Inleiding
Over de Maas gesitueerde voormalige spoorbrug, waarvan van belang is de onderbouw, bestaande uit VIER BRUGPIJLERS en TWEE LANDHOOFDEN. De voormalige enkelsporige spoorbrug dateert uit 1871-1872 en maakte onderdeel uit van de spoorlijn van Wesel (Duitsland) naar Boxtel, bijgenaamd de London Wladiwostoklijn. De oorspronkelijke bovenbouw werd gemaakt door de firma John Cockerill te Seraing, de onderbouw werd in eigen beheer uitgevoerd onder leiding van de Ingenieur G. Rijperman, tevens secretaris van de toenmalige Noord-Brabantsch Duitsche Spoorweg-Maatschappij te Gennep, die ook de opdrachtgever was.
De brug heeft een belangrijke rol gespeeld in de strijd tijdens de meidagen van 1940. Zij was ter verdediging ingericht, maar door een fout in de bewaking kon een Duitse pantsertrein over de brug rijden en vervolgens de Maaslinie en Peel-Raamstelling doorbreken. Na de val van de Moerdijkbruggen lag de weg naar Rotterdam toen open. Over de pijlers en beide landhoofden ligt sinds ca. 1950 een enkele brug voor wegverkeer, deze behoort echter niet tot het rijksmonument.
Omschrijving
De pijlers zijn ingericht voor een dubbele spoorbrug (de dubbele spoorbrug is er echter nooit gekomen). Een van de pijlers werd in de rivier gebouwd, waarbij een oeverpijler, een landpijler en een landhoofd op de linker- en een oeverpijler en een landhoofd op de rechter Maasoever tot stand kwamen. De brug heeft vijf openingen, ieder wijd 58,50 meter, gemeten op 10,80 meter boven NAP.
De onderlinge afstand der landhoofden en pijlers bedraagt van de voorkant van het linkerlandhoofd tot de lengteas van pijler I 61,30 meter, van de lengteas van pijler I tot die van pijler II 63,60 meter, van de as van pijler II tot III 63,60, van de as van pijler III tot IV 63,60 meter en van de as van pijler IV tot de voorkant van het rechter landhoofd 61,30 meter. De totale lengte tussen de landhoofden is 313,40 meter.
De pijler, het dichtst aan de linkeroever gelegen, werd zoveel landinwaarts geplaatst, dat een jaagpad, breed 8 meter daarvóór kon worden aangelegd.
De oeverpijlers, de landpijler en de landhoofden zijn gefundeerd op beton, besloten binnen dampalenwanden; evenzo de stroompijler, doch deze is daarenboven onderheid. De pijlers en landhoofden zijn opgetrokken van metselwerk in gebakken steen. De pijlers hebben, over de kussenblokken gemeten 4 meter bovenbreedte; hun koppen zijn tot ijsbrekers afgewerkt.
De dagzijden der landhoofden zijn met moëllons piqués bekleed; de afrondingen van de hoeken, de afdekkingen en de borstweringen zijn in hardsteen bewerkt.
De stroompijler is geheel met gehouwen steen bekleed. Van de oever- en landpijlers zijn de dagzijden in moëllons piqués bewerkt tot de onderkanten van de lijsten, die evenals de koppen, de banden en de afdekkingen bij alle pijlers van hardsteen zijn.
Waardering
De brugonderbouw is van algemeen belang. De brug heeft cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een technische en structurele ontwikkeling als onderdeel van een internationale spoorlijnverbinding; ze heeft militair-historische waarde wegens het aandeel in de strijd tijdens de vijfdaagse oorlog van 1940. De brug heeft architectuurhistorische waarde wegens de constructie en het materiaalgebruik van de pijlers.
