Prinsenhof

Horizontal tabs

Beschrijving

Prinsenhof complex in 1577 als Stadhoudershof, (na 1652 eerst Prinsenhof) in gebruik genomen gebouwen van de Broeders des Gemenen Levens, in de 17e eeuw aanzienlijk gewijzigd en uitgebreid, bestaat uit vier vleugels, waarvan er drie een hof aan het Martinikerkhof vormen, die door een 17e eeuwse muur met monumentale ingangspoort van de straat wordt gescheiden. Poort met fronton bekroond door drie obeliskachtige opzetstukken: achter de poort open portiek op zuilen; terzijde in de muur is een klein rondbogig poortje weer geopend.

De hof aan het Martinikerkhof wordt begrensd door het laat-middeleeuwse onderkelderd kloostergebouw met verdieping onder zadeldak tussen topgevels, dat in de 18e eeuw is voorzien van een traptoren aan de z.w.hoek. De middeleeuwse vleugel is gevat tussen twee lagere vleugels: een 18e eeuwse aan de westzijde en een 17e eeuwse met smalle hoge vensters aan de oostzijde. In het verlengde van deze vleugel een aan het Martinikerkhof grenzend gebouw waarin de 17e eeuwse Gardepoort, 1639 aan de zijde van de Turfstraat versierd met pilasters en hoofdgestel. Aan de noordzijde van de middeleeuwse vleugel een onderkelderde vleugel waarin een met natuurstenen blokken omlijst poortje en omlijst oeil-de-boeuf.

De 17e eeuwse vleugels grenzen aan de Prinsentuin uit 1626, thans naar oud patroon opnieuw aangelegd; aan de zijde van de Turfsingel wordt de tuin afgesloten door een later verhoogde muur, waarin een poort bekroond door een fraaie zonnewijzer 1731. Langs de Turfstraat wordt de tuin begrensd door een stalgebouw welks gevel door een aantal 12-lichtskozijnen en drie dakkapellen verlevendigd wordt.

Het Prinsenhof (Martinikerkhof 23) is een gebouwencomplex op de plaats waar in 1439 door Willem Wigboldus een vestiging van de Broeders des Gemenen Levens werd ingericht. Na in de jaren 1568-'76 als onderkomen voor de eerste Groningse bisschop te hebben gediend, was het vervolgens tot 1795 in gebruik als stadhouderlijke residentie - vanaf omstreeks 1650 ‘Prinsenhof’ genoemd. Het hof is rond 1727 in opdracht van stadhouder Willem IV ingrijpend verbouwd. In de 19de en 20ste eeuw kreeg het complex diverse bestemmingen, waaronder hospitaal en kazerne. Na een eerste beperkte restauratie in de jaren 1935-'40 volgde een renovatie vanaf omstreeks 1965. Het is nu in gebruik bij Radio en TV Noord. Het in de 17de eeuw aanzienlijk gewijzigde en uitgebreide complex bestaat uit vier vleugels, waarvan drie rondom een met een muur afgesloten binnenplaats aan het Martinikerkhof. Hier bevindt zich het oudste deel van het complex, het fraterhuis uit omstreeks 1490, een hoog opgaand rechthoekig gebouw met meerzijdige traptoren. De later ingrijpend verbouwde zijvleugels dateren uit de late 16de en de vroege 17de eeuw, maar hebben voornamelijk een 18de-eeuws uiterlijk. Een maniëristische ingangspoort (circa 1642), met aan de achterzijde een open portiek op toscaanse zuilen, geeft toegang tot de binnenplaats. Rechts aansluitend op de hofmuur vormt de Gardepoort, een in 1639 overbouwde doorgang, de verbinding naar de Turfstraat. Daar staat het rond 1626 gebouwde, langgerekte voorm. Turfhuis, nu een reeks eenlaags woningen. Aan de zijde van de Turfsingel heeft het complex een grote tuin, die vanaf 1626 naar ontwerp van Garwer Peters ter plaatse van de kort daarvoor geslechte middeleeuwse vestingwerken werd aangelegd. Deze tuin is in 1939 in hoofdlijnen gereconstrueerd naar plannen van E.A. Canneman, waarbij eigentijdse details zijn toegevoegd. Het perk met de initialen W A verwijst naar stadhouder Willem Frederik en diens vrouw Albertine Agnes. De poort aan de Turfsingel heeft aan de tuinzijde een grote zonnewijzer in Lodewijk XIV-stijl, gemaakt in 1731 door J. Doornbusch en G. Cramer. Uit dezelfde tijd dateert de in 1953 herplaatste zonnewijzer.

Adres

Martinikerkhof 23
9712 JH Groningen

Openingstijden

Facilities

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0