Inleiding
R.K. KERK van de parochie St.Petrus Banden te Heer-Maastricht.
Neo-romaanse kruisbasiliek uit 1905, gebouwd in opdracht van bouwpastoor A. de Wever, naar een ontwerp van architect Caspar Franssen te Roermond. Het interieur, waaronder het oorspronkelijke altaar, werd in 1969 aangepast aan de nieuwe liturgische eisen. De interieurschildering dateert uit 1986.
Omschrijving
Neo-romaanse kruisbasiliek met tweelingtoren, aan de zuidzijde voorzien van een zijkapel, aan de noordzijde van een traptoren. Twee zijbeuken tussen de kruisarmen en de torens, ronde absis geflankeerd door twee kranskapellen, een sacristie dwars op de noordelijke kruisarm. Bakstenen optrek, gemetseld in kruisverband, met hardstenen plinten en dorpels.
Alle gevelvelden geleed door middel van lisenen, uitlopend in kroonlijsten met rondboogfriezen. Steunberen. Zadel-, tent- en lessenaarsdaken met leien in Maasdekking, dakkapellen en bakgoten.
Ronde en rondboogvormige stalen vensters. Rechthoekige houten entreedeuren met smeedijzeren beslag in decoratieve rondboogvormige lijsten, waarin hardstenen zuilen met teerlingkapitelen in mergel, mergelvulstukken voorzien van ornamenten. Deze zijn gesitueerd in het voorportaal van het kerkschip en in de iets terugliggende torens.
In het INTERIEUR zijn onder meer van belang de vijf glas-in-lood vensters van het koor, vervaardigd door P. Nicolas & Zn. te Roermond, geschonken door de Burggravin Mathilde du Parc; de glas-in-lood vensters van Hub. Levigne; de twee glas-in-lood vensters in het voorportaal, geschonken door de communicanten van 1906 en 1907; de zwart granieten zuilen, met geornamenteerde vergulde teerlingkapitelen; doopvont en altaren van de zijkapellen, bestaand uit onderdelen van het oorspronkelijke hoogaltaar, met altaarstukken van Charles Vos. Het orgel met Grand d'Orgue, positief en aangehangen pedaal, in 1850 gemaakt door Pereboom, in 1971 gerestaureerd door Verschueren Orgelbouw, is rijksbeschermd (nr. 424833).
Waardering
De Katholieke kerk St.Petrus Banden te Heer is van cultuurhistorische waarde als bijzondere uitdrukking van een geestelijke ontwikkeling. Uit architectuurhistorisch oogpunt vanwege de bouwstijl, de betrokkenheid van architect Caspar Franssen en de esthetische kwaliteiten van zijn ontwerp. Verder is de kerk van zeer bijzondere betekenis voor het aanzien van de wijk Heer, beschikt over een hoge mate van architectonische gaafheid en is van zeer bijzonder belang in relatie tot de structurele en visuele gaafheid van de bebouwde omgeving. De kerk is in redelijke mate zeldzaam.
Overige kerken. De in de 20ste eeuw binnen de buitenwijken van Maastricht opgenomen oude dorpskernen hebben hun kerk behouden. Deze vroegere dorpskerken hebben meestal een middeleeuwse oorsprong, maar zijn alle later vernieuwd - en vaak vervolgens nog weer deels gewijzigd - en dateren in hun huidige vorm voornamelijk uit de 19de en 20ste eeuw. Van de R.K. St.-Michaëlskerk van Heugem (Heugemer Pastoorstraat 15) stamt de ongelede toren met ingesnoerde spits uit 1750 (ingangsomlijsting 1851). Het neoromaanse koor kwam in 1905-'06 tot stand en de vernieuwing en verbreding van het schip dateert uit 1960-'61 naar plannen van F.P.J. Peutz. Schip en transept van de neogotische R.K. St. - Johannes de Doperkerk van Limmel (Dolmanstraat 2) dateren van de vernieuwing in 1863-'64 naar plannen van C. Weber. De toren verrees in 1867 en het huidige koor met aangebouwde sacristie in 1913. Tot de inventaris behoort een romaans doopvont (11de-12de eeuw; deksel 1890). De in 1865-'66 naar plannen van C. Weber gebouwde neogotische R.K. St.-Walburgakerk van Amby (Ambyerstraat-Noord 1) kreeg in 1927 het huidige transept en koor naar plannen van C.J.H. Franssen. De zijbeuken zijn in 1956-'57 toegevoegd naar plannen van W.J. Sandhövel. In Sint Pieter staan de achtzijdige St.- Lambertuskapel (Lage Kanaaldijk 12) uit 1847 en de neogotische R.K. kerk van de Allerheiligste Verlosser en St. Petrus (Ursulinenweg 2), gebouwd in 1874-'75 naar ontwerp van Joh. Kayser als de R.K. kerk St. Pieter op de Berg. De kerk sloot in 1940 na de bouw van de R.K. kerk St. Pieter beneden de Berg, maar werd na een restauratie naar plannen van H. Koene in 1954 heropend onder de huidige naam. Eveneens ontworpen door Joh. Kayser is de in 1876-'77 in Oud-Caberg gebouwde neogotische R.K. kerk H. Hart van Jezus (Van Akenweg 63). De toren verrees rond 1900 naar ontwerp van W. Sprenger en het koor kreeg zijn huidige vorm in 1936-'37 naar plannen van A.J.N. Boosten. In Wolder is de neogotische R.K. kerk H.H. Petrus en Paulus (Mgr. Vranckenplein ong.) in 1896-'97 gebouwd naar ontwerp van L. Keuller. De grote neoromaanse R.K. kerk St. Petrus Banden van Heer (Dorpstraat 70), uitgevoerd met dubbeltorenfront, kwam in 1904-'05 tot stand naar ontwerp van C.J.H. Franssen.
