘Sevensprongh’ (Terveurt 1) is uitgevoerd in baksteen op een plint van Kunradersteen. De wegkapel aan de Crau-bekerstraat (tegenover nr. 2), gebouwd in 1929 in Kunradersteen, is gewijd aan Maria. Het wegkruis bij Kaardenbekerweg 5 dateert van 1879 en bestaat uit een gietijzeren crucifix op een hardstenen voetstuk.
