De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 98 - Tiny Laarakker

De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 98 - Tiny Laarakker

Tiny Laarakker is een bekende keramiste. De natuur en in het bijzonder de verandering en evolutie van de natuur in de vorm van groei, erosie en oxidatie staan in haar werk centraal.

Ik bezoek haar in haar atelier dat zich bevindt in het souterrain van haar huis in een van de straten achter het Amsterdamse Concertgebouw in Amsterdam-Zuid. De ruimte staat vol beeldjes – Mariabeeldjes, boeddha-beeldjes, een Chinese wijze, een piëta-beeldje - mappen en boeken. Aan de muur hangen foto’s van een paard en een hond en ook een tekening van een hond. Er staan doorzichtige plastic dozen, waarvan de meeste gevuld zijn met haar werken.

Twee ovens

In de ruimte ernaast bevinden zich stellingkasten vol met haar keramiekwerken. Op een werktafel aan de wand zie ik allerlei soorten bloementakken waarmee zij experimenteert. De ene bloementak blijkt geschikter dan de andere. Er is een grote oven en een kleine. Aan de wanden hangen diverse van haar creaties; veel van haar werken zijn wandobjecten. 

Een oeroud landschap

Ze werkt in projecten. Een recent project betreft de verbeelding van wandelingen die ze maakt in de Cevennen vanuit het vakantiehuis aldaar. Het is een oeroud landschap. Tiny: “Een fantastisch landschap dat als een klok het verglijden van de tijd weergeeft. In de werken is te zien  hoe de bergen zich bewegen, hoe de aardplaten verschuiven, hoe het water zijn sporen op de wanden nalaat.” Ook de begroeiing en de meanderende wegen zijn te zien.

Uit het noppenplastic haalt ze twee voorbeelden tevoorschijn. Een groene versie en een witte versie. Duidelijk zijn de hoogtelijnen te zien, de aardlagen, de rivieren, de steile wanden, de rondingen, de draaiingen en de gaten. “Soms vallen dieren in zo’n gat.” De witte versie was in 2021 in een keramiektentoonstelling in het CODA Museum te zien. De witte versie is meer sereen, de groene versie geeft meer de vegetatie aldaar weer. Van elk van deze series met als titel ‘Les Grandes Randonnées’ en ‘Gorge de Laroque’ zijn er ieder vijf exemplaren.

Het verstenen van planten

Niet alleen het totaallandschap van de ‘Gorge Laroque’ legt ze zo vast, maar ook vindt ze zo nu en dan iets bijzonders, ‘trouvailles’, die ook weer een vorm krijgen. Zo zag ze al wandelend versteend hout en versteende vegetatie. “Toen ben ik begonnen met het verstenen van planten. Ik verzamelde originele planten en daarmee ging ik aan de slag.” Ze deed ook proeven met druiventakjes, rozentakjes, hyacinten, tamarinde en zonnebloemen. Ze laat het zien.  En ook de uitkomsten ervan. Ze hangen aan de muur en ze zitten in laden. Ze laat versteende zonnebloemen zien, een in brons en eentje meer metaalachtig. 

De uitwerking begint altijd met een ontwerp en vervolgens maakt ze een model. “Ik maak eerst kleine modellen en zoek daarin naar combinatiemogelijkheden. Vervolgens bepaal ik de maat en maak ik voor de vastgestelde vorm een gipsen mal. Het model wordt daarna met behulp van gietklei geproduceerd, waarna de gegoten vorm een aantal keren wordt gestookt.”

Zeewolde / Seaewold

Een ander project ging over de winning van nieuw land in de voormalige Zuiderzee. Het werd getoond in Paviljoen De Verbeelding in Zeewolde, waar toen de Nederlandse Keramiek Biënnale  plaatsvond. Het thema van deze biënnale was ‘De Weerspiegeling’. Ze liet zien hoe Zeewolde eruitzag voor de inpoldering.

Het dorp Seaewold bestond al in 790. Het werd in de late Middeleeuwen verzwolgen en in de 20e eeuw drooggelegd. In 1985 arriveerden de eerste bewoners in Zeewolde, aangetrokken door zee en water in combinatie met bos en natuur. “Mijn ontwerp ging over het drooglegde land waarop Zeewolde is ontstaan. Het is een weerspiegeling van wat er eeuwen is geweest: klei, water, de vermenging van kleisoorten, groeven in de klei en de loop van het water.”

Het geeft tevens de ambities weer van de mens in zijn drang om de natuur naar zijn hand te zetten. Op basis daarvan zijn de rechthoekige vormen ontstaan. Het werk is gemaakt van terra, wit en kaoline (porceleinaarde). Dit in wisselende hoeveelheden per blok, zodat verschillende kleurtinten zijn ontstaan. Om de glinstering van het water weer te geven, gebruikte ze een glanzend glazuur.

Glazuuronderzoek

Ze doet continu onderzoek naar mogelijkheden en onmogelijkheden. Ik zie vele proefborden waarop de resultaten van glazuuronderzoek te zien zijn. Iedere keer is het glazuur korter of langer in de oven geweest. Sommige proefborden vormen op zich al een kunstwerk. Rood is een moeilijke kleur. Ze ging er mee experimenteren en laat een van de resultaten zien. Een ‘bloedend hart’, passend in het lijdensverhaal van Christus. Ze heeft ook een doornenkroon – in meer kleuren -  gemaakt en een ‘Tuin van Getsemane’.

Vanitas

Vanitas is een ander thema, de vergankelijkheid van de natuur en vooral van onszelf. “De natuur werkt als een soort klokwerk. Het grote geheel tikt door. Tegenwoordig wordt het ook actueler, alhoewel je het, levend in de Randstad, niet meteen zou kunnen opmerken. Maar in een gebied als de Cevennen wordt je je er wel sterk bewust van.”

Technofruit

De manipulatie van gewassen vormde aanleiding voor het project ‘technofruit’. Ik zie bomen vol met peren en daarnaast ook een techno-versie ervan, een peertje met fitting en al, maar dan in witte, matte en gouden tinten. Het was onder andere te zien bij het Arboretum in Doorn. Het keramisch fruit aan de takken verbeeldt het thema groei en bloei, zowel natuurlijk als kunstmatig.

De interesse daarvoor is niet zo vreemd. Tiny groeide – evenals haar zus Wilma, die ik eerder interviewde – op op het platteland. Een afgelegen boerderij in Noord-Limburg. “Als je volwassen bent, komt ’t terug.”

Rietveld Academie

Van jongs af aan was Tiny geïnteresseerd in tekenen en dingen in elkaar zetten. Ze ging studeren op de Rietveld Academie en studeerde in 1978 af als grafisch ontwerpster. Ze ging keramiek er bij doen. Aanvankelijk werkte ze voor uitgeverijen en reclamebureaus. Ze combineerde een tijd het grafisch werk met de keramiek. Ze leerde allerlei technische aspecten ervan aan en koos uiteindelijk helemaal voor de keramiek.

Tot slot, wat is haar filosofie?

Tiny: “Belangrijk in kunst is dat het mensen een ander inzicht geeft. Soms glijdt kunst van je af. Het is belangrijk dat kunst mensen op een ander been zet. Rudi Fuchs, destijds directeur van het Stedelijk Museum had veel tentoonstellingen waarin ik dat herkende. Het hoeft niet groot te zijn, het kan ook iets kleins zijn, of zelfs iets technisch.”

Foto18: Tiny Laarakker

https://tinylaarakker.nl/

https://lnkd.in/eRE89zjv 

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0