Ruïnekerk (Bergen - NH)

Horizontal tabs

Beschrijving

De Ruïnekerk is een 15e-eeuwse kerk aan de Raadhuisstraat in Bergen (Noord-Holland). De kerk werd tijdens de Tachtigjarige Oorlog afgebrand, maar de ruïne werd hierna weer deels herbouwd. De kerk heeft status als rijksmonument. De Kerkstraat, de Ruïnelaan en het Kerkpad in Bergen zijn vernoemd naar de kerk.

Mirakel van Bergen

Het dorp Bergen ontstond rond een rooms-katholieke kapel op de plek van de huidige Ruïnekerk. Na de St. Elisabethsvloed van 1421 spoelden gewijde hosties uit de kerk van Petten bij Bergen aan. In het volgende jaar, omstreeks Pinksteren, bleek het zeewater, waarmee de hosties doorweekt waren geweest, te zijn veranderd in een stof met een kleur als van geronnen bloed. De faam van het mirakel zorgde ervoor dat Bergen spoedig een bekend bedevaartoord werd. Na de reformatie bleef de bedevaart tot in de 18e eeuw in stand via een stille devotie. In de 20e eeuw herleefde de verering, hoewel voornamelijk op lokaal niveau.

Een jaar na het Mirakel van Bergen, in 1422, werd de te klein geworden kapel vervangen door een eenbeukige (of mogelijk driebeukige) kerk, gewijd aan de apostels Petrus en Paulus, die ruim genoeg was om de toestromende  pelgrims te herbergen. Het was destijds de grootste kerk van Noord-Holland.

Ruïne

Op 21 februari 1574, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, werd de kerk geplunderd en afgebrand door geuzen onder leiding van Diederik Sonoy. Dit als onderdeel van de zogeheten ‘tactiek van de verschroeide aarde’ die rond Alkmaar werd toegepast om de Spanjaarden te beletten het Beleg van Alkmaar weer te hervatten. Hierbij ging een groot deel van de kerk, waaronder de kerktoren, verloren.

Herbouwd

In de periode tot 1597 werd de geruïneerde kerk deels herbouwd. Het nieuwe koorgedeelte kwam gereed in 1594. Dit jaartal werd aangebracht op een balk boven de preekstoel. Hierna werd de Ruïnekerk in gebruik genomen als protestantse kerk.

Tijdens de Slag bij Bergen in 1799 werd er zwaar gevochten rond de kerk. De vele kogelgaten en -inslagen in de kerk herinneren hier nog aan.

In 1943, tijdens de Tweede Wereldoorlog, werd de uit 1888 daterende klok van de kerk door de Duitse bezetters gevorderd.

C.W. Royaards

In de periode 1955-1961 werd de kerk gerestaureerd onder leiding van architect C.W. Royaards, die onder meer een houten portaal in achttiende-eeuwse Zaanse stijl aan het gebouw toevoegde. Dit houten portaal werd enkele meters verplaatst toen in 2003 de ingang verbreed werd. Op de kerkgevel prijkt het jaartal 1958 ter herinnering aan de restauratie.

In 1970 werd een carillon in het kerktorentje opgehangen, bestaande uit 26 luidende klokken en een klok die geen dienst doet; hierop staan de namen van de sponsors gegraveerd. Op de grootste klok staat: "Ik luid voor hen die voor onze vrijheid vielen en in Bergen rusten 1940-1945". Op de andere klokken staan de namen van gesneuvelden in de Tweede Wereldoorlog, en één klok is voor de naamloos gesneuvelden.

Anno nu

De Ruïnekerk wordt gebruikt door de protestante gemeente van Bergen voor wekelijkse kerkdiensten. Ook worden hier trouw- en rouwdiensten gehouden. Er vinden regelmatig klassieke muziekconcerten plaats in de Ruïnekerk; het gebouw staat bekend om de goede akoestiek. Het orgel uit 1886 is afkomstig uit de Hervormde Kerk van Koog aan de Zaan. Het werd in 1913 aangekocht door de Hervormde Gemeente van Bergen. In 1960 is het instrument gerestaureerd.

Adres

Raadhuisstraat 1
1861 LK Bergen (NH)

Openingstijden

De kerk is alleen geopend tijdens kerkdiensten en speciale activiteiten (o.a. concerten en de Open Monumentendagen) en bij verhuur.

Telefoonnummer

Tel.: 072-5898383; B.g.g. tel 072 - 5896809

Facilities

  •  

Tags

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0