De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 75 - Carmen Schabracq

De wereld van de Amsterdamse kunstenaar, 75 - Carmen Schabracq

Carmen Schabracq maakt kleurrijke schilderijen waarin ze zelf vaak te zien is. Ook vermomt ze zich graag, soms als ander mens, soms als dier. 

Ik bezoek Carmen in haar atelier in een kunstenaars broedplaats naast het Lloyd Hotel. Haar gebouw maakte vroeger deel uit van het eeuwenoude Lloyd gebouw, de stijl is identiek met het hoofdgebouw. Carmen: “Het was de plek waar migranten vertrokken, en immigranten aankwamen. Dit was het ontsmettingsgebouw. Het is later gekraakt, er werd gewoond.” Nu zijn het allemaal ateliers, op de begane grond is een café.

Maskers

Het atelier zit helemaal op zolder. Het staat helemaal vol met spullen. Aan de muur hangen diverse maskers en schilderwerken. Over een balk hangt een reddings zwempop – “Die gebruikte ik op een expo in Zeeland.” Een groot schilderwerk is in wording. Een gezicht van een dame met veel kroeshaar. “Het maakt onderdeel uit van een nieuwe serie waar ik mee bezig ben: ’Heldinnen’. Ik beeld sterke vrouwen uit mijn omgeving net iets groter dan levensgroot af en geef ze ieder hun eigen superkracht.”

De maskers heeft ze deels zelf gemaakt, deels verzameld. Uit verre oorden, zoals Bali, Cambodja, Mexico. Het masker is voor haar belangrijk, zelfs haar hoofdthema, zegt ze. “Ik maak ze al heel lang. Het is een interessant onderwerp dat je over de hele wereld, in alle culturen terugvindt. Het is een kunstvorm die veel gedaantes kan aannemen. Het gaat ver terug, zelfs tot de tijd voor de grote religies. Het heeft te maken met omgaan met leven en dood.”

Rituelen

Een masker is iets universeel menselijks. “Mensen herkennen elkaar aan hun gezicht. Je ontleent je identiteit aan je gezicht. Wanneer je je gezicht bedekt, wordt je tijdelijk iemand anders. Het is een spel. Het wordt ook gebruikt in rituelen. Er wordt een verhaal mee verteld, over de voorouders, natuurgoden. Belangrijke thema’s zijn winter, dood, oogst, leven en volwassenwording. Het oud Griekse theater gebruikte ook al maskers om karakters uit te beelden. Het is een mooie vorm om verhalen te vertellen. Van kinds af aan vond ik het leuk me te verkleden en zo een andere identiteit aan te nemen. Zo kreeg ik het idee van een gelaagde identiteit. Ik ben ook theatervormgever en kostuumontwerper.”

“Een masker is een middel, een instrument” zegt ze. “Het kan zo veel mooie vormen aannemen. Ik doe al jaren onderzoek naar maskers. Eind 2019 was ik drie maanden in Mexico, als artist-in-residence. Ik ging op zoek naar rituelen rond de Dia de Muertos, de dag van de doden. Komende zomer ben ik artist-in-residence in Bulgarije. Daar ga ik masker-makers opzoeken.” Overigens heeft ze de belangstelling van geen vreemde. Bij haar thuis vroeger hingen ook maskers aan de muren. “Mijn vader is ook beeldend kunstenaar. Er was / is veel kunst in huis, onder andere maskers uit verschillende werelddelen.”

Van Gogh Huis

Afgelopen herfst zat ze in het Van Gogh Huis in Zundert, en ook daar maakte ze, behalve schilderijen, een masker. “Een maand lang woonde en werkte ik een prachtig atelier met grote dakramen. Ik ben de brieven van Van Gogh gaan lezen en zijn werk gaan bestuderen. In het verlengde daarvan ben ik portretten gaan maken. Ik speelde dat ikzelf Van Gogh was en maakte een Van Gogh masker. Er gaat het verhaal dat hij zijn eigen verf op at. In de performance ‘Becoming Vincent’ eet ik verf van een palet terwijl ik het Van Gogh masker draag. (te zien op bijgaand filmpje). Op die manier werd ik tijdelijk Van Gogh.”

De coronatijd heeft haar op werkgebied goed gedaan. “Ik kon zoveel tijd in het atelier doorbrengen. Ik heb een jaar lang geschilderd. Fantastisch. Dat doe ik het liefste. Ik werkte in twee ateliers, hier en in een grote ruimte op het Hembrug terrein in Zaandam.” 

Sleutelwerk

Heeft ze een sleutelwerk, een werk dat een wending betekende of een werk dat in haar hersenen gegrift staat?  “Meestal ben ik het meest content met mijn nieuwste werk.  Ik streef er telkens naar het beste werk te maken."

Ze laat een werk zien op de telefoon. “Het is gebaseerd op middeleeuwse Italiaanse schilderijen waarin Maria met een straaltje melk borstvoeding geeft. Dit schilderij is een zelfportret waar ik mezelf borstvoeding geef. Ik heb er heel lang over gedaan. Qua compositie heb ik gekeken naar die Middeleeuwse schilderijen met doorkijkjes. Op het schilderij voed ik mezelf als het ware door het maken van kunst. Hiermee plaats ik me in een oude traditie. En daarnaast geeft het mijn particuliere situatie weer. Ik ben een vrouw van begin 30, veel vriendinnen hebben nu kinderen. Het spookt in mijn hoofd. De biologische klok begint te tikken.”

Rietveld

Carmen Schabracq is negen jaar kunstenaar. Ze studeerde in 2012 af van de Rietveld Academie. Daarvoor zat ze een jaar op de Accademia di Belle Arti di Roma. Tijdens de Rietveld opleiding zat ze een half jaar in Gent op de Academie. “Daar was wel een schilder afdeling, dat was er niet op de Rietveld. Het was heel leuk. Ik kwam er achter hoe anders Nederlanders en Belgen zijn. Nederlanders zijn super direct, Belgen niet, die zijn heel beleefd. Maar soms is het moeilijk uit te vissen wat ze echt denken. En verder zijn er heel veel kleine verschillen, Nederlanders die bijvoorbeeld hard praten en lachen. Mijn (Zeeuws-Vlaamse) oma voelde zich meer gerelateerd aan de Vlamingen.”

Pirandello

In 2014/2015 deed ze aan de Antwerpse Kunstacademie een master theaterkostuum ontwerp. “Met als thema ‘Wat is het naakte masker?’, gebaseerd op een boek van Pirandello, hij heeft diverse theaterstukken geschreven. In zijn boek ‘Iemand, niemand en honderdduizend’ komt de hoofdpersoon erachter dat zijn neus scheef staat. Dat was hem nooit eerder opgevallen. Toen ging hij zich bezighouden hoe anderen hem zien, hij ging zich anders gedragen dan verwacht werd. Met als gevolg dat hij gek werd verklaard. Naar aanleiding van dit verhaal deed ik mijn Master onderzoek en maakte ik mijn eindwerk, uitgaande van de gedachte dat iedere persoon bestaat uit vele maskers of gezichten allemaal gezien door de perceptie van de ander.”

Wat is haar ervaring van het kunstleven? “Het is heel leuk leven, maar niet altijd makkelijk. Het is moeilijk geld te verdienen, je moet keihard werken. Dat doe ik graag. Je moet heel veel doorzettingsvermogen hebben en goed tegen afwijzingen kunnen. Maar toch: veel vrijheid, speelsheid en reizen. Fantastisch!”

Gelaagdheid 

Tot slot. Heeft ze nog een mooie filosofische gedachte? Dat heeft ze. “Mijn werk is kleurrijk. Kleur vind ik een van de meest interessante onderdelen van de schilderkunst. Mensen vinden mijn werk door het felle kleurgebruik vaak vrolijk, terwijl het soms ook over ernstige zaken als de dood gaat. Pas in tweede instantie ontdekken ze de gelaagdheid van een werk. In alle vormen van kunst is gelaagdheid een belangrijk iets.”

Haar werk is te zien van 12 maart t/m 11 april in de expositie ‘Extravaganza’ bij Galerie Fleur & Wouter (op afspraak met de galerie), tijdens haar open atelier op het Hembrug terrein in Zaandam van 2 t/m 4 april (op afspraak met haar via Instagram) én tijdens This Art Fair 13 t/m 16 mei in de Kromhouthal in Amsterdam Noord.

Afbeeldingen

1) Foto Carmen, 2) Heroine I, feeding myself, 2021, 3) Heroine II, mountain force 2021. 4) Memento Mori, 2020, 5) Peintre maudit, 2020, 6) Portrait of a devil, 2020, 7) Portrait of Quita, 2020, 8) Self portrait smokin Vincent’s pipe, 2020, 9) Web Res 15 01 2021, 10) Schermafbeelding 2021-01-19 om 13.33.34, 11) jaguar & perro, 12) devil, 13) Mickey , 14) el jaguar       

http://www.carmenschabracq.nl

http://www.instagram.com/carmenschabracq

https://bit.ly/3d65qVT

Circa:
Nee

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0