De wereld van de Rotterdamse kunstenaar, 48 - Sylvie Overheul
Sylvie Overheul was een van de deelnemers van de Nederlands-Chinese kunst uitwisselingsexpositie in het Chinese Culturele Centrum, juni/juli 2020 in Den Haag. Aan de muur hingen er enige surrealistisch aandoende portretwerken.
Zo zag ik een jongedame in een groene lange jurk en voor haar een kikker, titel ‘Dutch Nightingale’. Zou zij de kikker wakker gaan kussen zodat er een prins verscheen? Een portret van een jongeman, baardje, snorretje met een grote papieren strik en een papieren bloem in zijn hand, ‘The Paper Garden'. Een jongedame in het groen op haar rug in het water, balancerend op haar kin een appel en daarbovenop een oranje vis ‘Ophelia’. Een jongeman, zittend op een stoel voor een groot natuurschilderij met in zijn armen een watermeloen, op een sokkel iets erachter een zestal watermeloenen waarvan de bovenste zweeft, ‘The Musealist’.
Verrassende elementen
Als ik een tijdje later bij Sylvie Overheul in haar atelier – een voormalige school in de wijk Feyenoord – op bezoek ben zie ik de werken terug. Ze wijst me op een detail in het laatste schilderij, ‘The Musealist’, dat ik eerder niet zag: niet alleen zweeft er een meloen, ook de jongeman zweeft, al lijkt hij stevig op de stoel te zitten.
Dit onverwachte, verrassende element duikt vaker op in Sylvie’s werk. Over het algemeen maakt ze portretten, met echte modellen, maar in heel veel gevallen is er iets vreemds in verwerkt, wat het tot een magisch-realistisch / surrealistisch werk maakt. Margritte is een van haar grote voorbeelden. Terwijl ik mijn koffie uit een Picasso-mok drink, doet zij dat uit een Margritte-mok.
Humor
Sylvie Overheul: “Ik maak mijn portretten graag met een vleugje humor. Het is op het randje. ‘Kan ’t nu wel of niet?’ Naast de esthetiek is er iets extra’s: humor.” Daar wordt ze gelukkig van als ze aan het werk is. Ze maakt dan meer dan louter een portret. “Je gaat zelf op reis in het verhaal. En de toeschouwer kan dat ook doen. Die maakt zijn eigen verhaal, wellicht interessanter dan het mijne. Dat vind ik geweldig.”
Op een ezel staat een schilderij dat bijna gereed is: een jongeman in harnas met een vergiet op zijn hoofd met in zijn rechterhand de teugels van een bijzonder mooi wit paard. Paard en man kijken de toeschouwer vanuit hun ooghoeken aan. Sylvie is nog niet helemaal tevreden met het hoofd van het paard. Daar wordt nog aan gewerkt. Het is een prachtig schilderij, dat geïnspireerd blijkt te zijn op een werk van Leonardo da Vinci.
The Visionair
Aan de buitenkant van haar atelier hing een poster van twee jongemannen met bretels, waarvan er een twee tomaten in de oogkassen van de ander heeft geplaatst. Het is als billboard op diverse plekken in de stad Rotterdam te zien, een initiatief van de CBK Rotterdam. ‘The Visonair’ heet het werk. Sylvie: “Het idee was een grote piramide met tomaten te maken. Daar had ik zelfs een trap voor nodig. Een van mijn modellen zou er ook een rol in spelen. Er was een tweede model, dat was een vriend van mijn ‘vaste’ model. Tijdens een pauze plaatste hij spelenderwijs twee tomaten voor de ogen van zijn vriend. In een split second zag ik iets nieuws. ‘Dit moet je vasthouden!’ riep ik. Zo verdween het oorspronkelijke idee en kwam er iets verrassends in de plaats en zo was ‘The Visionair’ geboren.”
Sleutelwerk
Heeft ze een sleutelwerk, een werk dat haar op een nieuw spoor zette? Dat heeft ze inderdaad. Het dateert uit 2013 en het heet ‘The Gourmet’. Een jongeman met bretels en een hoge hoed eet uit een blikje. Het blijkt het begin te zijn van haar absurdistische werken. “2011 was een slecht jaar voor mij, in alle opzichten. Je ziet vaak dat iemand na zo’n periode het roer omgooit. Dat was bij mij ook het geval. Ik wilde het model een handeling laten doen die onlogisch is. Dit is het eerste werk met een tegenstrijdigheid. Mensen met een hoge hoed hoeven niet uit een blikje te eten. Ik legde een intiem moment vast. Daar ben ik verder op doorgegaan. Het positief absurdistisch denken is een verrijking van mijn leven. Daar word ik gelukkig van. Daarna kwamen de stapelingen, zie de schilderijen met de watermeloenen en ander voedsel. Met ‘The Gourmet’ ging een kluis open. En gelukkig staat die kluis nog steeds open.”
Kunstenaar van het Jaar
Sylvie maakt ook ander werk, onder andere de ArtMini’s. Aan de wand zie ik een rijtje naast elkaar. Ze maakt ze tussen het grotere werk door en doet er veel sneller over dan een schilderij, om de spontaniteit erin te houden. Vaak staan er dieren op. Ze blijken aardig te verkopen.
Drie keer op een rij is Sylvie genomineerd voor de ‘Kunstenaar van het Jaar verkiezing’ en staat ze met een 16e plaats in de top 100 van hedendaagse kunstenaars. Met het schilderij van de jongeman met papieren strik stond ze in 2019 in de finale van de Nederlandse Portretprijs.
Absurdisme
Tot slot, haar filosofie: Sylvie: “Ik wil graag uitdragen wat een verrijking het kan zijn als je het absurdisme in je leven toelaat.” Ze wijst naar de suikerpot op tafel. “Dat die suikerpot ook een persoon kan voorstellen. Dat zet je erg open. Daardoor maak ik mijn schilderijen ook met plezier. Ik merk dat dit ook overkomt bij de toeschouwers. Mensen krijgen een glimlach en dat is precies de bedoeling.”
Afbeeldingen
1) Sylvie Overheul aan het werk, 2) The Gourmet, acryl op linnen, 60x40 cm, 3) Wanted,Acryl/olie op linnen, 80x60 cm, 4) Ophelia, Acryl op linnen, 40x60 cm, 5) Dutch Nightingale, Acryl op paneel, 60x40 cm, 6) Appeltje-Eitje, Acryl/olie op linnen, 100x50 cm, 7) The Visionair, Acryl op linnen,60x50 cm, 8) Mathilde Willink in Ruurlo, Acryl op linnen, 50x50 cm, 9) The PaperGarden, Acryl op paneel, 40x30 cm, 10) The Reward, Acryl op linnen, 50x40 cm, 11) Mimicry Picasso, Acryl op linnen,50x40 cm, 12) The Musealist, Acryl op linnen, 70x50 cm, 13) ArtMini, Catch of the day, Mixedmedia op papier, 15x10 cm, 14) ArtMini, Dophert, Mixedmedia op papier, 15x10 cm.
https://www.sylvieoverheul.nl/
https://www.kunstenaarvanhetjaar.nl/
https://www.instagram.com/p/BjZagTZl6GE/
https://www.facebook.com/sylvie.overheul
