Fort aan de Winkel ligt tussen Fort in de Botshol en Fort bij Abcoude, ten noordoosten van de Vinkeveens Plassen en in de zuidelijke hoek van de Waardassackerpolder en de Holendrechterpolder. Het Fort aan de Winkel is een fort van de Stelling van Amsterdam.
Met het werk aan het fort werd in 1893 een start gemaakt. Het Fort aan de Winkel werd in 1895 aangelegd als verdedigbaar aardwerk. Vanwege de slappe veengrond werd er eerst een zandlichaam aangebracht, dat zorgde voor het inklinken van de bodem. Pas vijf jaar na het aanleggen van het zandlichaam werd de bodem voldoende stabiel geacht om een betonnen fort te bouwen.
Geen echt fort
Om in de tussentijd toch een verdediging rond de hoofdstad te kunnen voeren werd het zandlichaam in eerste instantie ingericht als een verdedigbaar aardwerk met geschutsopstellingen. De bouw van het betonnen fort zou dan later plaatsvinden. Echter het inundatiegebied voor het Fort aan de Winkel was zo goed verdedigbaar, dat de bouw van het betonnen fort zeer lage prioriteit had.
Na de eerste wereldoorlog stond het nut van de Stelling van Amsterdam steeds meer ter discussie en uiteindelijk werd helemaal afgezien van de bouw van het fort. De bouw van het fort aan de Winkel is daarom blijven steken in het stadium van een verdedigbaar aardwerk en bestaat uit een aantal aarden wallen zonder een betonnen fort.
Luchtwachttoren
Het fort had tot taak de verdediging van het acces – de toegang – gevormd door de Vinkenkade en de kade en waterloop tussen Polder de Winkel en de Proosdijpolder. Het aardwerk is later grotendeels geëgaliseerd. Op het fortterrein ligt nog het fundament van de in 1952 gebouwde luchtwachttoren 2X1 Abcoude van het Korps Luchtwachtdienst.
Deze luchtwachttoren was 6,32 meter hoog. Bij Koninklijk Besluit van 28 oktober 1959 is het fort opgeheven als vestingwerk. Buiten de omgrachting rond het fort staat aan de noordzijde de fortwachterswoning en een houten genieloods uit 1895. Het geheel is een monument. Het fortterrein is eigendom van Defensie.
Kampeerterrein voor militairen
De Stichting Vafamil (Vakantie Faciliteiten Militairen) maakt gebruik van het terrein. De stichting werd in 1963 opgericht en verleent faciliteiten op het vlak van vakantie- en vrijetijdsbesteding van het defensiepersoneel. De stichting mocht van Defensie gratis terreinen gebruiken als kampeerterreinen en jachthavens. Het geheel werd door Vafamil gebruikt als kampeerterrein voor vakantievierende militairen.
In 2009 is besloten dat de terreinen die Vafamil in gebruik heeft worden afgestoten. Per 1 januari 2015 heeft Vafamil de terreinen ontruimd en aan Defensie teruggegeven.
Bronnen:
