De wereld van de Haagse kunstenaar, 64 - Rineke Kop

In Rineke Kop’s atelier staan grote doeken in verschillende kleuren. Het zijn abstract geschilderde doeken. Ze zijn laag over laag geschilderd, waterachtig, ze hebben de illusie van wolken of zee. Je ziet  de lijnen van de verf uitlopend, stoppend, een draai nemend.

Ik spreek Rineke Kop in de grote voorruimte van haar werkatelier. Ook haar partner –  kunstenaar – Clemens Zalm zit aan tafel. Zijn dibonds van platte boomstronken hangen links aan de muur. Met veel zee. Die ik ook op een bepaalde manier terugzie in de werken van Rineke Kop. In het filmpje hieronder zegt ze dat ze inderdaad wat heeft met de zee. “De zee, dat is het einde van de wereld. Het is de scheiding van water en aarde. En daarboven de lucht. Dat blijft me altijd boeien. Voor die Noordzee blijf ik voor altijd in Den Haag.”

Loslaten

Die gedachte heeft ze niet altijd gehad. Ze had het idee een jaartje naar de Haagse Kunstacademie, de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten, te gaan en daarna over te stappen naar de Toneelacademie in Amsterdam. Maar al gauw werd duidelijk dat vorm en kleur haar zeggingswereld was en maakte de opleiding op de KABK af.

“We kregen heel veel anatomie. Modellen, dag in, dag uit. Je leerde goed kijken en goed tekenen.  Toen ik de studie af had dacht ik, ‘wat moet ik nu?’. Die modellen en stillevens vond ik niet meer interessant. Tekenen en schilderen naar de werkelijkheid was te gemakkelijk, ik wist  van tevoren al hoe het zou worden. Ik wilde anders, dieper  naar de kern van het schilderen. Het heeft me tien jaar gekost om dat wat ik geleerd had los te laten. Om terug te gaan naar naar de intentie van de kleur.”

Het was voor haar  een uitdaging om naar de abstractie te gaan. “ Spannend! Heerlijk om de figuratie los te laten. Ik zocht en liet mij steeds opnieuw verrassen. ‘Waar kom ik in terecht’ dacht ik. Ik heb  geëxperimenteerd met  de dynamiek van de penseelbeweging, het materiaal en de dragers. Het belangrijkste hierbij was kleurbeleving. Daar kom je in als je het voor jezelf toelaat en durft te experimenteren.”

Intuïtief kleurgebruik

"Ik heb een goed half jaar in Portugal gewoond en gewerkt van het voorjaar tot voorbij de zomer. Daar ontdekte ik dat ik vooral met kleur bezig was. In de lente is daar alles heel groen en heel kleurrijk. In de zomer wordt het bloedheet. Het landschap verdort en de kleuren worden warm oker/ gebrande sienna. Toen ik in september weer terug was in mijn atelier legde ik mijn tekeningen uit. Ik zag daar de hele cyclus: de lente, de overgang naar de zomer, abstract geschilderd in kleuremoties. Ik was me daar niet bewust van.”

“Dat was een flinke stap, dat ik in kleur ging zitten en koos voor de kleur. Vervolgens kreeg ik een periode dat het materiaal heel belangrijk werd. Het ging over verf, soorten verf, gelaagdheid van verf. Ik begon met felle kleuren, maar door laag over laag te werken kwam ik in stillere emoties en de doeken werden rustiger. Maar onder het wit zaten die heftige kleuren.”

Op dit moment is ‘het gesprek met de verf’ heel belangrijk. “Ik werk met acryl en olieverf. Die laatste twee ‘werken’ met elkaar. De ondergrond is belangrijk. Doek werkt weer anders dan papier. Het afgelopen half jaar heb ik op aluminium platen gewerkt. Daar blijk ik minder mee te kunnen spelen. De glimmende ondergrond werkt zo mee, dat het opbrengen van acrylverf  heel bewust gedaan moet worden en er veel gekeken en gevoeld moet worden. Het is een boeiende ontwikkeling, en ook hier heeft het eindresultaat mij enorm verbaasd”.  

Onderzoeken, samenwerken en beleven

Al werkende heeft ze de neiging er helemaal in te verdwijnen. Een manier om daaruit te komen, was lesgeven of eigenlijk het overbrengen van de passie. “Op gegeven moment ben je verleerd om goedemorgen te zeggen door het jarenlang alleen te zijn met het werk in het atelier. Het leuke van lesgeven is dat ik kan vertellen over kleur en dat ik mensen kan inspireren. In mijn lessen is het proces belangrijker dan het eindresultaat. Met een groep vrouwelijke kunstenaars heb ik ‘de Kopgroep’ opgericht. Ik vind het is belangrijk mensen te kennen met gelijke interesse. Ik was medeoprichter van de Pow Wow in de HKK, de Haagse Kunstkring. Hier kwamen maandelijks kunstenaars bijeen om over kunst te discussiëren.  Ook met Clemens Zalm, mijn partner, heb ik projecten gedaan. In Spijkenisse, Turkije, Bulgarije. Het ging  om het proces en de beleving van het werk dat we ter plaatse maakten. In Bulgarije had ik een verblijf aan de Donau. Mijn concept was om elke dag de Donau te schilderen. Soms kwam er ’s avonds een hagelbui, overdag was er verblindend zonlicht. Het licht van de Donau was vol emoties.”   

Haar werk verkocht ze in kleine kring in binnen en buitenland en zij won verschillende prijzen, onder andere de Internationale Prijs Schilderkunst van Aarschot in België. 

Experimenten in kleurgebruik

We lopen naar haar schilderijen. Sommige zijn nog in bewerking. Ze brengt de verf op (geel/zwart) en beweegt dan met een grote kwast van links naar rechts. De verf loopt alle kanten uit. “Ik laat de beweging gaan en ik kijk en voel en beleef.” Het resultaat is soms landschappelijk, met driekwart ‘lucht’ en een kwart ‘aarde’. Om de hoek, in de grote ruimte hangt een flinke serie kleine schilderijtjes onder en naast elkaar, in verschillende kleuren. “Dat zijn kleine experimenten in kleurgebruik. Laag over laag. Ontmoetingen van kleur op kleur.”

“Bij het werken op aluminium werkt de gelaagdheid niet zoals ik gewend ben met schildersdoek. De ondergrond is aanwezig doordat het glimt. Daardoor ontstaat er een andere gelaagdheid, de spiegeling van buitenaf die reflecteert op de ondergrond, een bijzondere ontdekking.”

Tot slot, gevraagd naar haar filosofie, zegt ze: “Kunst gaat over intuïtie, gevoel en ervaring. Vooral ervaring vind ik belangrijk. Ervaring van jezelf als kunstenaar. Dat je erin zit, dag in, dag uit. Elke keer weer opnieuw in de kleur duiken. Het is een boeiende, spannende en ontroerende ontdekkingsreis, het resultaat verrast mij elke keer weer.”

http://rinekekop.nl/12-12/
http://rinekekop.nl/

https://bit.ly/2scRHDY 

 

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 1