In het piepkleine museum hangen ze nog, de medailles van de trolley- en tramarbeiders van Chişinău. Het museum opende in 1974. Doel was om trolley- en trammedewerkers te motiveren door hun werk te verheerlijken. Je ziet er een negentiende-eeuwse paardentram, maar vooral veel voorwerpen uit de Sovjetperiode. De eerste trolleybussen reden immers pas in 1949 door Chişinău. Ze kwamen uit Moskou.
Musea, en in het bijzonder historische, vormden in Oostbloklanden dé plek om het communistisch gedachtengoed geschiedkundig inhoud te geven. Dat er regelmatig feiten verdraaid moesten worden, en her en der wat weggelaten, maakte niet uit.
Als het getoonde maar de historische wortels en groei van de Communistische Partij rechtvaardigde. Dit kneden van het verleden vond evenzo plaats in de nieuwe tijd. Rap na het uiteenvallen van de USSR sloot de nieuwe Moldavische regering zowat alle musea uit de Sovjettijd. Degene die overbleven worstelden zichtbaar met het verleden, zoals de Moldavisch-Nederlandse fotograaf Ilya Rabinovich in zijn fotoproject Museutopia toont. Evenals andere Oostbloklanden moest ook Moldavië collaboreren met de Sovjets. Een lastige erfenis, zo blijkt onder meer uit de collectie van het Nationaal Museum van Geschiedenis en Archeologie. De Sovjettijd wordt er omschreven als een humanitaire ramp, maar over de relatie tussen de Sovjet-Unie en Moldavië wordt niet gerept. In de Tweede Wereldoorlog-zaal liggen naast parafernalia van gevangenen uit Auschwitz ook bezittingen van gevangenen uit de goelag. Maar dat ook Moldavische
militairen zich in de Sovjettijd schuldig maakten aan gruweldaden valt nergens te lezen. En als je goed kijkt naar het diorama van de veldslag van de nazi’s tegen de Sovjets in Moldavië, zie je geen emblemen, geen vlaggen. Ofwel: het ene leger valt niet van het andere te onderscheiden en zijn dus beide even slecht. Het doek is waarschijnlijk na 1991 overgeschilderd. In het trolley- en tramrijdersmuseum daarentegen zijn zulke tijdbreuken afwezig. Op twee borden geven lampjes de routes aan waar trolleys reden,
in de jaren zeventig, maar ook in 2006.
Meer info:
Muzeul Gloriei de Muncă (rtec)
strada columna, 169
Chișinău, Moldavië
Bijzonderheden
Lees meer over Moldavische musea en de omgang met het communistische verleden in Museutopia:
A Photographic Research, Ilya rabinovich (2012).
Foto: Ilya Rabinovich
