Internationaal doorgebroken, 9 - Els Botman

Els Botman is een Nederlandse fotograaf. In Bolivia, waar ze niet zo lang geleden een aantal jaar woonde, ontdekte ze het Boliviaanse licht, een licht met hoog contrast. In de fototechniek wordt het High Key genoemd. Het is een palet van wit en zwart, met weinig grijs.

Els Botman: ‘Heel poëtisch, je gaat terug naar de essentie. Dat palet ben ik gaan plaatsen in eigen gemaakte achtergronden. Dan kom je uit bij de fresco-techniek. Dat licht heeft me gebracht naar mijn SUN-project.’ Ze is er nu een jaar mee bezig. 300 foto’s in allerlei kleuren heeft ze gemaakt van de zon, waarbij de zon lijkt te trillen. 

Energie

‘Ik ben ermee begonnen in Slovenië. De zon is verbonden met het hart. Dat is de essentie. Bij de projectie van de beelden hoor je ook een geluidsassemblage van de menselijke ademhaling.’ De foto’s hebben een beetje de werking van een Rothko schilderij, zo eenvoudig en toch zo krachtig.

Aan de basis van het werk van Els Botman ligt de overtuiging dat alles energie is en dat die energie voortdurend in beweging is. Botman: ‘Dan is de wereld die we waarnemen veel minder vastomlijnd. Als iets trilling is, opent de wereld zich. Je begint te zien dat alles op een andere manier met elkaar verbonden is.

Als we dit idee volgen komen we uit bij een soort oereenheid, een harmonieus gegeven. Precies zoals Mondriaan dat zocht en nastreefde in zijn oeuvre. Ik wil mensen vooral in contact brengen met de energie, de essentie die uitgaat van het leven in al zijn verschijningsvormen.’

Bomen

Botman gelooft dat als we die trillingen eenmaal gaan waarnemen, we veel beter de essentie van dingen gaan zien of ervaren. ‘Essentie is voor mij een sleutel op weg naar verbinding, naar harmonie. True love is a way of understanding.  We zijn geneigd naar de uiterlijke verschijningsvorm te kijken. Ik ben op zoek naar de immateriële vorm.’

Dat liet ze al zien in haar foto’s van bomen. Ook de bomen leken te bewegen, te trillen. Er is zelfs een foto van een boom die opvallend veel overeenkomsten met een Mondriaan schilderij heeft.  Botman: ‘Zo kun je pas werkelijk voelen wat ’n boom is. Je ziet veel dat kunstenaars, onder wie Mondriaan, maar ook Rothko,  terecht komen in hele abstracte taal. Ik ben niet op zoek naar schoonheid, niet gedreven door esthetiek, alhoewel schoonheid wel het resultaat van mijn onderzoek kan zijn. Essentie draagt per definitie een bepaalde mate van schoonheid met zich mee.’

Meer perspectieven

Botman heeft een haat / liefde verhouding met de fotografie. Haar sleutelwerk maakte ze al vroeg, toen ze op de Foto Academie in Amsterdam zat. ‘Ik wilde een manier vinden om mijn ervaring van bomen te verbeelden. Ik ben ontzettend gaan experimenteren. Ik probeerde een begrensd, bevroren beeld open te breken.

David Hockney heeft een heel mooi boek samengesteld waar hij onderzoek doet naar het medium fotografie en laat zien dat foto’s eigenlijk een soort dode weergave zijn van de werkelijkheid. Ik wist toen al dat schilderkunst een veel levendigere weergave is van wat  we ervaren.

Een camera kent maar één perspectief. Het menselijk oog bekijkt alles voortdurend vanuit een ander perspectief. Je ziet voortdurend verschillende perspectieven tegelijkertijd. Hockney heeft er mooie fotocollages van gemaakt. Picasso had dat ook begrepen, het Kubisme doet eigenlijk hetzelfde. Het is een vorm van waarnemen die verder gaat dan ‘kijken’ – het is ‘ZIEN’

Op dit moment werkt Els Botman minder met beweging, maar ze zal nooit meer een scherp beeld maken. Alles is immers trilling. Maar de trilling heeft zich verstild. Botman: ‘Je moet er gevoel voor krijgen als je deze foto’s maakt. De camera trilt dan zelf ook. Het wordt ook wel schilderen met de camera genoemd. ‘ In haar huidige projecten maakt Els Botman steeds meer gebruik van gemengde technieken en installaties.

Cultuurshock

In 2003 begon Botman als kunstenaar te werken. Vrij snel had ze al een aantal exposities. In Theater De Vest in Alkmaar, in de Melkweg Galerie en vervolgens galeries in Parijs en Denemarken. ‘Mijn werk sloeg aan, er was ook meteen verkoop.’

In 2006 vertrok ze voor drie jaar naar Bolivia, waar ze haar man vergezelde die daar als diplomaat aan de slag ging. ‘Dat was zo’n andere cultuur, echt een cultuurshock.’ Het thema bomen liet ze los. Maar ze ging wel verder met haar onderzoek naar een andere beeldtaal, naar de trilling, de essentie van dingen.

Vogels

‘Ik ontwikkelde een taal die dichter bij de verstilling kwam. ‘Ik ging bergen fotograferen, kale bergen. De bergen leken bijna licht, ik legde ze heel transparant vast.’  Ze maakte ook een groot vierluik van verschillende elementen in de stad La Paz met de titel Heterotopia dat werd geëxposeerd op de Biennale van Bolivia. ‘Vogels staan erop, mensen, auto,s allerlei kleine, vaak ‘onbenullige’ dingetjes.’

Een verder onderzoek bracht haar ertoe om foto’s van vogels te maken, duiven met name. ‘Vogels zijn voor mij degenen die door de aardse dimensies heengaan. Op mijn foto’s zijn het engelen geworden. In mijn fotoserie zie je alleen vleugels. Ik maakte ze op een plein in La Paz, waar dat bijzondere licht aanwezig was. Ik fotografeerde met hoog contrast, de ondergrond was helemaal wit, zo kon ik die vogels prachtig vastleggen.’

EuropArtVison

De foto’s van het SUN-project gaan binnenkort naar Straatsburg waar ze getoond worden op het Kunstenfestival  EuropArtVision. In coproductie met interior designer Eva Botman werd een black box en een kleinere white box  ontworpen waarin een video geluidsinstallatie wordt getoond.  Botman is in gesprek met allerlei instanties, bedrijven en ziekenhuizen, maar ook de High Tech Campus, om het SUN-project te tonen.

‘Ziekenhuizen geven lichttherapie. Dat heeft een hele positieve uitwerking op mensen. Philips is er veel mee bezig. Wat ik doe met mijn SUN-project  is het kunstaspect ervan.’ Afgelopen 26 oktober 2014 vond, in Nuenen, de voortvertoning van het Sun Project ‘Relocation’ plaats. Het was een groot succes. Er werden diepgaande gesprekken gevoerd en veel mensen gaven aan tot rust te komen, een warmte te voelen bij het aanschouwen van de video en de losse zonnebeelden. ‘Ik ben benieuwd hoe de bezoekers in Straatsburg het zullen ontvangen’.

http://bit.ly/2ECddc8                http://bit.ly/2GHCIcO 

Circa:
Nee

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0