Het Kaatsmuseum / Keatsmuseum in Franeker
Gisteren was de beroemde Friese kaatswedstrijd PC in Franeker. De coronaregels zorgden voor kleine aanpassingen, maar het publiek was in grote getale afgekomen op het stadion in Franeker. Het trio Gert-Anne van der Bos, Taeke Triemstra en Erwin Zijlstra bleek uiteindelijk de beste in de 168e PC in Franeker.
De dag was begonnen met een receptie in De Koornbeurs in Franeker. De voorzitter opende de dag met een toespraak van zo'n drie kwartier, waarin hij herinneringen opriep aan helden en gebeurtenissen uit vroeger tijden.
It Sjûkelân
Na afloop van de receptie werden de regerend PC-koning, zijn twee partuurgenoten, de scheidsrechter en de Permanente Commissie in open koetsen naar It Sjûkelân gereden. Daar kwamen zij om kwart over negen aan. De regerend PC-koning deed daar afstand van de koningsbal door die aan de voorzitter van de PC te overhandigen. Die hing de koningsbal voor iedereen zichtbaar op in de PC-koepel.
Oude balsport
Kaatsen is een van de oudste balsporten, maar springlevend in Friesland. Met duizenden beoefenaars, leden en supporters. Kaatsen zette voet in Friesland tijdens de inpoldering van het Bildt rond 1500. Hollandse dijkwerkers namen deze stoere vorm van tennis mee. De Friezen omarmden het hart en ziel. Het werd deel van de cultuur. Nu wordt het gezien als een Friese sport. Echter kaatsen en varianten ervan worden overal ter wereld beoefend. Het Friese kaatsen heeft een eigen woordenschat, waarvan ‘boppeslag’ de meest bekende is. En wie kent niet de PC in Franeker, waarvan ook de NOS jaarlijks verslag doet? Minder bekend zijn de verhalen van de kaatshelden. Álle verhalen zijn te horen in het Keatsmuseum. Het oudste sportmuseum van Nederland. Een interactieve belevenis om niet te missen.
Geschiedenis van het Keatsmuseum
Het Kaatsmuseum in Franeker is in 1972 opgericht en het oudste sportmuseum in Nederland. Het museum staat volledig in het teken van de Friese sport kaatsen. Het Friese kaatsen is ontstaan in de 12e eeuw in kloosterhoven in Frankrijk en heeft dus via België zijn weg naar het noorden gevonden. Vroeger werd er in heel Nederland gekaatst. al werd het wel vaak gedaan door de rijkere laag van de bevolking. Toen die zich terugtrokken werd kaatsen een spel voor ‘het gewone volk’.
Collectie Keatsmuseum
De collectie van de Franeker kastelein Schelte Dijkstra was mede de aanleiding tot oprichting van het museum. De KNKB-bestuurders Jan Rodenhuis en Johannes Dijkstra waren de initiators en met de andere vrijwilligers van het eerste uur, Jelle Takema, Harm Wierda en Doeke Zijlstra, werd gestart op de bovenverdieping van het gemeentemuseum ’t Coopmanshûs aan de Voorstraat.
Maar de collectie werd steeds uitgebreider en dus moest er weer naar een andere locatie gezocht worden. In 1995 kon de bovenverdieping van de Camminghastins, waar nu Van der Kloet Brood & Banket zit, tegen een aantrekkelijke vergoeding worden betrokken. Er kwam een geheel nieuwe inrichting en de opening werd verricht door de toenmalige staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport: Erica Terpstra.
Foto 1: Gert-Anne van der Bos (rechts), Taeke Triemstra (links) en Erwin Zijlstra (midden) winnen de 168e PC in Franeker
https://www.keatsmuseum.frl/
