Nieuwe Hollandse Waterlinie

Horizontal tabs

Beschrijving

De Nieuwe Hollandse Waterlinie is een belangrijke verdedigingslinie uit de Nederlandse geschiedenis. De linie diende ter vervanging van de uit eind 17e eeuw daterende Hollandse Waterlinie. Een belangrijk verschil tussen de oude en de nieuwe linie is dat de stad Utrecht nu binnen de linie viel.

De nieuwe waterlinie lag als een beschermende krans rondom de steden van Holland: 85 kilometer lang en 3 tot 5 kilometer breed. Met 46 forten strekte de linie zich uit van het eiland Pampus in de Zuiderzee tot aan de Biesbosch. Onderdeel van de linie waren vijf vestingsteden: Muiden, Weesp, Naarden, Gorinchem en Woudrichem.

Het Concept

Het concept voor een waterlinie dateert van 1589. Prins Maurits kreeg in dat jaar van de Staten van Utrecht en Holland opdracht om te onderzoeken hoe de jonge Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zo efficiënt mogelijk kon worden verdedigd. Een waterlinie leek de oplossing. Waar hoog Nederland overgaat in laaggelegen poldergebied is het tamelijk eenvoudig om land onder water te zetten. Dit kan door het openzetten van sluizen of het doorsteken van dijken. Prins Maurits zou destijds gezegd hebben dat hij het land met zo’n waterlinie en slechts tienduizend man tegen de ‘gansche werelt’ zou kunnen verdedigen.

Oude Hollandse Waterlinie

De Waterlinie kwam pas in actie op het hoogtepunt van onze Gouden Eeuw. In 1672, het rampjaar, werd ons land door een immense overmacht aan Franse troepen aangevallen. Op het allerlaatste moment besloten de Staten van Holland en stadhouder prins Willem III de Waterlinie in werking te zetten. De unieke Hollandse formule bleek een succes. De Oude Hollandse Waterlinie bracht de Franse opmars tot stilstand. Hierna besloot men om haar tot hoofddefensie van Nederland te maken.

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Tussen 1815 en 1885 onderging het verdedigingsstelsel een flinke verbetering; de Nieuwe Hollandse Waterlinie werd aangelegd. Het verschil met de Oude Hollandse Waterlinie was dat de Linie nu ook de stad Utrecht beschermde. Verder was de Linie beter bestand tegen moderne aanvalswapens. De Nieuwe Hollandse Waterlinie heeft haar waarde als verdedigingslinie nooit echt kunnen bewijzen, maar is wel drie keer (gedeeltelijk) in staat van verdediging gebracht. De eerste keer was in 1870 toen de Frans-Duitse oorlog dreigde uit te draaien op een Europese oorlog. De tweede keer was tijdens de Eerste Wereldoorlog en de laatste keer in 1939, toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak.

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog wordt duidelijk dat de Linie zijn verdedigingswaarde grotendeels heeft verloren. Duitse vliegtuigen vliegen simpelweg over de versterkte linies heen.

De meeste forten van de Linie zijn nog steeds intact, maar zijn hun militaire functie kwijt geraakt. Steeds meer verdedigingswerken krijgen een nieuwe functie, bijvoorbeeld als congrescentrum of wijnkelder. De overheid en betrokken ondernemers werken gezamenlijk aan de toeristische en recreatieve ontwikkeling van de Waterlinie.

  

Adres

Facilities

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0