Parochiekerk Sint-Agatha

Horizontal tabs

Beschrijving

* Parochiekerk St.-Agatha

De georiënteerde kerk is gelegen op een opgehoogde heuvel en omgeven door een ommuurd kerkhof, met hardstenen pijlers waartussen een smeedijzeren hek. Het bedehuis is in het centrum van het dorp gesitueerd, vlakbij en ten N.W. van de Herk.
Reeds ten tijde van pastoor R.V. Hardiques (1747-91) werd gemeld dat restauratie van de gotische kerk van ca. 1300 nodig was. In 1797-99, sluiting van de kerk. In 1799, verkoop van het mobilair, dat door de koper weer aan de kerk werd geschonken. In 1851-65, bouw van de neoclassicistische toren en het neogotische schip. Vergroting en restauratie van het gotische koor van ca. 1300 in 1864 cf. jaartal op sluitsteen van het koor (fig. 302). In 1980-84, herstellingswerken o.l.v. architect P. Stevens (Hasselt).
De plattegrond beschrijft één beuk van drie trav., met ingebouwde W.-toren, geflankeerd door een doopkapel ten N. en een ruimte met trap ten Z., een inspringend koor van één rechte trav. met driezijdige sluiting en een sacristie aan de r.koorzijde.
Bakstenen toren van twee geledingen, de bovenste inspringend, onder ingesnoerde naaldspits (kunstleien), uit midden XIX. Bakstenen sokkel afgelijnd met geprofileerde lijsten van hardsteen. Neoclassicistisch portaal in een hardstenen geprofileerde omlijsting op recente neuten; bekronende druiplijst op consoles onder radvenster met ijzeren roedeverdeling. Rondbogig galmgat met kordon vormende hardstenen lekdrempels en imposten op de derde bouwl. van de W.-, N.- en Z.-zijden ; steigergaten. Neogotisch bakstenen schip onder zadeldak (kunstleien), van ca. 1865. Drieledige spitsboogvensters van mergelsteen met drie driepassen in het maaswerk. Steunberen met drievoudige versnijding en afwerking van mergelsteen; eveneens mergelstenen afzaten en kroonlijst. Gotisch koor van ca. 1300 opgetrokken uit mergelsteen op een sokkel van silex; eveneens kunstleien dakbedekking. Vensters en tracering zoals in het schip. Neogotische sacristie van baksteen onder zadeldak (kunstleien); muuropeningen en afzaten afgewerkt met mergelsteen; overhoekse steunberen.
Bepleisterd en beschilderd interieur. Schip met kruisribgewelven op schalken voorzien van bladwerkkapitelen; spitsboogvormige muraalbogen. Spitsboogvormige triomfboog. Koor overkluisd d.m.v. stergewelf en straalgewelf boven de sluiting; schalken zoals in het schip (866, 867, 868).

Mobilair: Schilderij met voorstelling van de St.-Carolus Borromeus die de steun van O.-L.-Vrouw inroept voor de pestlijders van Milaan (XVIII), geschonken door de Brigittijnen van Loon, waarschijnlijk tijdens het pastoraat van E.H. Claes (1811-22), onlangs gerestaureerd.
Jezus aan het kruis, gepolychromeerd hout, Luiks (1530-40); gestoffeerd beeld van O.-L.-Vrouw-met-Kind; neogotische kruisweg in gips (?).
Neogotisch hoofdaltaar (ca. 1865 of 1896), retabel met beelden van St.-Martinus (?), St.-Norbertus, een heilige bisschop en St.-Petrus; barokke eiken biechtstoel (XVII en deels XIX); eiken preekstoel (Luikse Lodewijk XIV, XVIII b); eiken neogotisch doksaal; orgel (midden XIX).
Kerkportaal: marmeren gedenkplaat ter ere van de gesneuvelden van W.O. I.
Hardstenen grafsteen van Gijsbrecht van Heers (+ 1440) met persoonsvoorstelling, gotisch.

Op het kerkhof: hardstenen grafkruisen van Thomas de Vve en echtgenote Catharina Groven (beiden ? 1676), (fig. 303), Thomas Mevgens en echtgenote Ioanna Van den Dvwey (? 1686) en pastoor Hubertus Voss (? 1865).

  • Afdeling ROHM Limburg, Cel Monumenten en Landschappen, dossier nr. 320.
  • Archief A.M.L.-Brussel, plannenfonds K.C.M.L., provincie Limburg, Berlingen, parochiekerk St.-Agatha.
  • Bondige inventaris der kunstvoorwerpen van het arrondissement Tongeren, (Bulletin van de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen, 11, (1960), p. 192).
  • Commission royale des monuments. Comité de la province de Limbourg. Séance du 19 août 1862, (Bulletin de la Société scientifique et littéraire du Limbourg, 6, 1863, p. 272-273).
  • Laat-gotische beeldsnijkunst uit Limburg en Grensland (tent.cat.), St.-Truiden, 1990, inv.nrs. 628-629.
  • BILLEN J., Markante grafmonumenten in Groot-Wellen, Wellen, 1999, z.pag.
  • BROUWERS J., Interdikt op de kerk van Berlingen in 1613, (Limburg, 61, 1982, p. 165-169).
  • CASTER E. VAN - OP DE BEECK R., De grafkunst in Belgisch Limburg. Vloerzerken en -platen met persoonsvoorstellingen (13e tot 17e eeuw). (Maaslandse Monografieën; 4), Assen, 1981, p. 33 (noot 99), 102-103, 116.
  • CLERX V., Dorpsmonografie: Berlingen, onuitg. verhandeling, Hasselt, 1978, p. 3, 10, 16, 22-24, afbn.
  • DARIS J., Notices historiques sur les églises du diocèse de Liège, 1, Luik, 1867, p. 357-364, 379-382.
  • DRIESEN, W., Bulletin des Commissions royales d'Art et d'Archéologie (Brussel 1862-1942). (Limburgse Referenties; 1), Hasselt, 1992, p. 8.
  • DUSAR A., Limburgs kunstbezit van prehistorie tot classicisme, Hasselt, 1970, p. 171.
  • GOOSSENS E., Relikten van beide Wereldoorlogen als toeristische objecten in Zuid-Limburg, onuitg. verhandeling. Hasselt, 1983, p. 144.
  • HERCKENRODE L. de, Collection de tombes, épitaphes et blasons recueillis dans les églises de la Hesbaye, Gent, 1845, p. 392.
  • RAMAEKERS K., Dorpsmonografie: Berlingen, Herten, Ulbeek, onuitg. verhandeling, Hasselt, 1986, p. 9, 10-11, afb.
  • ROOSE P., Persoonlijke notities.
  • R(EMANS) A., Klokken van Limburg, (Limburg, 42, 1963, p. 54).
  • VENKEN J., Oud Sint-Truiden en omgeving. Borgloon, Gingelom, Heers, Nieuwerkerken, Sint-Truiden, Wellen, Gent, 1993, p. 40, 315.
  • VERHELST K. - VAN LAERE R., De Eerste Wereldoorlog in Limburg. Verslagen, (Limburgse Documenten, 1.8), 1, Hasselt, 1997, p. 127, 128.

Adres

Berlingenstraat 2
Berlingen (Wellen), België

Openingstijden

Facilities

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0