De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 52 - Harry van der Woud

Het atelier van Harry van der Woud lijkt wel een Wunderkammer. Ik zie diverse opgezette dieren: een meeuw, een uil, een hermelijn, een vossenhuid op een zwart mannenlichaam. Er tussendoor diverse schedels. Een kast vol met schetsboeken waarin hij zijn dagelijkse belevenissen heeft vastgelegd in tekeningen, ideeën, vondsten van de straat. En links van mij aan de muur objecten die hij samen heeft gesteld met als achtergrond hun fotografische schaduw. Hij noemt ze zelf made ready’s, het zijn geen ready mades, alles wordt weliswaar op straat gevonden zoals het een straatjutter betaamt maar ze richten zichzelf op aldus de kunstenaar ik moet er gereed voor zijn”.

Leipziger Schule

De kunstenaar heeft gestudeerd in Groningen, aan Academie Minerva, destijds bekend als exponent van het realisme. Zijn schilderijen staan technisch en qua stofuitdrukking op zeer hoog niveau, maar Harry van der Woud geeft wel zijn eigen invulling aan dat realisme.

Harry van der Woud: “Realisme is voor mij nooit een doel geweest, maar een middel. Mijn realisme gaat niet alleen over datgene wat je ziet, vooral wat niet tastbaar lijkt te zijn is juist sterk aanwezig. Voor de toeschouwer kan op het moment van beschouwen een heel andere interpretatie gelden die mij dan weer inspireert.” Hij voelt zich verwant met de realisten van de Leipziger Schule. Niet zo lang geleden was het werk van een vertegenwoordiger daarvan, Neo Rauch, in Museum de Fundatie in Zwolle te zien. “Helaas is een dergelijke stroming hier niet van de grond gekomen, ik heb er wel eens voor gepleit, een beweging die wel z’n wortels heeft in het realisme zoals de Leipziger Schule, in dit geval Groningen, die zich onderscheid van traditioneel realisme waarmee het vaak geassocieerd wordt. Echter had je in Groningen net als in Leipzig kunstenaars/docenten zoals Barend Blankert, met wie ik bevriend raakte en veel praatte over kunst in de kroeg, die veeleer conceptueel zijn en voor wie realisme een stijlmiddel is.”

Balans

Van der Woud’s schilderijen hebben een groot formaat. Veelal zien we een sterk op hem gelijkende hoofdpersoon als centrale figuur. Deze figuur wordt in ongemakkelijke situaties afgebeeld. Het gezicht en de houding verraden veel tegenstrijdige emoties. Vaak bevindt de figuur zich op / onder / naast de tafel. “De tafel is een terugkerend element, het is een plek waar mensen aan filosoferen, in gepeins verzonken zijn, eten, drinken, tot overeenstemming komen, verschillen overbruggen of juist gefrustreerd raken. Een communicatieve factor pur sang.”

Harry brengt een aantal schilderijen naar de werkruimte van het atelier en zet ze tegen de muur of hangt ze op. Het gaat hem om de balans zegt hij. “Een onmogelijke houding die nauwelijks vol te houden is maar op een schilderij eeuwig kan duren” Het is te zien. Hij klampt zich vast onder tafel, hij bijt als een hond in de rand van de tafel, hij zit op zijn knieën op de tafel, zijn buik is slangenhuid geworden, het speeksel komt uit zijn mond, zijn linkerbeen tilt hij omhoog. Hij ligt op tafel met in zijn ene hand een telefoon, in zijn andere de afstandsbediening en zijn broek staat open. Hij grijpt een eland met een groot gewei bij de bek. Linksonder zie je een groot vagevuur. Op nog een werk is hij martelaar. Wat is er aan de hand?

Ontsnappen

Harry: “Ik neem mezelf als model. Je hebt jezelf altijd bij de hand bij het onderzoek naar de menselijke natuur die eindeloos gevarieerd is.” Alhoewel er ook een soort fictieve rust is op zijn doeken, weet je en voel je dat het niet lang kan duren. “Alle kunst die me raakt is in wezen ontsnappingskunst.”  

“Ik ontsnapte mijn geboorteplaats Leeuwarden door naar Groningen te gaan, naar Minerva. Ik was destijds post-punk, new wave, recalcitrant en verlegen, een lastige combinatie. In eerste instantie viel de Academie me flink tegen, de structuur was rigoureus. Pas na een paar jaar werd het losser en kon je meer je eigen richting kiezen. Natuurlijk waren er de traditionele realisten maar ook de natuurlijke tegenhangers daarvan als Ruud de Rode en Johan van Oord waar veel meer de vrijheid heerste die ik gedacht had eerder aan te treffen.”

Na een aantal jaar, hij was afgestudeerd en werkte in zijn atelier in het centrum van Groningen, begon hem dat ook te benauwen. “Groningen is een fijne stad, maar na een tijdje merk je dat een bepaalde subcultuur overheerst. Hier is dat onmogelijk, in Amsterdam is niet een subcultuur, maar zijn er vele subculturen. Dat geeft meer lucht. In Amsterdam ben je anoniemer, dat voelt ook goed, je kunt je onderdompelen.”

Waar komt die ontsnappingsdrang vandaan? “Als ik niet ontsnapte zou ik gek worden. Ik heb mij bekeerd tot het wereldvreemd zijn, want de wereld is mij vreemder dan ooit. Ik kan slechts in verwondering observeren. Om niet gek te worden, kan het niet gek genoeg zijn. Kunst is waanzin voor gevorderden. Er is niet zoveel raar, de mens bezit de verbeeldingskracht om het zich voor te kunnen stellen. Een kunstenaar brengt dingen de wereld in die er nog niet maar wel willen zijn en waar niet om gevraagd wordt. Dat is niet eenvoudig, hoewel het nut van kunst voor mij evident is, blijkt dat vaak pas achteraf. Daarom probeer ik dat zo subtiel en elegant mogelijk naar buiten te brengen want er is al zoveel rotzooi. Waar gaan bijvoorbeeld al die ongeleide woorden naartoe die dagelijks de ruimte in worden geslingerd? Onvoorbereid en niet geheeld zweven ze als parasieten op zoek naar een gastheer, ik wil die gastheer zijn. Kunst is een magneet die moraal aantrekt, het beeld doet het werk. De kunstenaar is leider van een groep die niet bestaat.”

Two Yellow Ikea Chairs

Harry van der Woud heeft geen sleutelwerk, zegt hij. “Elk nieuw werk is een sleutelwerk aangezien je telkens opnieuw je eigen beperkingen probeert te overstijgen om buiten wat je kent te treden en zo het universum te ontsluiten.” Al is er niet een bepaald sleutelwerk, tijdens het gesprek laat hij me het schilderij ‘Two Yellow Ikea Chairs’ zien, gepubliceerd in het blad Tableau* aan de vooravond van Art Amsterdam bij zijn toenmalige galerie Artipoli. Je ziet hem achterover leunen op een geel Ikea stoeltje in een gestrekte houding met zijn hand op de tafel. Onder zijn arm bevindt zich nog zo’n stoeltje, van onderaf gezien. “Op basis van de publicatie was het al verkocht voordat het vertoond was. De verzamelaar, oprichter van het museum No Hero** wilde dat het gebracht werd op Art Amsterdam zoals gepland, vervolgens ging het viral op de zgn. sociale media.”

Met een ander werk ‘Homini Lupus’ nam hij in 2000 in Oostende deel aan de Europaprijs voor Schilderkunst. Zijn werk was in Moskou in het Pushkin Museum in de tentoonstelling ‘The Magic of Dutch Realism’*** te zien. Samen met werk van onder meer Pyke Koch. De basis van de tentoonstelling was de ING-collectie, zijn werk werd aangekocht door Annabelle Birnie, destijds hoofd kunstzaken en Sanne ten Brink, nu hoofdconservator bij ING Art Management.

Cadeautjes

De schilderijen worden steeds perfecter qua weergave, stoffelijker, zoals Harry het noemt. “Soms krijg ik cadeautjes. Op een van de schilderijen schilderde ik de luxaflex erin, zoals dat in mijn atelier valt. Op een ander schilderij zag ik ineens een kruis. Dat was absoluut niet zo bedoeld. Dat soort cadeaus krijg je als je geconcentreerd ergens mee bezig bent. Kunst is een experiment en ontdekkingstocht tegelijk. Ineens klopt alles. Dat geeft een geweldig gevoel. Serendipiteit wordt het ook genoemd. Alexander Flemming vond op die manier de penicilline uit. Hij was op zoek naar een nieuw medicijn en toen dat niet lukte liet hij het een paar dagen staan. Er begon schimmel op te groeien. Die schimmel was de grondstof voor de penicilline. In die schimmel lag de oplossing. De dingen zijn er al, maar nog niet gezien.”

Wat wil dit volk? Veel goeds, zoveel is zeker.

Ik kijk naar de linkermuur waar zijn volk zoals hij het noemt hangt. Op tafel staan er ook een paar onder een stolp. Hij wijst naar een leeslamp “er hadden zich inmiddels een stel opgericht met mij in de rol van Frankenstein, die gaf ze geweldige schaduwen en zo ben ik ze gaan fotograferen ’s nachts met een fietslampje, daar kun je heel mooi het licht mee manipuleren. Ineens wist ik hoe ik ze zou kunnen presenteren. Ik gebruik de basale middelen van fotografie, licht en schaduw om een vergeten volk tot leven te brengen. Als schilder is het voor mij volkomen logisch de letterlijke betekenis van het woord fotografie te gebruiken, tekenen met licht. Dit volk, waarvan de lichaamsdelen verspreid waren geraakt over stad en land, afgedankt, niets vermoedend onder de voet gelopen onder menig schoen hervindt zo z’n identiteit, en krijgt onder invloed van het in het licht staan onvermoede karaktertrekken. Ik liet ze zien tijdens This Art Fair**** in de Beurs van Berlage en het sloeg aan. Bij jong en oud. Mensen lieten er hun fantasie op los. Ze hebben geen titel, dus men associeerde vrijelijk. Het is een soort zuurstof voor de geest, ook voor mij, een staat waarin je gedachten niet spelen met jou maar jij met je gedachten." Hij laat ze ook digitaal bewegen en het volk vindt inmiddels zijn weg in de diaspora.

Spons

Heeft hij een passend filosofisch besluit? “Mijn artistieke filosofie is die van de spons. Een filter ontbreekt waardoor alles ongefilterd binnen komt. Schetsboeken zijn mijn tweede harde schijf en katalysator. Als het absorberend vermogen staakt en het brein overstroomt, moet de visser de zalm selecteren die voor consumptie geschikt is.”

Afbeeldingen

1) foto kunstenaar, 2) Self-portrait with table - oil-acrylic paint-ink-canvas - 140 x 160 cm, 3) Self-portrait on table - oil-acrylic paint-ink-cloth-plastic-canvas - 130 x 170 cm, 4) Self-portrait as martyr - oil-acrylic-enamel paint-canvas - 140 x 160 cm, 5) The distance you radiate is extremely attractive said one planet to another - oil-acrylic-enamel paint-charcoal-canvas - 160 x 160 cm, 6) 6. Hold me now - oil-acrylic paint-canvas - 150 x 120 cm, 7) Conviction - oil-acrylic paint-ink-canvas - 150 x 160 cm, 8) Deus ex machina - oil-acrylic paint-ink-canvas - 170 x 160 cm, 9) Strictly Come Dancing (gently) - acrylic paint-canvas - 80 x 100 cm, 10) Angst essen Seele auf - oil-acrylic paint-ink-canvas - 120 x 140 cm, 11) No Wonder - oil-acrylic paint-ink-canvas - 110 x 150 cm, 12) Your Eyes, My Skin - oil-acrylic paint-ink-canvas - 195 x 155 cm, 13) What about #62 & 54 - 16x8x4 cm, 14) What about #50-38-53-60 18x12x5 cm           

http://www.harryvanderwoud.nl/ 
*http://www.harryvanderwoud.nl/index.php?fuseaction=home.showPages&pagenr=1&item=1&taal=  
**https://museumnohero.nl/ 
***https://bit.ly/2TFKslm  
****http://thisartfair.com/artist/harry-van-der-woud/                                            

http://bit.ly/2Wf6fTm 

                                                                         

 

 

 

 

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0