Bloedbad van Naarden
Het vestingstadje Naarden had weerstand moeten bieden aan de Spaanse troepen. Helaas waren de verdedigingswerken niet meer wat ze geweest waren. Met alle vreselijke gevolgen van dien.
Tijdens de Tachtigjarige Oorlog (of de Opstand) tegen Spanke stond Naarden aanvankelijk aan de kant van de Spanjaarden. In augustus 1572 kwam de stad echter in handen van de geuzen, waarbij een deel van de bevolking enthousiast meewerkte. Zo werd Naarden een van de opstandige steden, die zich wilden bevrijden van het Spaanse juk. De Spanjaarden konden dit zich natuurlijk niet laten gebeuren en in november arriveerden legers aan de poorten van de stad. Naarden was echter niet van zins zich over te geven en de bevelhebbers van de Spaanse legers zagen zich genoodzaakt de stad te belegeren.
Vals voorwendsel
De winter van 1572-1573 was koud. De Naardense grachten vroren dicht, wat de belegeraars de kans gaf om de stad gevaarlijk dicht te naderen. Het stadsbestuur wist dat de stadsmuur in zeer slechte staat verkeerde. Er zat voor hen niets anders op om zich over te geven, in de hoop de inwoners van Naarden te behoeden voor een directe aanval van de Spaanse troepen. Op voorwaarde dat de burgers gespaard zouden worden, gaf Naarden zich over.
De Spanjaarden trokken vervolgens de stad binnen. Om hun macht te etaleren, maakten ze bekend dat alle mensen uit Naarden zich bij het stadhuis moesten melden om trouw te zweren aan de Spaanse koning. De meeste burgers begaven zich spoedig naar het stadhuis. Toen het grootste deel van de bevolking zich daar verzameld had, kwamen de Spaanse militairen plots in actie: zij openden de aanval. Honderden burgers stierven in dit gevecht. De Spanjaarden trokken vervolgens verder de stad in, waar zij huizen plunderden en in brand staken. Naar verluidt overleefden slechts zestig burgers dit bloedbad.
Volgens Don Bernardino de Mendoza, een Spaanse geschiedschrijver uit de zestiende eeuw, had Naarden het bloedbad verdiend. De burgers van Naarden zouden tijdens de onderhandelingen het vuur geopend hebben en daarmee het onheil over zichzelf afgeroepen hebben. Volgens Mendoza stonden de Spanjaarden volledig in hun recht.
