Parochiekerk St.-Martinus W.-O.-georiënteerde kruiskerk met omringend, ommuurd kerkhof, gelegen ten W. van het gekasseide kerkplein.
De plattegrond (Fig. XVI) ontvouwt: een vierkante toren ten 0. met Z.winterkapel en N.- H. Grafkapel, een driebeukig schip met vier trav., lagere N.- en Z.-zijkapel, transept, hoofdkoor en zijkoren met twee rechte trav. en resp. vijfzijdige en vlakke koorsluiting.
Neogotische kerk opgericht in 1912-1913; * O.-toren en * zij kapellen zijn de kruisingstoren en transept van de voormalge vroeg-gotische kerk (fig. 224).
Zandsteenbouw (deels herbruikt materiaal), onder zadeldak (leien). N.- en Z.-gevel van het oorspronkelijk transept: baksteenbouw, authentiek spitsboogvenster en ramen. Sobere vierkante O.-toren (zandsteen), onder tentdak, r. geflankeerd door neogotisch achtzijdig traptorentje. Gekoppelde spitsboogvormige galmgaten, twee per wand, drie aan Z.-zijde. Neogotische O.-gevel met rechth. portaaltje met rechth. deur onder blind spitsboogveld; tussendorpel op zandstenen maskerkopjes als consoles. L., O.-zijgevel met neogotisch spitsboogvenster en calvarie.
Schip met zijbeuken opgevat als kapelgevels onder schilddak (leien). Schip, transept en koor, geritmeerd door steunberen met een versnijding. Spitsboogvensters in kwartholle omlijsting, afzaat, neogotische tracering. Oculi als bovenlichten voor de middenbeuk. N.- en Z.-gevel van het transept met twee gekoppelde lancetvensters met vierpas. Z.-gevel van de r.-zijkapel met rechth. deurtje met blind boogveld en flankerend achtzijdig torentje.
Toren op zware pijlers, kruisribgewelven en rond galmgat, afgescheiden van de middenbeuk d.m.v. een natuurstenen muur in ruw verband met spitsboogvormige muuropening (ondervernieuwing?). Vroeg-gotische transeptarmen onder spitstongewelven. Hoofdbeuk met spitsboogarcaden op zandstenen zeilen op achtzijdige basis met gestileerde bladkapitelen. Hoofdbeuk en transeptarmen en hoofdkoor onder houten spitstongewelven. Zijbeuken en zijkoren onder kruisribgewelven
Mobilair: Kruisweg door J. Meganck (ca. 1857). Hoofdaltaar (ca. 1913); biechtstoel (ca. 1913); preekstoel uit XVII en XX. Doopvont op steun met jaartal 1616. V
-
VANDENBUSSCHE VAN DEN KERKHOVE C., Fotorepertorium, Kanton Herzele, 1976, o. 22-24
