Inleiding
GEMEENTEHUIS gebouwd in 1938 in Neo-hollandse renaissance stijl (verwant aan de traditie van de Delftse School) naar ontwerp van architect A. Baart uit Leeuwarden. Het oude gemeentehuis stond voor de Hervormde kerk, toen sprake was van nieuwbouw gaf de toenmalige directeur van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg aan, dat het niet wenselijk was om het gemeentehuis op dezelfde plek te herbouwen. Door hem werd de huidige plaats aangegeven. Op 21 augustus 1936 kreeg Baart de opdracht. Een eerste ontwerp van het gemeentehuis was grootser van opzet en werd als te monumentaal beschouwd (qua materiaalgebruik en ontwerp neigde het naar de typische Interbellum Architectuur met een knipoog naar Dudok). Het uiteindelijke ontwerp werd uitgevoerd door aannemer G. Flik uit Emmen. Het wapen van Sleen, de schildhoudende wildemannen werd toen uitgedacht en afgeleid van het Deense rijkswapen.
In 1947 werd in de voorgevel een herdenkingssteen geplaatst van de Drentse Michigan pioniers. In 1953 heeft A. Baart in bijpassende stijl een ontwerp gemaakt voor een nieuwe vleugel. Dit ontwerp is echter niet uitgevoerd. In 1957 werd de indeling van het gemeentehuis gewijzigd. In 1979-1980 werd een geheel nieuwe uitbreiding gerealiseerd achter het gemeentehuis naar ontwerp van Architectectenbureau Wieringa en Dijkstra uit Emmen.
Omschrijving
Op rechthoekige grondslag gebaseerd en in handvormsteen (grote Friese moppen) opgetrokken gemeentehuis, bestaande uit twee bouwlagen en gedekt door een aan achterzijde doorgetrokken zadeldak belegd met rode romaanse pannen; opengewerkte dakruiter met loden spits en smeedijzeren windvaan; eenvoudige geprofileerde goten op uitkragend en van tandlijst voorziene gemetselde onderbouwing; de kopse gevels zijn voorzien van een trapgevel met afgeschuinde 'treden'; de lengtegevels bevatten dakkapellen met zadeldaken. Uitbouw aan achterzijde ten behoeve van het trappenhuis; linkerzijkant uitbouw met lessenaardak; rechterzijkant uitbouw ten behoeve van de hoofdentree onder zadeldak. Gevelopbouw met gemetselde plint met afzaten, opgaand metselwerk in grote bruinrode en gele handvormsteen; smeedijzeren sierankers; op hollandse traditie gebaseerde vensterindelingen van diverse afmetingen met daarboven gemetselde ontlastingsbogen; opgeklampte houten deuren met geheng; gebruik van natuursteen. Topgevels met glas-in-lood ramen. Centraal in de symmetrisch ingedeelde voorgevel bevindt zich het gemeentewapen.
INTERIEUR: raadzaal (verdieping) met vier spanten waarbij op de sleutelstukken en de kopse kanten van de makelaar dierenriemtekens zijn aangegeven. De oostelijke gevel bevat drie gebrandschilderde glas-in-lood ramen. Opgenomen voorstellingen wapen van Drenthe, gemeentewapen Sleen, de Nederlandse leeuw en onder het gemeentewapen de tekst: 'eene rede op zijn pas gesproken, is als gouden appelen in zilveren gebeelde schalen. Spreuken 25:11. Anno negentien honderd acht en dertig'. In de commissiekamer zijn ook enkele dierenriemtekens aanwezig. In de centrale gang (begane grond) een tegeltableau waarop de plattegrond van de gemeente en onder meer: A.D. MCMXXXVIII werd dit Raadhuis gebouwd met medewerking van het WERKFONDS naar het ontwerp van A. Baart Architect BNA te Leeuwarden. Opz. J. Boersma.
Waardering
Gemeentehuis van cultuurhistorisch belang als uitdrukking van een bijzonder bestuurlijke ontwikkeling, van architectuurhistorisch belang vanwege de vormgeving, het materiaalgebruik, de typologie, de plaats die het gebouw inneemt binnen het oeuvre van een landelijk gerenommeerd architect; van stedebouwkundige belang vanwege de bijzondere betekenis voor de overige bebouwing rondom de brink.
Het voorm. raadhuis (Brink 1) is een dwars eenlaagspand met ingangsportaal, trapgevels, dakkapellen en dakruiter, gebouwd in 1938 naar een traditionalistisch ontwerp van A. Baart. Het is in 1979-'80 aan de achterzijde uitgebreid naar ontwerp van G. Wieringa en Y. Dijkstra. Een ingemetselde gedenksteen herinnert aan de ‘Michigan-trek’ in 1847 van Drentse landverhuizers, die in navolging van de afgescheiden predikant A.C. van Raalte naar Noord-Amerika trokken.
