Inleiding
(Voormalige) BUSGARAGE 'Schalkwijk', met (oorspronkelijk) drie BOVENWONINGEN in functionalistische trant, gebouwd in 1932 naar ontwerp van D. Brouwer in opdracht van de heer Schalkwijk. N.B. De uitbreiding uit 1954 aan de west- en noordzijde zijn van ondergeschikt belang.
Omschrijving
Het pand heeft een rechthoekig grondplan en telt aan de voorzijde drie bouwlagen onder een plat dak en aan de achterzijde één bouwlaag onder platte daken met lichtkoepels. De gevels zijn witgepleisterd, behalve die van de uitbreiding uit 1954 aan de achterzijde. De voorgevel is op de begane grond bekleed met zwart en wit geglazuurde tegels. In de voor- en zijgevels op de verdiepingen overwegend vensters en deuren met stalen kozijnen, in de achtergevel houten kozijnen.
Aan de voorgevel (Z) links een halfronde uitbouw en daarnaast ter markering van de teruggelegen ingangspartij onder een luifel een in bruine baksteen opgetrokken, grotendeels met zwarte tegels bekleed, hoog opgaand bouwdeel dat rechthoekig in grondplan haaks op de straat ruimschoots boven het platte dak oprijst. De grote rechtgesloten gevelopeningen van de voormalige garagedeuren zijn (nu met glaspuien ingevuld) en twee deuren onder bovenlicht naar de bovenwoningen aan weerszijden door halfronde kolommen zijn bekleed met zwarte tegels, evenals de steunbeer op de rechter gevelhoek. De halfronde uitbouw heeft een met zwarte tegels beklede plint en daarboven een rondlopende glaspui met stalen roedenverdeling. De onderpui van de gevel wordt afgesloten door een breed fries van kleine vierkante witte tegels onder de doorlopende vensterstrook met achttien, deels openslaande, rechthoekige stalen ramen en een deur op de eerste verdieping. De glasdeur opent naar het balkon met rondlopend ijzeren spijlenhek boven de uitbouw. De vensterstrook, die links om de hoek loopt, wordt twee keer onderbroken door in gele baksteen gemetselde muurdammen. Links van de halfronde uitbouw springt de gevel iets terug en in de hoek doorsnijdt de hoog opgaande hoekpartij de doorlopende horizontale vensterband. Op de begane grond in de hoek een derde deur onder ver overkragende luifel. Op de tweede verdieping acht vensters met stolpramen.
De linker zijgevel (W) heeft een plint van zwarte tegels en wordt door de hemelwaterafvoer in tweeën gedeeld. Rechts, deels onder de uitkragende luifel van de ingangspartij in de voorgevel, een smal horizontaal zevenruits venster en boven elkaar twee vensters met openslaande ramen op de verdiepingen. Links op de begane grond vier deuren en daarboven twee drieruits vensters op de verdiepingen.
In de rechter zijgevel (O) op de eerste verdieping een stolpvenster en daarboven onregelmatig geplaatste kleine vensters. In de gevel van het garagegedeelte een reeks van kleine vierkante vensters. De achtergevel (N) telt op de verdiepingen zes vensterassen waarvan de rechter twee in een iets risalerend geveldeel. Op de eerste verdieping vier samengestelde kozijnen met glasdeuren die openen naar het terras op het platte dak van de garage. Op de tweede verdieping enkele en driedubbele vensterpartijen met bovenlichten en links een drieruits venster. In de gepleisterde gevel op de begane grond links een samengesteld venster.
Waardering
De voormalige busgarage met bovenwoningen is van algemeen belang vanwege de architectuur- en cultuurhistorische waarde als grotendeels gaaf en representatief voorbeeld van de functionalistische bouwtrant met het kenmerkende materiaalgebruik en vanwege de herkenbare typologie van het gebouw. Het pand is beeldbepalend gesitueerd in het dorp Bergen.
