Tegenwoordig is een meter overal ter wereld even lang, en een kilo overal even zwaar, maar voor de invoering van het metriek decimaal stelsel had iedere stad en streek zijn eigen maten. Vaak leken deze op elkaar, maar ze waren zelden exact hetzelfde. Zo woog een pond in Amsterdam of Utrecht bijna 500 gram, maar in Gorinchem ruim 40 gram minder. Het was voor handelaren en ambachtslieden daarom belangrijk om producten en goederen te kunnen wegen volgens de lokale maten.
In Nederland werden hiervoor vaak speciale gebouwen gebruikt: de waag. De diensten van de waag waren niet gratis. Het bedrag dat moest worden betaald, wordt waaggeld genoemd. Een waaggebouw kreeg vaak een bijnaam die verwees naar de belangrijkste goederen die er werden gewogen, zoals de kaaswaag in Gouda, de heksenwaag in Oudewater en de boterwaag in Nijmegen.
Hennep wegen
De enige overgebleven waag in de Krimpenerwaard staat in Schoonhoven. Dit gebouw werd in 1617 gebouwd en kreeg in 1758 zijn huidige vorm. Het is echter niet de eerste waag die Schoonhoven heeft gehad: al in 1356 had Schoonhoven een waag die werd gebruikt voor het wegen van vlas en hennep. Deze waag is tijdens een stadsbrand in 1518 verwoest. Het verbouwen van vlas en hennep vormde in de omgeving van Schoonhoven een belangrijk deel van de economie. De vlasplant kan worden gebruikt om linnen te maken, en de hennepplant werd veel gebruikt in touwen voor de scheepvaart of landbouw. Vanwege de drukke binnenvaartroute door Holland over de IJssel was er in Gouda veel vraag naar hennep. Boten die bij de sluizen van Gouda moesten wachten, maakten gebruik van de tijd door hun touwen te vervangen en ander onderhoud te plegen. Vissers en andere vormen van scheepvaart in de dorpen langs de IJssel en Lek hadden ook behoefte aan touw, netten en ander gereedschap. Op de hennepplantages deed men daar hun voordeel mee.
