Op stap met Napoleon: 100 dagen angst in 'de coulissen van Parijs' (deel 11)

Gent aan de rand van de storm.

Het is precies 200 jaar geleden dat Napoleon Bonaparte in Waterloo werd verslagen. In deze blogreeks gaat Joeri Mertens met de Gazette van Gend en de Memoires van de Chateaubriand in de hand op zoek naar de Vlaamse sporen in dit verhaal. Vandaag bekijken we samen met Wellington de fortificaties van Gent.

De Chateaubriand schrijft over de Gentse stadswallen: Nous savions que les troupes de Bonaparte s'approchaient ; nous n'avions pour nous couvrir que nos deux petites compagnies sous les ordres du duc de Berry, prince dont le sang ne pouvait nous servir, car il était déjà demandé ailleurs. Mille chevaux détachés de l'armée française, nous auraient enlevés en quelques heures. Les fortifications de Gand étaient démolies ; l'enceinte qui reste eût été d'autant plus facilement forcée que la population belge ne nous était pas favorable.

Niemand wist waar en hoe de op verovering beluste Napoleon zou gestopt worden. Het kleine Gent maakte zich dan ook op om de troepenmacht van Napoleon te weerstaan als hij de stad zou belegeren. Van de versterkingswerken bleef weinig bewaard nadat keizer Jozef II de afbraak van de stadsmuren bevolen had. De Peperbus en het Rabot zijn nu nog de opvallendste restanten van de Gentse stadsmuren.

De Gazette van Gend meldde dat de Hertog van Wellington op 27 april de versterkingswerken inspecteerde. Op 11 mei werd begonnen met de versterking van de stad: Men is bezig met de grove artillerie te plaetsen op de schutteryen van onzen nieuwe versterkings-werken in het kasteel en op de stadswallen … . Jammer genoeg geeft de Gazette niet meer informatie over wat die nieuwe versterkingswerken precies zijn. Gent telt op dat moment slechts één kasteel dat in aanmerking kan komen voor zo’n versterking: het Spanjaardkasteel dat in 1540 werd opgetrokken in opdracht van Keizer Karel V. Op 17 mei zijn de verdedigingswerken afgewerkt en is Gent klaar om Napoleon militair te trotseren want ‘met grof geschut beplant'.

Ondanks de versterkingswerken hebben het Franse Hof en graaf de Chateaubriand geen vertrouwen in de goede afloop van de situatie: La scène dont j'avais été témoin aux Tuileries se renouvela : on préparait secrètement les voitures de Sa Majesté ; les chevaux étaient commandés. Nous, fidèles ministres, nous aurions pataugé derrière ; à la grâce de Dieu.

Bronnen

Stad Gent, De Zwarte Doos, Stadsarchief, Gazette van Gend, en annoncen ofte waerschouwinges-blad, met autorisatie van zyne majesteyt den koning van de Nederlanden, 1815.

DE CHATEAUBRIAND, Mémoires d’Outretombe.

Stad Gent, De Zwarte Doos, Stadsarchief,Prent Bijloke stadswallen, 1820-23, inventarisnr. SAG_IC_AG_W_119.

Tags

Reageren