Berkenrode: hoofdhuis

Horizontal tabs

Beschrijving

Huis Berkenrode 

Bij de historische buitenplaats Berkenrode, ook wel heerlijkheid Berkenrode, hoort het huis Berkenrode. In oorsprong was heerlijkheid Berkenrode een vrij aanzienlijke 17de-eeuwse hofstede, die sinds 1728 Westerduin werd genoemd. In dat jaar werden door de eigenaar Mr. Cornelis Hop belangrijke verbouwingen aan het huis uitgevoerd. In 1762 werd het huis door Hops' erfgenamen verkocht aan de ambachtsheer Mattheus Lestevenon, waardoor het aan het grondgebied van Berkenrode werd toegevoegd. 

Het landhuis van Berkenrode is van oorsprong 18e-eeuws en kreeg rond 1800 het uiterlijk zoals het pand er anno nu uit ziet (aan de Herenweg 133, te Heemstede). Het landhuis heeft een U-vorm en was oorspronkelijk het huis van de buitenplaats Westerduin. Haarlemmer Jan Pieter van Wickevoort Crommelin kocht in 1797 Westerduin, Berkenrode en de overplaats. Jan Pieter van Wickevoort Crommelin liet het huis Westerduin verbouwen en het van oorsprong middeleeuwse huis Berkenrode slopen. Hiervoor kwam nieuwbouw in de plaats. De familie vestigt zich in het wit gepleisterde landhuis aan de Herenweg. Echter zijn enkele delen van het pand nog van het voormalige Westerduin. Het oude Westerduin stond op dezelfde plek, maar was iets kleiner.

De parkaanleg van landgoed Berkenrode

De parkaanleg in vroege landschapsstijl kwam na 1797 tot stand. Het landhuis staat op het landgoed Berkenrode, ook wel ‘Heerlijkheid Berkenrode‘ genoemd. De historische buitenplaats Berkenrode bestaat uit meerdere rijksmonumenten. Zo liet de familie van Wickevoort Crommelin in 1802 een gepleisterde achtzijdige tuinkoepel plaatsen, deze is verplaatst in 1928 (Herenweg 127, te Heemstede). Naast de tuinkoepel staat een toegangspoort met door vazen bekroonde, gemetzelde pijlers. Deze toegangspoort vormt een prachtige entree van het landgoed Berkenrode.

Andere belangrijke elementen in de nieuwe tuin- en parkaanleg is het badhuis. Het badhuis is bekend als gecementeerd gebouwtje, dat wordt bekroond met 18e-eeuwse borstbeelden van allegorische vrouwenfiguren. Het landgoed bevat verschillende 18e-eeuwse tuinbeelden. De 18e-eeuwse gemetselde boogbrug met siervazen leidt naar het park waar het oude huis Berkenrode stond. De 18de-eeuwse en later wit gepleisterde dienstgebouwen Herenweg 119-121 (voorm. stallen) en 123-125 behoorden oorspronkelijk ook tot het oude Berkenrode. Tot slot liet eigenaar A.H. van Wickevoort Crommelin een grafteken op landgoed Berkenrode plaatsen. Dit grafteken dateert uit 1858 voor het succesvolle paard Coco die talrijke overwinningen behaalde op de renbanen van Zandvoort en elders. Met gedicht van eigenaar A.H. van Wickevoort Crommelin. Op de achterzijde wijdde ook de treurende stalknecht enige roerende woorden aan zijn overleden lievelingspaard.

Beschrijving landhuis Berkenrode

Ten gevolge van de verbouwing is de huidige U-vormige plattegrond ontstaan met een lange gevel aan de zijde van de Herenweg en twee korte dwarsvleugels aan de westzijde. De ruimte tussen de vleugels is opgevuld met een bouwdeel van één bouwlaag met plat dak. Het gepleisterde gebouw is twee bouwlagen hoog met onder het rechter deel een kleine met een enkelvoudige balklaag gedekte kelder. Boven de kroonlijst een omgaand, pannen gedekt schilddak met vier hoekschoorstenen en een vijfde in het midden van het dak. Naast de rechter schoorsteen staat een luidklokje (zie foto). Op alle dakvlakken is een dakkapel aangebracht met een tympaan en zijwangen, aan de westzijde zijn ze eenvoudiger van uitvoering.

De toegang tot het huis bevindt zich thans aan de westzijde in de éénlaagse aanbouw tussen de vleugels. De zijvleugels beslaan ieder twee traveeën, waarin vensters met roedeverdeelde zesruits ramen. De oostgevel is zeven traveeën breed. De middenpartij is geaccentueerd door op de begane grond i.p.v. vensters glasdeuren te plaatsen en deze, evenals de vensters op de verdieping uit te voeren met een kroonlijst met hoofdgestel. De ramen aan deze zijde zijn vernieuwd. De vier traveeën brede zuidgevel heeft nog wel de oude ramen behouden.

Tegen de noordgevel is in de laatste decennia van de 20ste eeuw een aanbouw gebouwd. Hierachter staat nog een bescheiden koetshuis van omstreeks 1900. Dit is eveneens vergroot met een vleugel en ingericht als kantoor. 

De indeling van huis Berkenrode

De begane grond in het monumentale landhuis Berkenrode is voor verhuur beschikbaar. Het landhuis is recentelijk in- en uitwendig geheel gerenoveerd/gemoderniseerd. De begane grond  heeft een oppervlakte van 409 m2. 

De indeling van het landhuis is als volgt: men komt binnen bij de hoofdentree. De hoofdentree biedt toegang naar de grote centrale hal/gang met de verschillende kantoorruimten. Drie van de kantoorruimten zijn monumentaal vanwege de authentieke plafonds, schouw en schoorstenen.
In het midden is een grote monumentale vergader/werkplek/lunchruimte met deuren naar de tuin. Dit grote vertrek aan de voorzijde heeft een afwerking in empirestijl, voornamelijk te zien aan de schouw en het plafon. De schouw is van marmer en heeft een houten voorgevel, voorzien van snijwerk (dateert uit de 19e eeuw). Boven de schouw hangt een spiegel en een van latere datum daterend schilderstuk dat een landschap voorstelt.

De begane grond beschikt verder over modern sanitair en een ruime luxe keuken met koelkasten en een vaatwasser. De keuken is voorzien van grote ramen met uitkijk op de Willem Klooslaan en de Herenweg. Tevens is er een kleine berging/archief aanwezig. De ruimtes hebben alle enorm veel licht vanwege de vele grote ramen, zie de meest recente afbeeldingen van het landhuis.

Rijksmonument huis Berkenrode

Het hoofdhuis is van algemeen belang vanwege: - het beeldbepalende belang vanwege de ligging aan de Herenweg, mede in relatie tot (ensemblewaarde) de ingangspartij, koepel en de belendende bebouwing; - de architectuurhistorische waarde als voorbeeld van een statig huis in neoklassieke stijl van omstreeks 1800, met inwendig oudere bouwdelen en interieuronderdelen.

Adres

Herenweg 133
2105MG Heemstede

Facilities

  •  

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 1