#kerkverhalen: Excursie Cuypersgenootschap naar Rotterdam

“Verwar een straat in de lucht niet met een galerij van een flat.”  “Het geboortehuis van Piet Hein is natuurlijk nep. Maar die gevelsteen met zijn naam is best aardig gevonden.” “De Kathedraal van Rotterdam? Ik zie daar heel veel van de Nieuwe Bavo in Haarlem.”

Zomaar drie citaten uit de diverse rondleidingen tijdens de excursie van het Cuypersgenootschap, op zaterdag 28 oktober in Rotterdam. Een boeiende dag.

Remonstrantse Kerk

Zat er veel Cuypers in deze  rondleiding? Ja en nee. Architectuur was er te over, maar deze keer niet van Cuypers zelf. Het genootschap wil zich duidelijk breder profileren en adviseert bijvoorbeeld breed over kwestie van erfgoed en architectuur.   “Eigenlijk houd ik niet zo van Cuypers”, liet iemand zich tijdens de lunch tot algemene hilariteit ontvallen. Die brede oriëntatie was te zien aan een keur van monumenten, al of niet met oorlogsschade. Het trok een gemêleerd publiek van (kunst)historici, vormgevers, architecten en beeldende kunstenaars.  

Opvallend ongeschonden, net buiten de bekende ‘brandgrens’, was de Remonstrantse Kerk aan het Museumpark.  Die toonde fraaie laat 19e eeuwse architectuur met een soupçon van jugendstil en neo-romaans, een preekstoel met een daar bovenuit torenend  orgel, en als  onverwacht extraatje een consistoriekamer met portretten van bijvoorbeeld prominente 17e eeuwse remonstrantse dominees als Arminius en Uytenbogaert.  Hoeveel pijpen het orgel bevatte? De schattingen liepen uiteen. Het bleken er 1700 te zijn, maar een schatting van boven de 10.000 wekte geen verbazing. Orgels kunnen groot zijn.  

Justus van Effenblok

“Een dorp met verdiepingen” was te zien in het Justus van Effenblok in de stadswijk Spangen. Dit nu zeer gewilde complex van sociale woningbouw uit de jaren ’30 had bezuinigingsrondes, beknibbelde verbouwingen en platgooipogingen overleefd en was in 2016 bekroond gerestaureerd. Het oogt ondanks zijn schaal dorps en heeft voorzieningen als een ketelhuis dat van meet af aan warm water leverde, als badhuis fungeerde en zelfs ‘stadsverwarming’ verzorgde. “Die galerijen doen wel wat denken aan die in de Bijlmer”,  merkte iemand op. “Ze hebben heel veel invloed gehad”,  reageerde restauratie-architect Joris Molenaar, die samen met collega  Willem Jan Paijmans vertelde hoe ze het complex ook qua wooncomfort en energiegebruik naar deze tijd hadden gevoerd. “Maar ik spreek liever van een straat in de lucht.“  Waarom? Om de kleinschaligheid en leefbaarheid.

HH. Laurentius- en Elisabethkathedraal 

Een ‘state-of-the-art-rondleiding’ in de HH. Laurentius- en Elisabethkathedraal  volgde op een lunch in het voormalige Scheepvaart-en Transportcollege. Jojanneke Post, in 2016 winnaar van de Nationale SchildersVakprijs 2016  in de categorie decoratie- en restauratieschilderwerk door haar werk aan de Kathedrale Basiliek Sint Bavo in Haarlem, liet nu hier zien hoe ze bezig is met een vrije reconstructie van de schilderingen van Kees Dunselman. Dat ze hier werkt is een mooi voorbeeld van synchroniciteit, want, zo benadrukte kenner Bernadette van Hellenberg Hubar, er lopen duidelijke lijntjes tussen beide kerken. Dat weten we onder meer dankzij een ingezonden stuk van architect Piet Buskens in De Maasbode van 1909. Sterker nog, ze toonde aan de hand van voorbeelden ‘kathedrale aspiraties’ van de kerk, ver vóór 1954, toen het bisdom Rotterdam ontstond. Het E-boek over de kathedraal, waarin de schilderingen van Kees Dunselman centraal staan, is bijna klaar [1] .

Piet Heyn

Een wandeling door Delfshaven en een bezoek aan de Fabriek aan de Mathenesserdijk besloot de dag.  Lydia Lansink vertelde over de architectonische rijkdom van het gebied. Met smaak memoreerde ze het  ‘geboortehuis’ van zeeheld Piet Heyn aan de gelijknamige straat. “Een reconstructie”, vertelde ze, “het oorspronkelijke huis is gesloopt in 1820.  Wat er nu staat dateert uit 1871.  Die gevelsteen met zijn naam laat een vogel (een piet) op en hek (een hein) zien. Leuk gevonden.” 

 


[1] Bernadette van Hellenberg Hubar, m.m.v. Jojanneke Post (Davique Sierschilderwerken) en Marij Coenen. Tussen Gabriel en Michael. De schilderingen van Kees Dunselman in de Laurentius-Elisabethkathedraal te Rotterdam. Rotterdam: H.H. Laurentius-Elisabethparochie, 2017. ISBN 978-90-820976-2-7.  

Verkorte link van dit item: http://bit.ly/2zCg2rf

Jaar:
2017
Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0