De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 30 - Nora van Klingeren

Toen ik vorige week zaterdag door de Molenstraat liep, zag ik in Galerie 44 kleurrijk werk hangen. Waren het schilderijen? Toen ik het nader bekeek bleek het viltwerken te zijn. Ze waren gemaakt  door Nora van Klingeren.

Hoewel in Amsterdam wonend is zij regelmatig in Den Haag en op een mooie zonnige dag spreek ik haar op het buitenterras van bar-restaurant Pavlov aan het Spui. Nora vertelt dat ze wandkleden / wandtextiel van vervilte wol en handgeschilderde en gezeefdrukte zijde maakt. Ze maakt zowel vrij werk als werk in opdracht.

Vilt

Ze maakt kleine wandkleden, ca. 30 x 40 cm, en groot, dat kan vele vierkante meters zijn: “Ik zoek in mijn werk graag naar combinaties van technieken. Het vervilten van wol in combinatie met zijde geeft structuur en diepte aan de kleden.”

Hoe kom je aan vilt? Nora: “Vilt maak je van losse vezels wol, dan is de wol nog niet gesponnen. Je legt de vezels op elkaar. Als je het nat maakt, zeep erbij doet en laat bewegen, grijpen de vezels in elkaar. Hetzelfde gebeurt ook als je een wollen trui in de wasmachine doet. Dat is hetzelfde proces. Hoe langer je het doet, hoe kleiner en compacter het wordt.  Ik werk met wol en zijde tegelijk, dat laat ik samen vervilten. De zijde – oorspronkelijk wit – schilder ik zelf. De wol verf ik niet, ik gebruik lontwol die al een kleur heeft.”

Viltmachine

Het meeste werk is kleurrijk, maar ze blijkt ook wel eens een zwart-wit gemaakt te hebben. “Om te zien hoe dat uitpakt.” Het werk is redelijk abstract, maar je ziet er soms ook figuren in als je goed kijkt. “Je kunt mensen zien, water, techniek en landschap.” Alles kan voor haar inspiratiebron zijn. “Van steden tot landen, van natuur en seizoenen tot mensen en verbindingen.” Daar hoort ook het werk bij van de Russische avant-garde en met name het werk van de Georgische kunstschilder Niko Pirosmani.

Ze begint altijd met een schets die een titel krijgt. Dan gaat ze de zijde schilderen en vervolgens zeefdrukken, vervolgens komt de wol aan de beurt. “Met wol kun je de kleur van de gekleurde zijde versterken. Je krijgt er een strakkere vorm door.” Ze legt het op bubbeltjesfolie. Dan gaat het door de viltmachine die ze vier jaar geleden heeft aangeschaft. “Een soort  grote wringer die heen en weer beweegt. De machine is twee meter breed. Het krimpen gebeurt vooral in de lengte, die is maximaal vier meter. Daarna ga ik het werk spannen / framen.” Voordat ze de viltmachine had, deed ze alles met de hand.

Nederland heeft nog een viltkunstenaar: Claudy Jongstra, die is inmiddels wereldberoemd. Haar werk hangt in musea in heel de wereld. Zover is Nora van Klingeren nog niet, maar wat niet is …  “Viltwerken worden vooral in landen met veel schapen gemaakt, bijvoorbeeld in Mongolië, daar gebeurt het in yurts. Er is een taakverdeling tussen vrouwen en mannen. De vrouwen leggen de wol neer en het vilten gebeurt door de mannen, want je moet er sterk voor zijn.” Een ander land is Kirgizië. Daar is ze nog geweest.

Lijkwade

De aanleiding om de viltmachine aan te schaffen was het maken van lijkwades. “Toen ik wat sterfgevallen in de familie had ben ik gaan denken over een alternatief voor een kist. Kisten hebben toch iets afstandelijks. Ik ben begonnen een lijkwade te maken op dezelfde manier als een wandkleed maak. Als eerste maakte ik een vervilte buitendeken, vervolgens zijden sjaals voor om de hals en het hoofd en een linnen binnen-deken.”

Ze maakt de lijkwades op individuele behoefte. De reactie is positief. “Bijna iedereen vindt het mooi. Je houdt er een warm gevoel aan over, het is inniger dan een kist.” Ze staat met haar ontwerpen ook op uitvaartbeurzen. Lijkwades waren vroeger gebruikelijk dan nu, we kennen de lijkwade van Turijn, met de afbeelding van Jezus. In India wordt lijkwade heden ten dage nog  veel gebruikt.

Architect

Nora van Klingeren studeerde Bouwkunde in Delft. Toen ze afgestudeerd was ging ze aan de slag als projectmanager, aan architecten was op dat moment nauwelijks behoefte. Later begon ook met kunstzinnige dingen, sjaaltjes en het kleuren daarvan. Langzaam breidde ze haar kennis uit, met name op het gebied van wandkleden en vilt. In 2006 kreeg ze van een kennis een grote opdracht. Het maken van een mega wandkleed in een trappenhuis in Delft.  

Het was haar eerste grote opdracht. Ze maakte het werk in panelen van 60 cm x 2,5 m. “Ik ging schetsen. Hoe zit het trappenhuis in elkaar?” Ze vindt het een sleutelwerk in haar oeuvre. “Te beginnen met het werken met een schets, en vervolgens de vervolgstappen. Hoe ga ik met de opgave om?” Toen het gereed was concludeerde ze dat ze op de juiste weg zat.

Kleden en staal

Ze zoekt nog steeds de vernieuwing. Die zoekt ze in de combinatie van kleden met staal. “Nu heb ik alleen stalen lijsten. Ik wil staal en andere rol geven dan alleen als lijst. Ik heb onlangs een werk in deze zin gemaakt voor de tentoonstelling Het Wevershuis in Stijl in het Wevershuis in Leiden. Ik wil de combinatie met staal verder uitbouwen in de richting van 3D, het werk in het Wevershuis is al een eerste stap in het proces.”

Nora van Klingeren exposeert veel en de reacties zijn goed. “Ik merk wel dat de combinatie textiel en kunst nog niet even goed gewaardeerd wordt. Laatst was er een congres, waarbij het bijna alleen over het materiaal ging, dat zul je bijvoorbeeld bij beeldhouwkunst niet zo snel zien. Misschien moet de textielkunst nog wel een ontwikkeling doormaken als de keramiek voordat ze als volwaardige kunst geaccepteerd wordt.”

Ten slotte, heeft ze nog een mooie afsluiting? “Ik werk graag in opdracht omdat ik het leuk vindt om te zien waar beperkingen je brengen. Opdrachtgevers kunnen veel invloed hebben. Sommige mensen zijn uitgesproken over de kleuren die zij wensen. Die beperkingen maken het voor mij wel spannend.”

Afbeeldingen: 1) drie wijze wijven, 2) drie bouwvakkers, 3) de tuinen van de farao 2 wit, 4) drie wijze wijven, schets en inspiratie, 5) man and the view 1, 6) more swimming in the blazing sun on doll, 7) naar een veilige haven 1, 8) oh oh Den Haag, 9) sunset en sunrise in Delft rode zijde, 10) sunset en sunrise in Delft rode zijde, 11) terug naar de aarde, 12) uit d en z 2, 13) Nora van Klingeren, 14) bouwen met Mondriaan

https://www.noravanklingeren.nl
http://www.stof-tot-stof.nl

 

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0