Muiderslot (Muiden)

Horizontal tabs

Beschrijving

Het Muiderslot is het schoolvoorbeeld van een middeleeuws kasteel. De basis van het kasteel is een vierkant, met ronde torens op alle hoeken. Daaromheen ligt een gracht. De muren zijn anderhalve meter dik en het kasteel heeft maar één ingang. Zo was het relatief goed te verdedigen. Tijdens een grote restauratie aan het eind van de negentiende eeuw werd het zogenaamd middeleeuwse karakter van het kasteel nog eens extra aangezet. Tegenwoordig is het kasteel een museum, waar iedereen kennis kan maken met de Gouden Eeuw en de spannende Middeleeuwen, vol ridders, jonkvrouwen en kastelen. 

Vlakbij de plek waar de Vecht uitmondt in het IJmeer werd het Muiderslot gebouwd. Door wie, dat weten we niet zeker. Vaak wordt vermeld dat de burcht rond 1280 zou zijn gebouwd in opdracht van graaf Floris V. Er zijn echter ook stemmen die beweren dat de graaf het slot had gekocht, in plaats van het zelf te laten bouwen. Dat blijkt onder andere uit een dertiende-eeuws boek dat vermeldt dat Floris het kasteel "hadde ghecocht ende doen maken".

Floris V

Hoe dit ook zij, vanaf ongeveer 1281 was het Muiderslot in bezit van Floris V. Vanuit de burcht liet Floris de schippers die over de Vecht passeerden tol betalen. Door die tol kon de graaf invloed uitoefenen op de handel vanuit Utrecht, die veelal over de Vecht plaatsvond. Dat maakte de graaf echter niet bepaald geliefd.

Een aantal edelen beraamde een samenzwering. Tijdens een jachtpartij in 1296 werd de graaf gevangen genomen en opgesloten in zijn eigen Muiderslot. Na vijf dagen probeerde een stel boeren hem te bevrijden, waarna de samenzweerders de graaf wegvoerden om aan de bevolking te ontkomen. Tijdens die tocht probeerde Floris te ontsnappen, maar zijn schildknaap doodde hem tijdens de vlucht.

De bisschop van Utrecht greep Floris' dood aan om zijn macht in Muiden en omgeving te doen gelden. In 1297 zond hij een leger naar het Muiderslot, dat het kasteel een tijd belegerde. Hierbij raakte het slot vast wel beschadigd, maar waarschijnlijk niet geheel verwoest (zoals latere teksten vermelden). Dat zou immers niet gunstig geweest zijn voor de bisschop, die het slot juist wilde gebruiken om zijn macht te versterken.

Stilte voor de storm

Vervolgens gebeurde er lange tijd niet veel bijzonders. Sinds de dood van Floris V werd het slot niet meer door edellieden bewoond, maar voor hen beheerd door slotvoogden. Het leven op het Muiderslot ging zijn gangetje en werd ook door nieuwe eigenaars (in de veertiende eeuw wederom de graven van Holland en in de vijftiende eeuw de hertogen van Bourgondië) nauwelijks verstoord.

Spannend werd het pas in de zestiende eeuw. In 1505 werd de burcht enige tijd belegerd en uiteindelijk veroverd door troepen van de hertog van Gelre, die zich verzette tegen de heerschappij van Bourgondië. Toen de strijdende partijen in december 1508 vrede sloten, verlieten de troepen van Gelre het Muiderslot.

Weer was het lange tijd rustig in Muiden. Zestig jaar later brak echter de Tachtigjarige Oorlog (de Opstand) uit en nu was het echt gedaan met de rust. De Nederlandse gewesten kwamen in opstand tegen de overheersing van de Spanjaarden. Alhoewel, niet iedereen deed mee. Net als Amsterdam koos Muiden de Spaanse kant. De opstandige troepen, ook wel staatse troepen genoemd, konden het machtige Muiderslot goed gebruiken. Ze vielen de burcht in 1576 aan, maar slaagden er niet in de verdediging te doorbreken. In hetzelfde jaar werd met de pacificatie van Gent echter besloten dat alle Nederlandse gewesten zich achter Oranje moesten scharen. Zo kwam het Muiderslot uiteindelijk toch in staatse handen.

Cultureel centrum

Het was dan wel oorlog, maar toen het Muiderslot eenmaal onder Nederlandse invloed stond, werd het er weer rustig. Té rustig naar de smaak van Pieter Corneliszoon Hooft, die er vanaf 1609 slotvoogd was. Hij zou gedurende bijna veertig jaar op het kasteel verblijven. Maar de uit Amsterdam afkomstige schrijver miste de levendigheid van de stad. Hij nodigde dan ook veel vrienden en kennissen uit op het Muiderslot.

Onder andere Constantijn Huygens, Maria Tesselschade Visscher en Joost van den Vondel kwamen regelmatig bij Hooft op bezoek. Vanaf de negentiende eeuw werd deze groep mensen aangeduid als de Muiderking. Zij waren allen geïnteresseerd in literatuur, kunst en cultuur en kwamen af en toe in wisselende samenstellingen bij elkaar op het Muiderslot. Aan het eind van de zomer namen ze afscheid met de woorden 'tot in de pruimentijd', waarmee de volgende zomer bedoeld werd.

Hooft liet het slot aan de veranderende woonwensen van zijn tijd aanpassen. Er werden grotere ramen geplaatst, zodat er meer licht binnenkwam. Hooft overleed in 1647, waarna het Muiderslot haar functie als cultureel centrum verloor.

Verval en opwaardering

In Muiden keerde de rust weder, tot 1795. Na het uitroepen van de Bataafse Republiek werd het Muiderslot ingericht als staatsgevangenis. De burcht raakte in die periode echter sterk in verval. In 1825 wilde men het gebouw slopen, maar veel betrokken burgers protesteerden en koning Willem I greep in.

Daarna moest nog zeventig jaar gewacht worden voordat het slot gerestaureerd kon worden. In 1895 begonnen Pierre Cuypers en J.W.H. Berden met een restauratie, waarbij ze het slot in middeleeuwse toestand terug wilden brengen. Die periode was volgens Berden het meest representatief en belangrijk voor de geschiedenis van het Muiderslot.

Velen waren het niet met de restaurateurs eens. Volgens hen waren de Gouden Eeuw en de periode van P.C. Hooft belangrijker voor het Muiderslot. Daarom werd later besloten het interieur te restaureren volgens de gegevens over die periode. Later werden ook een aantal veranderingen die Cuypers en Berden aan de buitenkant van het kasteel hadden aangebracht ongedaan gemaakt.

Tegenwoordig is het Muiderslot een bekend museum, dat meer dan honderdduizend bezoekers per jaar trekt. In het kasteel kunnen bezoekers kennis maken met het leven in de Middeleeuwen. Ook wordt er veel aandacht besteed aan de periode van P.C. Hooft en de Muiderkring.

Adres

Herengracht 1
1398 AA Muiden

Openingstijden

Tussen 9 januari en 17 februari 2012

Maandag t/m vrijdag gesloten.
Zaterdag, zondag en feestdagen geopend van 12.00 tot 17.00. De kassa sluit om 16.00.

Tussen 18 februari en 4 maart 2012

Dagelijks geopend van 12.00 tot 17.00. De kassa sluit om 16.00.

Tussen 5 en 31 maart 2012

Maandag t/m vrijdag gesloten.
Zaterdag, zondag en feestdagen geopend van 12.00 tot 17.00. De kassa sluit om 16.00.

Tussen 1 april en 31 oktober 2012

Maandag t/m vrijdag geopend van 10.00 tot 17.00. De kassa sluit om 16.30.
Zaterdag, zondag en feestdagen geopend van 12.00 tot 17.00. De kassa sluit om 16.30.

Telefoonnummer

0294 256262

E-mailadres

Contactformulier op http://www.muiderslot.nl/contact
Secretariaat/kassa: saskia.wakker@muiderslot.nl

Facilities

  •  
  •  
  •  

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0