Tentoonstelling 'Van hun voetstuk - Romeinse beelden opnieuw ontdekt'

Van 21 maart t/m 21 juni 2015 presenteert Museum Het Valkhof de tentoonstelling ‘Van hun voetstuk – Romeinse beelden opnieuw ontdekt’. In deze expositie staan honderden restanten van levensgrote bronzen beelden centraal, gevonden langs de noordgrens van het Romeinse Rijk. De tentoonstelling vloeit voort uit een grootschalig internationaal onderzoek. ‘Van hun voetstuk’ laat onder andere de verborgen en imposante pracht van de bronzen beelden zien en de destructie die later volgde. Daarnaast biedt de expositie een kijkje in het complexe productieproces en in het onderzoek naar de beelden. Eén van de topstukken in de tentoonstelling is een bijna twee meter hoog beeld van keizerin Agrippina dat in Herculaneum is gevonden. Het is vrijwel intact overgeleverd en is daarmee één van de weinige complete grote Romeinse bronzen beelden in de wereld.

Groot internationaal onderzoek met verrassende resultaten
Aanleiding voor deze tentoonstelling is een grootschalig internationaal onderzoeksproject waaraan Museum Het Valkhof deelnam samen met ongeveer negentig andere partners. Met geavanceerde technieken werden meer dan 5.500 bronzen fragmenten onderzocht door een team van specialisten. De uitkomsten waren verrassend: de provincies in het noordelijk deel van het Romeinse Rijk bleken vol gestaan te hebben met honderden grote, schitterend uitgevoerde standbeelden van kostbaar brons, soms zelfs nog met restanten van vergulding. Hoewel er meestal slechts fragmenten van over zijn, geven deze beelden een fascinerende inkijk in een verloren wereld. Om deze imposante rijkdom aan een groot publiek te tonen maakte Museum Het Valkhof in samenwerking met het LVR-LandesMuseum in Bonn en het Limesmuseum in Aalen de tentoonstelling ‘Van hun voetstuk’.

Diverse thema’s
De bijzonder vormgegeven tentoonstelling bevat een aantal verhaallijnen. Er wordt uitgebreid aandacht besteed aan het antieke productieproces en de technieken die Romeinse handwerkslieden hanteerden. Met replica’s en begrijpelijke uitleg toont de tentoonstelling bovendien hoe onderzoek is gedaan naar de beeldresten. In een lab kan de bezoeker ook zelf aan de slag gaan met onderzoek. Daarnaast laat ‘Van hun voetstuk’ de beelden in hun alledaagse context van toen (marktplein, legerkamp, tempel, elitewoning) zien. Door middel van reconstructies en sprekende voorbeelden maakt de bezoeker kennis met enkele veelvoorkomende beeldtypes, van elegante godinnen tot indrukwekkende generaals.

Topstukken
Absoluut topstuk van de tentoonstelling is een bijna twee meter hoog beeld van keizerin Agrippina. Het is één van de weinige complete grote Romeinse bronzen beelden in de wereld en het is uniek dat dit beeld nu in Nederland te zien is. Een ander bijzonder object is de kop van de zogenaamde godin ‘Rosmerta’: een vrouwenhoofd gevonden in een waterput bij een Mercuriusheiligdom vlakbij Mainz. De breuklijnen bij de hals wijzen erop dat deze levensgrote kop van een beeld afgeslagen werd.  Een paardenkop uit Augsburg vestigt de aandacht op de vele standbeelden van ruiters en wagenspannen die de steden langs de grens gesierd moeten hebben. Van het ooit complete beeld is slechts een deel van de kop van het dier bewaard gebleven, gevonden aan de oever van een rivier.

Publicatie
Bij de expositie verschijnt een publicatie die uitgebreid aandacht besteedt aan de tentoongestelde objecten, de vervaardiging van de beelden en het moderne onderzoek daarnaar.

De tentoonstelling ‘Van hun voetstuk – Romeinse beelden opnieuw ontdekt’ wordt mede mogelijk gemaakt door een bijdrage van het VSBfonds en het Mondriaan Fonds.