De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 47 - Bastiaan Meijer
Als ik bij Bastiaan Meijer in zijn atelier De Stoker binnenloop is hij aan de grote tafel juist bezig met het maken van een insectenhuisje. Hij heeft er al heel veel gemaakt. Wat als grap begon in 2007, is nu een serieuze zaak geworden.
“Ik vind het heerlijk om te bouwen.” zegt Bastiaan. “Ik heb een opleiding tot architect gemist.” Het is voor hem ook een spel. “Ik maak altijd nieuwe dingen, en ook andere dingen dan insectenhuisjes.” Het is te zien op de planken aan de wand. “Ik vind het leuk mooie dingen te maken en daarnaast is het voor mij belangrijk dat het niet onbetaalbaar is.”
Over heel Nederland
Hij geeft ook cursussen aan geïnteresseerden om hun eigen huisje(s) te maken. De huisjes zijn van klei, die vervolgens gebakken worden in de oven. Het resultaat is een baksteenrood gebouwtje. Op dit moment heeft hij andere klei dan gebruikelijk. “De klei met zand erdoor is niet meer te krijgen. Ik heb nu klei met chamotte poeder.”
Op zijn site staat een kaart met ‘insectendorpen’, plaatsen in Nederland waar een of meer van zijn huisjes staan. Heel Nederland is ermee bezaaid. Ook bevinden ze zich in het buitenland, van Spanje tot Nigeria. “De meeste huisjes in het buitenland zijn er gekomen door mensen met een relatie tot Nederland.”
Vliegjes, torretjes, spinnetjes
Hoe begon het? “Voor de Geheime Tuinen Route 2008 (www.insectenhuisjes.nl/paginasdorpen/amsterdam-vanspeijktuin.html) hadden we met een aantal kunstenaars in Amsterdam afgesproken iets te gaan doen in de tuinen. Ik maakte destijds fonteinen van keramiek, maar dat ging niet lukken in die grote tuin. In die tijd werden er alternatieve vogelhuisjes gemaakt, die meer op kasteeltjes leken dan op traditionele vogelhuisjes. Ik dacht aan dit soort huisjes, maar dan voor insecten. Biologen vertelden me dat als er kleine gaatjes in een huisje zitten, een huisje aantrekkelijk wordt voor insecten. Dus ik maakte een huisje met kleine gaatjes. En inderdaad, binnen de kortste keren zaten er beestjes in: vliegjes, torretjes, spinnetjes."
Het was een fantasiehuisje. Bastiaan wilde zijn hele tuin vol huisjes krijgen en maakte een reeks van huisjes. Geen was identiek aan een vorige, er was ook een kerkje. Het werd een project met een rondleiding voor belangstellenden. ‘Kan ik ze kopen?’ werd gevraagd. Dat kon. En de vraag is gebleven.
Op gegeven moment ging Bastiaan bestaande architectuur namaken. Het begon met het Spoorhuisje in Amstelveen, aan de Karsenlaan. Een Beemsterboerderij, de Calvijnschool Hilversum en het Ventilatiegebouw van de Maastunnel volgden. Mensen wilden op zeker moment hun een model van hun eigen huis als insectenhuisje. Dat kon. Aan de hand van foto’s werd het gemaakt.
Amsterdamse School
In 2014 werd bekend dat twee jaar later 100 jaar Amsterdamse School herdacht zou gaan worden. Museum Het Schip vroeg of er Amsterdamse School Huisjes gemaakt konden worden voor de tuin van het museum. Meijer ging aan de slag. Ze kwamen in de tuin. Aan de wand zie ik een kaart van Nederland met overal verspreid huisjes van de Amsterdamse School. Volgend jaar komt er een nieuwe serie. “In Bergen, Noord-Holland is veel Amsterdamse School, met name in Park Meerwijk. Ik ga er een aantal maken.”
Er is zelfs een insectenhuisje van een Amsterdamse School pand in Rusland, in Kemerovo, Siberië. Het is rond 1925 gebouwd door de Nederlandse architect Han van Loghem, die in de jaren dertig meehielp aan de stedenbouwkundige ontwikkeling van Siberië. Meijer: “Het pand is nu erg verloederd. Het zijn schuurtjes geworden. Er wordt aan gewerkt om het opgeknapt te krijgen.”
Bastiaan Meijer krijgt vaak opdrachten, laatst nog de Korenbeurs in Groningen. “Het inmiddels afgeleverd. Een klassiek gebouw aan de voorkant met pilaren en een timpaan en aan de achterkant helemaal van glas. Een uitdagende opdracht!” Zo’n gebouw wordt maar een keer gemaakt, Meijer houdt niet van kopieën.
De tuin in
Bastiaan Meijer studeerde voor docent handvaardigheid en textiel aan Academie d’Witte Leli, tegenwoordig de Breitner Academie. Op dit moment werkt hij daar parttime ook weer. En daarnaast werkt hij met vier andere kunstenaars in Galerie/ateliers De Stoker. (www.destoker.nl)
“Ik vind het leuk dat het insectenhuisjesproject zo aangeslagen is. En daarnaast dat het een project van velen geworden is.” We gaan de tuin in, er is een vijvertje met allerlei planten en bloemen. Er staat een rijtje insectenhuisjes op bamboestokken van ruim een meter hoog. Het stond voller, maar de verkoop gaat hard. Sommige huisjes hangen in een boom, en ze kunnen ook bevestigd worden aan de gevel.
Helemaal achterin staat een groter huisje, met moskee-achtige poorten. “Dit is het Islamitisch vogelhuisje. De vogels willen er helaas niet naar binnen.”
