Fort aan het Steurgat (Werkendam)

Horizontal tabs

Beschrijving

Fort aan het Steurgat (ook Fort bij het Steurgat of Fort Steurgat genoemd) werd in 1881 gebouwd als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het afsluiten van de Merwede was de belangrijkste functie van dit fort. Er werden nooit inundatievoorzieningen in de buurt aangelegd, hoewel daar wel plannen toe bestonden.

Een complex ter verdediging

In de jaren 1881 en ’82 werd het fort als sluitstuk van de Nieuwe Hollandse Waterlinie gebouwd. Het bestond slechts uit twee gebouwen, namelijk een kazerne en een kruithuis. De twee gebouwen waren met elkaar verbonden door een zogenaamde poterne, een gewelfde tunnel. Het geheel werd omringd door een gracht. Daaromheen lagen wallen en geschutsopstellingen. De brug over de gracht werd later vervangen door een dam en de wallen zijn inmiddels geëgaliseerd. De militaire doeltreffendheid van forten als het Fort aan het Steurgat verminderde razendsnel na de uitvinding van de brisantgranaat. De militaire functie van het fort verviel dan ook na de Tweede Wereldoorlog.

Buchenwald?

In de jaren kort na de Tweede Wereldoorlog fungeerde het fort als interneringskamp voor NSB’ers. Uit een verslag van twee sociaal werkers over hun bezoek aan dit fort en fort Altena op 3 december 1946 bleek dat de omstandigheden waaronder de gevangenen moesten leven zeer erbarmelijk waren. Het fort was donker, somber en koud. Iedere dag moesten de mannen hard werk verrichten in de natte klei, slechts gekleed in lompen. Ook na het werk bleef hun 'kleding' en hun lichaam nog urenlang nat, omdat ze niet de gelegenheid kregen om zich te wassen of goed te drogen. De voedselvoorziening was slecht en als klap op de vuurpijl deelden de bewakers ook nog eens snel een tik uit. Een van de gevangenen, een voormalige NSB-burgemeester, zou zelfs aan de gevolgen van mishandeling door de toezichthouders zijn overleden. De ziekenzaal waar de zieken van alle forten/gevangenenkampen in de regio worden verpleegd, sloeg volgens de verslagen alles: "Wanneer u deze ziekenafdeling liet verfilmen en er Buchenwald als titel bijzette, zou iedereen het voor waar nemen". De patiënten moesten buiten naar het toilet, kregen geen aangepast voedsel of medicijnen en werden amper verzorgd door de onverschillige verplegers. De minister, die de rapporten natuurlijk te lezen kreeg, kon niet in het openbaar erkennen dat de situatie zo slecht was, maar beloofde wel dat hij voor verbetering zou zorgen. Of dat gelukt is, is onbekend. Op 1 augustus 1947 werd het gevangenenkamp in Fort Steurgat opgeheven.

Latere functies van Fort aan het Steurgat

In 1968 werd het fort door het Ministerie van Verkeer en Waterstaat gebruikt als noodpost voor contact met de Nederlandse vloot. Later werd het gebouw overgenomen door het Ministerie van Economische Zaken, dat het Bureau Aan- en Afvoer van Goederen Overzee in het fort vestigde. Tevens werden er geneesmiddelen en verpakkingsmateriaal opgeslagen.

Tussen 1999 en 2000 werd het fort omgebouwd tot luxe wooncomplex. Er zijn in totaal elf wooneenheden gerealiseerd. Ook werd de brug weer herbouwd.

Adres

Het Fort 4
4251 LZ Werkendam

Facilities

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0